Η συζήτηση περί τρέλας των καλλιτεχνών γίνεται εδώ και αιώνες και, με την πρόοδο της επιστήμης, αποκτά ολοένα σταθερότερες βάσεις. Υπάρχει αφθονία ερευνών που είτε στηρίζουν είτε αποδομούν την ύπαρξη συσχέτισης μεταξύ δημιουργικότητας και ψυχικών ασθενειών.
Το στερεότυπο του «τρελού καλλιτέχνη» γεννήθηκε και αποδομήθηκε αιώνες πριν. Οι ψυχικές ασθένειες δεν αντιμετωπίζονται σήμερα ως απόρροια μιας «νευρωτικής ιδιοφυΐας». Παρ’ όλα αυτά, είναι αλήθεια πως τα άτομα με ψυχικές νόσους διαθέτουν την ικανότητα να δουν τον κόσμο με έναν καινοτόμο και πρωτότυπο τρόπο. Αυτό, άλλωστε, ισχύει και για τους καλλιτέχνες.
Πολλά μεγάλα και καταξιωμένα πρόσωπα του λογοτεχνικού κόσμου έχουν διαγνωστεί ως ψυχικά ασθενή, τόσο από νευρολόγους της εποχής τους όσο και από σύγχρονους ψυχιάτρους, που έχουν μελετήσει τα καταγεγραμμένα συμπτώματά τους. Οι συγγραφείς, άλλωστε, είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από σχιζοφρένεια, καταθλιπτικές, μανιοκαταθλιπτικές και αγχώδεις διαταραχές απ’ ό,τι οποιοσδήποτε άλλος άνθρωπος.
Δεν μπορούμε να δώσουμε επιστημονικά εμπεριστατωμένη άποψη σχετικά με τον βαθμό σύνδεσης ανάμεσα στους λογοτέχνες και τις πνευματικές ασθένειες. Μπορούμε, όμως, να ρίξουμε μια ματιά στη ζωή και στις ιδέες συγγραφέων και ποιητών, των οποίων η καθημερινότητα δοκιμαζόταν από διαρκείς μάχες με το μυαλό.
Περί τρέλας της Virginia Woolf
Η σπουδαία μορφή της αγγλικής λογοτεχνίας, Virginia Woolf, γεννήθηκε το 1882 και πέθανε το 1941. Κατά το μεγαλύτερο μέρος της 59ετούς ζωής της υπέφερε από έντονες κρίσεις μανιοκατάθλιψης.
Κύρια αιτία της ψυχικής της διαταραχής θεωρείται η σεξουαλική της κακοποίηση σε μικρή ηλικία από μέλη της οικογένειάς της.
Τα συνεχή σεξουαλικά βασανιστήρια που υπέστη η Woolf είχαν, σίγουρα, αποκρουστικό αντίκτυπο στην ψυχική της κατάσταση. Το μυαλό της, γεμάτο τραγικές και δυσάρεστες αναμνήσεις από το παρελθόν, την καθιστά τη συναρπαστική λογοτεχνική φιγούρα που θεωρείται σήμερα.
Παρά τα σκληρά παιδικά και εφηβικά της τραύματα, κατάφερε να γράψει 15 βιβλία και να αποτελέσει συγγραφέα-σταθμό για τη βρετανική λογοτεχνία του 20ου αιώνα.
Στο γνωστότερο ίσως έργο της, Mrs Dalloway, η Woolf επικρίνει τον τρόπο με τον οποίο θεραπεύονταν οι ψυχικά ασθενείς κατά την εποχή της. Άφθονο υλικό για αυτό της το έργο προσέφεραν οι δυσάρεστες εμπειρίες της από τους ψυχιάτρους της. Το 1920, ήταν συνήθης αντίληψη πως τα ψυχικά νοσήματα προκαλούνταν από μόλυνση στα δόντια. Ο γιατρός της, υποπτευόμενος ότι αίτιο της πνευματικής της αστάθειας ήταν μια φωλιά βακτηρίων στις ρίζες των δοντιών της, αφαίρεσε τρία από αυτά.
Είναι πιθανό πως τέτοιου είδους εμπειρίες ώθησαν τη Woolf να αρνηθεί φαρμακευτική αγωγή για την τελευταία της κρίση, το 1941. Ο σύζυγός της απευθύνθηκε σε έναν τοπικό γιατρό. Η Woolf στην αρχή φέρθηκε αμυντικά, μα τελικά συνεργάστηκε και δέχτηκε να εξεταστεί, ενώ δήλωσε πως θα συμφωνούσε με τη θεραπεία αν την έκρινε λογική.
Το ίδιο βράδυ, γέμισε τις τσέπες της με πέτρες και έπεσε στο ποτάμι που βρισκόταν έξω από το σπίτι της. Το πτώμα της βρέθηκε 20 ημέρες μετά.
«Είμαι σίγουρη ότι τρελαίνομαι πάλι: αισθάνομαι ότι δε μπορούμε να περάσουμε άλλη μία από εκείνες τις φριχτές περιόδους. Και αυτή τη φορά δε θα συνέλθω. Επομένως, κάνω αυτό που μου φαίνεται καλύτερο να κάνω.
Δε νομίζω ότι δύο άνθρωποι θα μπορούσαν να είναι πιο ευτυχισμένοι από όσο υπήρξαμε εμείς».
«Θέλω να σου πω ότι μου χάρισες την απόλυτη ευτυχία. Κανείς δε θα μπορούσε να κάνει περισσότερα από όσα έκανες εσύ. […] Γνωρίζω, όμως, ότι ποτέ δε θα το ξεπεράσω και σου καταστρέφω τη ζωή. Είναι αυτή η τρέλα. Ό,τι και να πει ο καθένας δεν μπορεί να με πείσει. […] Το μόνο που θέλω να πω είναι ότι μέχρι να έρθει αυτή η αρρώστια, ήμασταν απόλυτα ευτυχισμένοι. Χάρις σε εσένα.
Θα καταστρέψεις όλα μου τα γραπτά;»
Αυτά ήταν αποσπάσματα από τα γράμματα που άφησε η Woolf στον άντρα της πριν αυτοκτονήσει.
Συνεχίζεται...
Πηγή: artic
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το blog ΟΛΑ ΛΑΘΟΣ ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει σχετικά σε άρθρα που αναδημοσιεύονται από διάφορα ιστολόγια. Δημοσιεύονται όλα για την δική σας ενημέρωση.