Απαλλαγή απ' τον πόνο... μέχρι θανάτου

Τεράστια εξάπλωση παρουσιάζει η χρήση των συνθετικών οπιοειδών στις ΗΠΑ, με την οξυκωδόνη και τη φαιντανύλη να ευθύνονται για 400.000 θανάτους τα τελευταία δύο χρόνια, να εκκρεμούν 2000 αγωγές κατά της κατασκευάστριας εταιρίας για παραπλανητική διαφήμιση της οξυκωδόνης που επειδή είναι συνταγογραφημένο φάρμακο, ολόκληρο το σύστημα υγείας να έχει παραλύσει.
Τα στοιχεία ανέφερε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο η πρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Θεραπευτικών Κοινοτήτων Σούσμα Τέϊλορ (Sushma Taylor) στο περιθώριο συνέντευξης τύπου του 17ου Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Θεραπευτικών Κοινοτήτων (17th European Federation of Therapeutic Communities - EFTC) οι εργασίες του οποίου ξεκινούν στις 19 Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη.

«Η οξυκωδόνη, ένα ισχυρό αναλγητικό που κατασκευάστηκε και προωθήθηκε ως «OxyContin» από την εταιρία Purdue, είναι περιορισμένης διάρκειας φάρμακο. Όταν ο χρήστης το συνηθίζει και διαπιστώνει ότι ο πόνος είναι ακόμη εκεί, αυξάνει τη δόση με αποτέλεσμα να εθίζεται» λέει η Τέιλορ.

«Είναι σαν το αλκοόλ», εξηγεί, «αν αρχίσεις να πίνεις και είσαι νέος στο ποτό, πίνεις ένα και είσαι εντάξει, σύντομα το ένα γίνεται 2, είσαι εντάξει και πάλι, μετά 2-3 αλλά όταν πας στα παραπάνω φτάνεις σε ένα επίπεδο απ΄ όπου αρχίζεις να “κατηφορίζεις” και τα 4 ποτά σε “χτυπούν” πιο άσχημα». Όπως περιγράφει η Τέιλορ, «το σώμα συνηθίζει, γίνεται ανεκτικό, θέλει όλο και πιο πολύ και έτσι οι άνθρωποι καταλήγουν από υπερβολική δόση».
Διαβάστε επίσης: Τα χάπια του θανάτου

Όσο για την ανεξέλεγκτη συνταγογράφηση του φαρμάκου, την αποδίδει στην αδιαφορία και στην έλλειψη χρόνου των γιατρών να επιμορφωθούν και να μάθουν τις πραγματικές επιπτώσεις της οξυκωδόνης. «Είναι πολύ απασχολημένοι και δεν ενδιαφέρονται πραγματικά να μάθουν για τα φάρμακα και έτσι οι φαρμακευτικές εταιρίες τους στέλνουν τους εκπροσώπους τους και τους δίνουν δωρεάν δείγματα και ίσως χρήματα» αναφέρει σχετικά.

Η κατάσταση βγήκε εκτός ελέγχου τα τελευταία δύο χρόνια καθώς 400.000 άνθρωποι πέθαναν από την χρήση οξυκωδόνης με αποτέλεσμα να κινητοποιηθούν οι εισαγγελικές αρχές των ΗΠΑ υποβάλλοντας αγωγές κατά της κατασκευάστριας εταιρίας «Purdue» με το σκεπτικό ότι διαφήμιζε το φάρμακο με τον παραπλανητικό ισχυρισμό ότι δεν προκαλούσε προβλήματα στον οργανισμό.

«Η εταιρία κήρυξε πτώχευση και πρόσφερε αποζημιώσεις 10 - 12 δις δολαρίων για να έρθουν σε συμβιβασμό κάτι που αρνήθηκαν όμως οι ενάγοντες ζητώντας από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες της Purdue να πληρώσουν περισσότερα χρήματα αλλά αυτοί .... έστειλαν μεγάλο μέρος των χρημάτων τους στην Ευρώπη» λέει η Τέιλορ.

Και μπορεί μεν η συνταγογράφηση της οξυκωδόνης να είναι ακόμη νόμιμη, αλλά πλέον λίγοι γιατροί την συνταγογραφούν καθώς πολλοί συνάδελφοί τους, μετά τον σάλο που προκλήθηκε, συνελήφθησαν, τους αφαιρέθηκε το δίπλωμα και εκτίουν ποινές φυλάκισης.

Όσο για τη φαιντανύλη (fentanyl), είναι ένα συνθετικό οπιοειδές το οποίο αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως αναισθητικό για μεγάλα ζώα και στη συνέχεια σε ανθρώπους, σε εξαιρετικά μικρές δόσεις και πολύ ελεγχόμενα, κατά τη διάρκεια της αναισθησίας σε μεγάλες εγχειρήσεις.

«Αυτό δεν συνταγογραφείται αλλά οι χρήστες το προμηθεύονται από το διαδίκτυο και την Κίνα. Κάποιοι από τους θανάτους από υπερβολική δόση, είναι άνθρωποι που δεν μπορούν να πάρουν συνταγή για οξυκωδόνη, βγαίνουν στις πιάτσες και αγοράζουν ηρωίνη πασπαλισμένη με φαιντανύλη που σε υπερβολική δόση, σταματάει τη λειτουργία της καρδιάς».

Σύμφωνα με την Τέιλορ, οι εξαρτημένοι στις ΗΠΑ πλησιάζουν τα 4 εκατομμύρια αλλά «πρόκειται μόνο για τους καταγεγραμμένους, οπότε είναι πιθανόν ο αριθμός να είναι διπλάσιος και αφορά όλους τους ανθρώπους, χωρίς κανένα ιδιαίτερο προφίλ χρήστη».

