Αναρχικοί και σύνθεση, πρωτοπορία και ανιδιοτέλεια

Ένα βασικό χαρακτηριστικό των αναρχικών και των αναρχικών ομάδων/πυρήνων είναι η σύνθεση μεταξύ τους πάνω σε ανιδιοτελή βάση, στα πλαίσια της δράσης και της συμμετοχής τους στους κοινωνικούς αγώνες για την απελευθέρωση από τα δεσμά κράτους και εξουσίας.

Οργανώνοντας τη δράση τους και τη διάχυση του λόγου τους, οι αναρχικοί αποσκοπούν στην πανανθρώπινη απελευθέρωση. Εννοείται ότι η δράση αυτή δε γίνεται για να εξυπηρετήσει κανένα απολύτως προσωπικό όφελος. Είναι χαρακτηριστικό π.χ. και γνωστό τοις πάσι, ότι σε εξουσιαστικές οργανώσεις, όπως κόμματα, κομματίδια, δημοτικές κινήσεις κτλ. υπάρχει κατά κανόνα προσωπικό όφελος που αυτό μεταφράζεται σε χρηματικές απολαβές (είτε για να γράψει κάποιος ένα κείμενο, είτε για να κολλήσει π.χ. κάποιες εκατοντάδες αφίσες), που ειδικά στην περίπτωση οργανωμένων κομμάτων με στηρίγματα σε εξουσιαστικούς θεσμούς μεταφράζεται και σε κάποιο διορισμό, μια θεσούλα βρε αδερφέ για να εξαργυρώσουν οι «αγωνισταράδες» την όποια νεανική τους συμμετοχή σε κάποιες δράσεις. ‘Άλλωστε, όπως λένε οι «βολεμένοι», «εντάξει, έκανες την επανάστασή σου στην εφηβεία, τώρα κοίταξε να κάνεις…» (εννοώντας οικογένεια, καριέρα κτλ.)

Ειδικά για τους αναρχικούς, λοιπόν, δε νοείται η δράση να εκλαμβάνεται ως αγγαρεία, αφού ο τελικός σκοπός, ας το πούμε, είναι η καταστροφή του κράτους και η κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Πόσοι και πόσοι σύντροφοι δεν ένιωσαν ευχαρίστηση και χαρά γυρνώντας από μια αφισοκόλληση ή γράψιμο με σπρέι, βλέποντας τους τοίχους της πόλης να αναδύουν μηνύματα εξέγερσης και ανυπακοής! Αυτή την ευχαρίστηση, λοιπόν, δεν θα την αντήλλασσαν με υλικά οφέλη, πόσο μάλλον με χρήματα, όπως κάνουν τα θλιβερά κομματόσκυλα κάθε παράταξης που αποβλέπουν στη μελλοντική τους αποκατάσταση.

Εδώ, λοιπόν, αξίζει να σημειώσουμε, ότι ο κόπος και ο ιδρώτας που χύνεται γι’ αυτή τη δράση εκλαμβάνεται σαν κάτι φυσιολογικό απ’ τους αγωνιζόμενους ανθρώπους. Είναι το ίδιο, όπως ο κυνηγός-τροφοσυλλέκτης ξοδεύει κόπο και χρόνο για να βρει την τροφή του. Είναι μια σχέση αυθύπαρκτη και σε καμία περίπτωση δεν μπαίνει το ευφυολόγημα της «άρνησης εργασίας» και της τεμπελιάς. Η τεμπελιά άλλωστε είναι χαρακτηριστικό των βασιλιάδων και των αυλικών τους, που αποβλέπουν στην ηδονή τη δική τους και μόνο, βασιζόμενοι πάνω στην εκμετάλλευση των υπηκόων.

Είναι σαφές, επομένως –και με ιστορικά παραδείγματα αγωνιζόμενων που κυριολεκτικά… έζησαν στην ψάθα, υποφέροντας φυλακίσεις, βασανιστήρια κτλ.– ότι η δράση του αγωνιζόμενου ανθρώπου βασίζεται στην ανιδιοτέλεια, τη συντροφικότητα και την αλληλοστήριξη από και προς τους υπόλοιπους συντρόφους/ισσες.

Εδώ να τονίσουμε, πώς σε καμιά περίπτωση ο αναρχικός δεν πρέπει να αναζητά υλικές απολαβές, ειδικά με το πρόσχημα της «παρανομίας», και δεν καταφεύγει σε μεθόδους που αργά ή γρήγορα εμπλέκουν τους κοινωνικούς αγώνες με τον υπόκοσμο και τις πρακτικές του…

Σύνθεση και συναίνεση

Είναι εμφανής η δυνατότητα της σύνθεσης ανάμεσα στις αναρχικές ομάδες και τους αγωνιζόμενους ανθρώπους, καθώς η μία ομάδα/πυρήνας μπορεί να ενσωματώσει μεθόδους δράσης από άλλες, όχι βασισμένες πάνω στην αντιγραφή, τη ζήλια και το φθόνο, αλλά πάνω στη συνειδητοποίηση της ανάγκης για συνεργασία ανάμεσά τους και ανταλλαγή απόψεων, μεθόδων και πρακτικών. Είναι γνωστό π.χ. ότι κατά τη διάρκεια της «επταετίας» στον ελλαδικό χώρο άρχισε να χρησιμοποιείται το σπρέι ως μέθοδος αναγραφής συνθημάτων σε τοίχους και φυσικά φάνηκε η χρησιμότητά τους έναντι της μεθόδου μπογιά-πινέλο.

Άρα, η χρησιμότητα και η λειτουργικότητα του σπρέι οδήγησε, ας το πούμε έτσι, στην «καθιέρωσή» του. Δεν την οδήγησε κάποιου είδους ιεραρχική προτίμηση ή η ετσιθελική επιβολή της μίας ομάδας έναντι της άλλης.

Ας υποθέσουμε ότι η μία ομάδα επιθυμεί τη συμμετοχή σε μια πορεία συνδικαλιστική, ενώ η άλλη ομάδα κρίνει καλύτερη την αποστασιοποίηση και τη διανομή στους συγκεντρωμένους κάποιων κειμένων κριτικής και άποψης. Το ζήτημα αυτό συζητιέται και στο τέλος η κάθε ομάδα αποφασίζει με ποιο τρόπο θα συμμετέχει, αν επιθυμεί τη συνεργασία σε κάποια ζητήματα με άλλες ομάδες, ή το πώς τέλος πάντων θα προωθηθεί η συζήτηση επί αυτών των ζητημάτων με τον καλύτερο και λειτουργικότερο τρόπο για την προώθηση των κοινωνικών αγώνων. Η αναρχική συναίνεση, οδηγεί στην επιλογή έκφρασης μίας ανάμεσα σε διαφορετικές δυνατότητες με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων και εμπλουτισμού των εμπειριών μας με βάση κοινά αποδεκτούς τρόπους ανάλυση, βασισμένους στις θεμελιακές αναρχικές θεωρήσεις. Προϋπόθεση για την εφαρμογή της αναρχικής συναίνεσης είναι να μην έχουν αναδειχθεί ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά και αντιθέσεις που παρουσιάζονται ως αξεπέραστες.

Εννοείται πώς και στην ίδια ομάδα μέσα, μπορεί να προκύψει διαφωνία ανάμεσα στα άτομα και συχνά να μην καταλήξουν πουθενά…

Σε καμία περίπτωση δεν επικρατεί η λογική του «παλαιότερου» (αλλά ούτε και του «νεότερου»!) ή του πιο «τσαμπουκά»· αυτά άλλωστε είναι πράγματα που οι αναρχικοί τα προσπερνούν, καθώς δεν ανταποκρίνονται στο ύψος και το ήθος της αναρχικής άποψης και ανιδιοτέλειας.

Η αλληλο-συμπλήρωση μεταξύ των ατόμων και των ομάδων, που αγωνίζονται, είναι κάτι που γίνεται στο διηνεκές, όπως και με πρακτικές και μεθόδους που εμπλουτίζουν τη θεώρηση και την πρακτική των αναρχικών. Όπως πολύ σωστά έχουν επισημάνει σύντροφοι σε αναρχική εφημερίδα στο παρελθόν, η δράση δεν ξεκινάει την χρονική στιγμή κατά την οποία «ένας νέος σύντροφος αρχίζει και συμμετέχει σε κάποιους αγώνες» αλλά προϋπήρχε… Ούτε φυσικά η συμμετοχή σ’ αυτή, όπως επίσης έχουν επισημάνει άλλοι σύντροφοι, γίνεται για ν’ αναδειχθεί «ο πρώτος του χωριού»…

