Οι πολιτικές του ΔΝΤ στην Αφρική «επιδείνωσαν την κρίση του Έμπολα»

Οι πολιτικές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, οι οποίες δίνουν προτεραιότητα στην αποπληρωμή του χρέους έναντι των κοινωνικών δαπανών, εμπόδισαν την αποτελεσματική αντιμετώπιση της επιδημίας Έμπολα στη Δυτική Αφρική, υποστηρίζουν τέσσερις καθηγητές βρετανικών πανεπιστημίων.

Το ΔΝΤ από την πλευρά του αμφισβητεί τα συμπεράσματα της μελέτης και επισημαίνει ότι προσέφερε οικονομική βοήθεια 430 εκατ. δολαρίων για την αντιμετώπιση της κρίσης.

Οι τρεις χώρες που χτυπήθηκαν από τον ιό -Γουινέα, Λιβερία, Σιέρα Λεόνε- βρίσκονται μέχρι και σήμερα σε προγράμματα του ΔΝΤ, επισημαίνει η μελέτη στην επιθεώρηση The Lancet Global Health.

Από το 1990, το ΔΝΤ έχει προσφέρει στήριξη στη Γουινέα για συνολικά 21 χρόνια, στη Σιέρα Λεόνε για  19 χρόνια και στη Λιβερία για επτά.

Η μελέτη, με επικεφαλής τον ελληνικής καταγωγής Αλεξάντερ Κεντικελένη, καταλήγει σε τρία βασικά στοιχεία:

• Πρώτον, τα προγράμματα οικονομικής μεταρρύθμισης του ΔΝΤ απαίτησαν μείωση των δημόσιων δαπανών δίνοντας προτεραιότητα στην αποπληρωμή του χρέους. Το 2013, λίγο πριν ξεσπάσει η επιδημία, και οι τρεις αφρικανικές χώρες είχαν πετύχει τους μακροοικονομικούς στόχους του Ταμείου, όχι όμως και τους στόχους για «μείωση της φτώχειας».
• Δεύτερον, το ΔΝΤ απαίτησε σε πολλές περιπτώσεις περικοπές στους μισθούς δημόσιων υπαλλήλων όπως οι γιατροί και οι νοσοκόμες, ενθαρρύνοντας έτσι τη μετανάστευσή τους.
• Τρίτον, το ΔΝΤ ενθάρρυνε την αποκέντρωση των συστημάτων υγείας με το επιχείρημα ότι αυτό προσφέρει πιο άμεση κάλυψη των τοπικών αναγκών. Ατό, όμως, κατέστησε δυσκολότερη τη συντονισμένη, κεντρική κινητοποίηση για τη διαχείριση της κρίσης.

Οι συντάκτες της μελέτης αναγνωρίζουν πάντως ότι οι εμφύλιοι πόλεμοι στη Λιβερία και τη Σιέρα Λεόνε συνέτειναν στην καταστροφή των συστημάτων υγείας.
Από την πλευρά του, το ΔΝΤ αρνείται τους ισχυρισμούς της μελέτης και επικαλείται στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας προκειμένου να στηρίξει τη θέση του ότι τα οικονομικά προγράμματα «βελτίωσαν σημαντικά» την έκβαση των παρεμβάσεων για την προστασία της υγείας.

Επιμαίνει επίσης ότι οι δαπάνες στην Υγεία αυξήθηκαν και στις τρεις αφρικανικές χώρες αν μετρηθούν ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Οι ερευνητές, εξάλλου, αναγνωρίζουν ότι το Ταμείο διέθεσε 430 εκατ. δολάρια κατά της επιδημίας Έμπολα.

«Το ΔΝΤ σκοπεύει να γίνει μέρος της λύσης σε αυτή την κρίση [...] Παρόλα αυτά, μήπως το ΔΝΤ συντέλεσε στις περιστάσεις που επέτρεψαν σε αυτή την κρίση να ξεσπάσει;» διερωτάται η μελέτη, την οποία συνυπογράφουν ο Λόρενς Κινγκ του Κέμπριτζ, ο Μάρτιν ΜακΚι της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου και ο Ντέιβιντ Σάκλερ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.
Ο κοινωνιολόγος επικεφαλής της ομάδας Αλεξάντερ Κεντικελένης είναι γνωστός από προηγούμενες μελέτες για τις κοινωνικές διαστάσεις της οικονομικής κρίσης, οι οποίες αφορούσαν μεταξύ άλλων τις συνέπειες για την υγεία των Ελλήνων και την αύξηση των αύξηση των αυτοκτονιών στην Ελλάδα.

Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΔΟΛ