Ολα του «γάμου» δύσκολα...

Συντάκτης: Μπάμπης Αγρολάμπος

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις του 2017 στη Γερμανία δεν ήταν καθόλου καλές για την καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ. Ούτε για τον Μάρτιν Σουλτς. Και οι πρώτες δημοσκοπήσεις του 2018 δεν αναμένεται να αλλάξουν θεαματικά, πριν από την κατάληξη των διερευνητικών συνομιλιών για τη δημιουργία κυβερνητικού συνασπισμού, στα μέσα Ιανουαρίου.

Το στοίχημα, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα, αυτή τη φορά δεν φαίνεται να δίνει νικητή. Το ερώτημα είναι ποια από τις δύο πλευρές θα επικρατήσει, η Ενωση Χριστιανοδημοκρατών και Χριστιανοκοινωνιστών ή οι Σοσιαλδημοκράτες.

Οι διερευνητικές συνομιλίες θα αρχίσουν στις 7 Ιανουαρίου και υπό την πίεση του χρόνου θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι τις 14 του μήνα. Στη συνέχεια το αποτέλεσμα θα κριθεί στις διασκέψεις των κομμάτων.

Με βάση τις προτάσεις που έχουν παρουσιάσει στις πρώτες τους συναντήσεις η Αν. Μέρκελ με τον Χ. Ζεεχόφερ και από την άλλη ο Μ. Σουλτς, προγραμματικό πλαίσιο συμφωνίας είναι πολύ δύσκολο να διαμορφωθεί εάν και οι τρεις αρχηγοί δεν πετάξουν στην άκρη τις μισές από τις πρώτες προτάσεις τους.

Το επισήμανε με τον τρόπο του ο υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, πρώην πρόεδρος του SPD και από τους πιο θερμούς υποστηρικτές του μεγάλου κυβερνητικού συνασπισμού.

«Εάν το γραφείο της καγκελαρίου συνεχίσει να απορρίπτει τις προτάσεις του SPD για τη μεταρρύθμιση της Ε.Ε., όπως έκανε και πριν, δεν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία», δήλωσε στην Bild, καθώς όλες τις προηγούμενες ημέρες κορυφαία στελέχη του CDU και εν χορώ το CSU χαρακτήριζαν ανεδαφικές μέχρι και επικίνδυνες τις προτάσεις του Μ. Σουλτς για σταδιακή μετεξέλιξη της Ε.Ε. σε ομοσπονδία τύπου ΗΠΑ.

Η Αν. Μέρκελ δείχνει αδύναμη να επιβάλει τις επιλογές της στον συντηρητικό πυρήνα των Χριστιανοδημοκρατών και στους Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας μετά τις εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου 2017.

Η Ενωση ήδη προβάλλει ως κόκκινες γραμμές και το θέμα της Ε.Ε., αλλά και τα θέματα κοινωνικής ασφάλισης και υγειονομικής κάλυψης που έχουν θέσει στο τραπέζι οι Σοσιαλδημοκράτες.

Οσο για το προσφυγικό και το ζήτημα της οικογενειακής επανένωσης για τα άτομα που έχουν προσωρινό καθεστώς προστασίας, οι Χριστιανοκοινωνιστές βλέπουν με μεγαλύτερο ενδιαφέρον τις απόψεις του νέου καγκελάριου της Αυστρίας Σ. Κουρτς και του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας Β. Ορμπαν για σφράγισμα των συνόρων.

Το Κέντρο όπου στόχευε πάντα η Αν. Μέρκελ έχει απομακρυνθεί μετά τη συρρίκνωση των ποσοστών της Ενωσης στο 33%. Η πλειοψηφία των στελεχών του CDU βλέπει προς τα δεξιά και το CSU έχει φτάσει στο σημείο να συνυπολογίζει και το ποσοστό του ακροδεξιού AfD, 12,6%, για να πάρει πολιτικές αποφάσεις. Στην ανάλυση των υπερ-συντηρητικών η Δεξιά κατέχει τα σκήπτρα, αλλά είναι πλέον κατακερματισμένη (Ενωση, Φιλελεύθεροι, ΑfD).

Από την άλλη και το SPD μετά το ιστορικό χαμηλό 20,5% δεν έχει ούτε θεωρητικά τη δυνατότητα να στρέψει το βλέμμα για συνεργασίες με την Αριστερά, αφού με τους Πράσινους και το Die Linke δεν διαμορφώνει κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις (YouGov, Forsa, Emnid) δεν δείχνουν θεαματικές μετατοπίσεις των ψηφοφόρων από τις εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου.

Η κοινή γνώμη παραμένει ευμετάβλητη και, κυρίως, κουρασμένη και για πρώτη φορά το 47% δηλώνει ότι η Αν. Μέρκελ εάν επανεκλεγεί καγκελάριος δεν θα πρέπει να εξαντλήσει την θητεία της, ενώ την αντίθετη άποψη έχει το 36%.

Εναν μήνα πριν τα αποτελέσματα (του ινστιτούτου YouGov) ήταν αντίστροφα. Εάν δεν καταφέρει η καγκελάριος να τραβήξει την Ενωση CDU/CSU κοντά στις προτάσεις των Σοσιαλδημοκρατών, πολύ δύσκολα θα προκύψει συμφωνία τον Ιανουάριο για να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις γύρω από το κυβερνητικό πρόγραμμα και τις θέσεις, όσες και αν είναι οι παραχωρήσεις που είναι έτοιμη να κάνει (υπουργεία Οικονομικών, Εξωτερικών, Εργασίας, Δικαιοσύνης κ.ά). Γι’ αυτό και οι αντιπρόεδροι του CDU Φόκλερ Μπουφίερ, Αρ. Λάσετ, Τόμας Στρομπλ, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Γιούλια Κλέκνερ αποφεύγουν να αποκλείσουν κάθε άλλο ενδεχόμενο κυβερνητικό σχήμα.

Οι περισσότεροι εκτιμούν ότι η Αν. Μέρκελ μπορεί να προχωρήσει με κυβέρνηση κοινοβουλευτικής μειοψηφίας. Υπάρχουν και ορισμένοι, όπως ο Χριστιανοδημοκράτης πρωθυπουργός του Σλέσβιχ-Χολστάιν, Ντάνιελ Γκούντερ, που εκτιμούν ότι αν αποτύχουν οι συνομιλίες με το SPD μπορεί να γίνει νέα πρόσκληση προς τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους.

Ο Μ. Σουλτς βλέπει ότι με τη συμμετοχή των Σοσιαλδημοκρατών σε έναν νέο μεγάλο συνασπισμό με τους Χριστιανοδημοκράτες, θα χάσει το μεγάλο στοίχημα που είχε βάλει για την ανανέωση του κόμματός του. Και η διαπραγματευτική του ομάδα (πλην του Ολαφ Σολτς) είναι κατά του μεγάλου συνασπισμού, θεωρώντας ότι το SPD θα έχει και άλλες απώλειες.

Αλλά και σε έναν χαλαρό συνασπισμό ή απέναντι σε μια κυβέρνηση μειοψηφίας της Αν. Μέρκελ, θα είναι αναγκασμένος να μετράει κάθε μέρα τις αντοχές του μέχρι τις εκλογές, ελπίζοντας να γίνουν όσο το δυνατόν συντομότερα λόγω αδυναμίας της καγκελαρίου.