Αυτή τη λογική τη βλέπουμε σε κάθε πτυχή της καθημερινής ζωής, ειδικά στη λογική των μαγαζατόρων, πολλοί απ’ τους οποίους στο κυνήγι της ανέλιξης έχουν ξεχάσει να ζουν ανθρώπινα και κοιτάνε πώς να εξοντώσουν τον αντίπαλο, ήτοι τον επιχειρηματία που έχει μαγαζί λίγο πιο κάτω, θεωρώντας το αυτό σαν υγιή συμπεριφορά, ενώ είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό της εξουσιαστικής και εξουσιαζόμενης κοινωνίας της σύγχρονης εποχής. Να προωθείς μετά μανίας την επιτυχία, να προσπερνάς τον άλλο, να κρατάς τους πελάτες σου με κάθε μέσο, να κοιτάς καχύποπτα τους πελάτες που θα πάνε (και) στο απέναντι μαγαζί… Είναι κάποια χαρακτηριστικά πραγματικά θλιβερά για όσους τα υιοθετούν, που δυστυχώς στην εποχή που ζούμε, όπου η δουλεία στο χρήμα και την καριέρα είναι κάτι σύνηθες, βλέπουμε να εξαπλώνονται…

Εκείνο που ενδιαφέρει τους αναρχικούς είναι η συνεχής αναζήτηση μέσω της ανταλλαγής απόψεων, αφού κανείς και καμία δεν κατέχει την απόλυτη αλήθεια, η ανάλυση και αναγνώριση του προβληματικού χαρακτήρα μιας θέσης, άποψης ή απόφασης και η προσπάθεια βελτίωσης και, αν είναι δυνατόν, της εξάλειψης των όποιων λαθών και παραλείψεων. Χωρίς αυτήν την προϋπόθεση είναι προφανές ότι υπάρχει ο κίνδυνος να οδηγηθεί κάποιος στην υπεροψία και την αλαζονεία, υπερεκτιμώντας τις δυνατότητές του. Άλλωστε, η εγγενής έλλειψη ιδιοτέλειας που υπάρχει στον αναρχικό αγώνα οδηγεί και σε μια συνακόλουθη σεμνότητα και στην πάγια πεποίθηση ότι δεν είμαστε κάποια ελίτ ή πρωτοπορία. Το ότι κάποιος συνειδητοποίησε κάποια στιγμή στη ζωή ότι υπάρχει εκμετάλλευση και αδικία και «αποφάσισε» να αγωνιστεί, δεν τον καθιστά πιο «μάγκα», πιο έξυπνο ή πιο ικανό από τους υπόλοιπους καταπιεσμένους ανθρώπους.

Η ιστορία έχει δείξει, άλλωστε, ότι σε στιγμές κοινωνικής αναταραχής πολλοί «καθεστωτικοί» υπάλληλοι κτλ. εγκατέλειψαν το ρόλο τους και ενώθηκαν με τους εξεγερμένους ανθρώπους, ενώ άλλοι που φωνασκούσαν περί επανάστασης κτλ. έγιναν τελείως αντιδραστικοί, για να χρησιμοποιήσουμε έναν μαρξιστικό όρο, και, παριστάνοντας τους διανοούμενους, απέφυγαν να ενωθούν με τις λαϊκές ομάδες, ίσως γιατί κατά βάθος ένιωθαν… πρωτοπόροι και δε μπορούσαν να παρευρίσκονται με την …πλέμπα.

Η θεωρία, όμως, της πρωτοπορίας ανήκει μόνο σε όσους προσπαθούν να εξαπατήσουν, σαν τους κομματικούς φωστήρες των κομμουνιστικών και νεο-κομμουνιστικών ομάδων, να στρατολογήσουν οπαδούς και πρόβατα που θα τους ακολουθήσουν.

Γι’ αυτό, λοιπόν, (αντιστεκόμενοι σε κάθε είδους σειρήνες της ανοιχτής ή καλυμμένης πρωτοπορίας) μακριά από φαντασιώσεις περί πρωτοπορίας, συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε με ανιδιοτέλεια στην προσπάθεια να συνθέσουμε με άλλους συντρόφους και συντρόφισσες, πάντα στην κατεύθυνση της ολικής απελευθέρωσης από τα δεσμά κράτους κι εξουσίας…

Αναρχικός Πυρήνας ΞΑΝΑ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ
Από την ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 131, Οκτώβριος 2013
https://anarchypress.wordpress.com/2017/05/23/%ce%b1%ce%bd%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%b9%ce%ba%ce%bf%ce%af-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%83%cf%8d%ce%bd%ce%b8%ce%b5%cf%83%ce%b7-%cf%80%cf%81%cf%89%cf%84%ce%bf%cf%80%ce%bf%cf%81%ce%af%ce%b1-%ce%ba%ce%b1%ce%b9/

Lemmy