Εθνικό Αστεροσκοπείο: 170 χρόνια στο λόφο των Νυμφών.

Ήταν γύρω στο 1840 όταν ο Βαρώνος Γεώργιος Σίνας, τότε Πρόξενος της Ελλάδας στη Βιέννη, εκδήλωσε την πρόθεση να κάνει μια δωρεά για την ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας σε ένα από τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Ζήτησε τη συμβουλή του φίλου του Prokesh-Osten, Πρεσβευτή της Αυστρίας στην Ελλάδα, του οποίου γραμματέας τότε ήταν ο φυσικός και αστρονόμος, Καθηγητής Γεώργιος Βούρης.
Υπό την επήρεια τους, ο Γ. Σίνας αποφασίζει να δωρίσει στο Ελληνικό Κράτος 500.000 δραχμές για την ίδρυση του Αστεροσκοπείου στην Αθήνα.

Από τις πρώτες φωτογραφίες του Αστεροσκοπείου και του Λόφου των Νυμφών στα μέσα του 19ου αιώνα
Θεμελιώθηκε κατά τη διάρκεια έκλειψης ηλίου παρουσία του Όθωνα

Η θεμελίωση του Αστεροσκοπείου Αθηνών έγινε στις 26 Ιουνίου του 1842 κατά τη διάρκεια έκλειψης Ηλίου. Η εκδήλωση έγινε με μεγάλη επισημότητα με την παρουσία του Βασιλιά Όθωνα, μελών της κυβέρνησης και της Ιεράς Συνόδου. Πλήθος κόσμου είχε κατακλύσει τη περιοχή που επιλέχτηκε για την ανέγερση του Αστεροσκοπείου, στο Λόφο Νυμφών στο Θησείο, απέναντι από την Ακρόπολη.

Ο Καθηγητής Γ. Βούρης εκφώνησε το πανηγυρικό της ημέρας. Κατόπιν, υπό τους ήχους μουσικής και τους κανονιοβολισμούς μιας φρεγάτας, που ήταν αγκυροβολημένη στον Πειραιά, κατατέθηκε ο θεμέλιος λίθος.

Εκατόν εβδομήντα τέσσερα χρόνια μετά την ίδρυσή του και 170 από την πρώτη λειτουργία του, το Εθνικό Αστεροσκοπείο στέκει στο λόφο των Νυμφών και της Πνύκας έχοντας δημιουργήσει, μεταξύ άλλων, Μουσείο επιστημονικών οργάνων και μια ιδιαίτερα σημαντική βιβλιοθήκη.

Ο πέμπτος διευθυντής του, Δ. Αιγινήτης και το τηλεσκόπιο Δωρίδη (αριστερά). Δεξιά το εξώφυλλο της έκδοσης
Οι θησαυροί του επετειακού τόμου

Και είναι ο επετειακός τόμος «Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών – 170 χρόνια προσφοράς στην έρευνα και στην κοινωνία» που συνοψίζει αυτή την προσφορά. Παρουσιάστηκε πρόσφατα στο Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου, υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας.

Στις περισσότερες από 500 σελίδες του, ο συλλεκτικός τόμος περιέχει ιστορικό, φωτογραφικό και επιστημονικό υλικό. Μέσα από αυτό, ξεδιπλώνονται οι σημαντικότερες στιγμές και περίοδοι της πορείας του Αστεροσκοπείου, παράλληλα με καθοριστικές στιγμές από την πολυτάραχη πορεία της σύγχρονης Ελλάδας.

 Στο φωτογραφικό και ιστορικό αυτό λεύκωμα, ο αναγνώστης ανακαλύπτει επίσης τους μύθους και την πλούσια ιστορία των ιερών λόφων των Νυμφών και της Πνύκας.

Επιπλέον, αναδεικνύεται ο ρόλος των ανθρώπων του Αστεροσκοπείου, που, με την εργασία και τα επιτεύγματά τους, συνεισφέρουν τους δύο τελευταίους αιώνες στην ανάπτυξη της βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας στη νεότερη Ελλάδα. Παράλληλα µε το παρελθόν του Κέντρου, ο αναγνώστης μπορεί να διακρίνει και το παρόν του Αστεροσκοπείου.

Το κτήριο Δωρίδη στο Λόφο της Πνύκας όταν κατασκευάστηκε (1902)
Εννέα κεφάλαια και παράλληλα γεγονότα

O τόμος διαρθρώνεται σε εννέα κεφάλαια και ένα παράρτημα, το οποίο αναφέρεται σε παράλληλα γεγονότα – σταθμούς από το 1821 μέχρι και τις αρχές του 21ου αιώνα.

Στο πλαίσιο αυτής της επετείου, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών θα πραγματοποιήσει και άλλες εκδηλώσεις για το ευρύ κοινό, στις εγκαταστάσεις του στο Θησείο, με την έναρξη της θερινής περιόδου.

Το κτήριο Δωρίδη σήμερα (μέρος του Κέντρου Επισκεπτών του Θησείου)

 

thetoc