Γιατί όμως οι άνθρωποι καταφεύγουν εύκολα στα δυνατά φάρμακα όταν πονάνε; Σύμφωνα με την Τέιλορ, υπάρχουν και άλλα φάρμακα, πιο ήπια, ενώ βοηθάει πολύ η άσκηση και ο διαλογισμός.
 
«Γιατί δεν αντέχουμε τον πόνο; Γιατί οι άνθρωποι δεν μπορούν να διαχειριστούν την λύπη, την κατάθλιψη και να μην είναι ευτυχισμένοι. Χρειάζονται κάτι για να τους κάνει να αισθάνονται καλά, αλκοόλ, μαριχουάνα, ή πολύ... σεξ και σε μερικές περιπτώσεις, πολλά ψώνια... αν έχουν την οικονομική δυνατότητα» καταλήγει η πρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Θεραπευτικών Κοινοτήτων.

Ο εθισμός στα συνταγογραφούμενα οπιοειδή παυσίπονα, αποτελεί μία ακόμα τραγωδία της αμερικανικής κοινωνίας. Όπως αναφέρει το Tvxs, πρόκειται για μια εθνική επιδημία που πλήττει τις ΗΠΑ, εδώ και περίπου 30 χρόνια, αφήνοντας πίσω της εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς. Σήμερα, περισσότεροι από 130 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε μέρα στις Ηνωμένες Πολιτείες από υπερβολική δόση οπιούχων ναρκωτικών.

Από αυτούς, οι εθισμένοι στα αναλγητικά οπιούχα χάπια είναι περισσότεροι από τους εθισμένους στην ηρωίνη.

Γυναίκες, άντρες, νέοι και ηλικιωμένοι, άνθρωποι όλων των κοινωνικών τάξεων είναι εθισμένοι στα οπιούχα παυσίπονα στις ΗΠΑ. Μάλιστα η κοινή γνώμη έχει κατά καιρούς «συγκλονιστεί» από θανάτους διασήμων που σχετίζονται με τα χάπια αυτά, όπως με τον ξαφνικό τέλος του Χιθ Λέτζερ, του Πρινς και του Μάικλ Τζάκσον.

Πώς ξεκίνησαν όλα

Τη δεκαετία του '90 ένα δόγμα ζωής που υποστήριζε ότι «είναι απαράδεκτο ένας ασθενής να αισθάνεται πόνο», έκανε φαρμακευτικές και γιατρούς να ψάχνουν το αντίδοτο σε κάθε πιθανό άλγος. Έτσι βρήκαν τη «λύση» στα οπιούχα, που οφείλουν την παυσίπονη ενέργειά τους στη δράση τους στο Kεντρικό Nευρικό Σύστημα και προκαλούν την ενεργοποίηση των ανασταλτικών νευρώνων του πόνου και των νευρώνων μεταβίβασης του πόνου.

Σχεδόν εννέα στα δέκα χάπια οπιούχων σκευασμάτων παρασκευάστηκαν από τις θυγατρικές τριών μόλις αμερικανικών πολυεθνικών φαρμακευτικών, των Mallinckrodt, Endo και Actavis. Ωστόσο ήταν μια πολύ μικρότερη φαρμακευτική, η Purdue Pharma, που έπαιξε τον κύριο ρόλο στην καθιέρωση της μαζικής συνταγογράφησης οπιούχων επηρεάζοντας την πρακτική και την κουλτούρα της θεραπείας του πόνου. Η Purdue Pharma ήταν ο τέταρτος μεγαλύτερος παραγωγός οπιούχων σκευασμάτων αλλά άλλαξε τα πάντα.

Από το 1996 έως το 2001, ο αμερικανικός φαρμακευτικός κολοσσός Purdue Pharma πραγματοποίησε περισσότερα από 40 πανεθνικά «συμπόσια διαχείρισης του πόνου» σε γραφικές τοποθεσίες, φιλοξενώντας χιλιάδες Αμερικανούς γιατρούς, νοσηλευτές και φαρμακοποιούς. Όπως θα αποδεικνυόταν αργότερα από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, οι επαγγελματίες του τομέα υγειονομικής περίθαλψης λάμβαναν ειδικές προσκλήσεις, έπαιρναν μέρος σε συνέδρια που διοργανώθηκαν πάνω σε διαφημιστικό υλικό σχετικά με το νέο «αστέρι» της εταιρείας, το OxyContin, και, ουσιαστικά, «προσλήφθηκαν» ως «συνήγοροι» και «διαφημιστές» της εταιρείας.

Η φρενίτιδα με τη συνταγογράφηση ηρέμησε όταν ο αμερικανικός ιατρικός σύλλογος και το κράτος άρχισαν να συνειδητοποιούν το πρόβλημα, ωστόσο η κατάσταση τους είχε ήδη ξεφύγει από κάθε έλεγχο.

Το 2010 ελήφθησαν κάποια μέτρα για να καταστήσουν την κατανάλωση οπιούχων χαπιών πιο δύσκολη. Οι γιατροί υποχρεώθηκαν να συνταγογραφούν υπό αυστηρότερους όρους, ενώ δημιουργήθηκαν βάσεις συνταγογράφησης προκειμένου να ταυτοποιούνται άτομα που λάμβαναν πολυάριθμες συνταγές από διάφορους γιατρούς.

Πολλοί εθισμένοι στα χάπια στράφηκαν τότε στην ηρωίνη που ήταν πιο φθηνή και πιο εύκολο να τη βρει κανείς. Λίγα χρόνια αργότερα, η παράνομη προμήθεια φαιντανύλης, που είναι 50 φορές ισχυρότερη από την ηρωίνη, αύξησε τον αριθμό των νεκρών.

Πηγή