Νέα αναβολή στις κυρώσεις κατά Τουρκίας – Η αντίδραση της Άγκυρας

Η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ συνομιλεί με τον Ελληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Πορτογάλο ομόλογό του Αντόνιο Κόστα στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες (φωτ. EPA / OLIVIER MATTHYS).

 

Γιάννης Παλαιολόγος

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Σε συμφωνία, μετά από πολύωρες διαπραγματεύσεις, κατέληξαν οι ηγέτες των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε. για τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναφορικά με την Τουρκία. Το τελικό κείμενο, παρότι βελτιωμένο σε σχέση με το αρχικό προσχέδιο, απέχει σημαντικά από τη στιβαρή απάντηση που επιθυμούσε η Αθήνα.

Στην τελική τους μορφή, όπως προέκυψε λίγο πριν τη 1 τα ξημερώματα τοπική ώρα, τα συμπεράσματα ζητούν την επιβολή επιπρόσθετων κυρώσεων για τις «μη εγκεκριμένες δραστηριότητες γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο» (το σημείο αφορά τις γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ). Επιπλέον, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική Ζοσέπ Μπορέλ καλείται να συμπεριλάβει στην έκθεση αποτίμησης των ευρωτουρκικών σχέσεων που θα καταθέσει στους προσεχείς μήνες την εκτίμησή του για τη δυνατότητα «επέκτασης της εμβέλειας» των κυρώσεων αυτών (ενδεχομένως ώστε να συμπεριλάβουν τη δραστηριότητα του Oruç Reis), καθώς και «άλλες επιλογές και εργαλεία». Η προθεσμία που δίνεται για την αξιολόγηση της έκθεσης Μπορέλ είναι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του προσεχούς Μαρτίου «το αργότερο».

Στα συμπεράσματα καταδικάζονται οι «μονομερείς και προκλητικές» ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Κυβερνητικές πηγές χαρακτηρίζουν την καταδίκη αυτή «απόλυτη και σαφή», ενώ τονίζουν ότι τίθεται ως όρος για την επανέναρξη και τη συνέχιση των διμερών διερευνητικών επαφών η αποχή της Άγκυρας από παράνομες δραστηριότητες. «Η Ευρώπη κάνει ένα βήμα τη φορά. Αυτό έκανε και σε αυτό το Συμβούλιο. Ακόμα ένα βήμα που αποτελεί μια ισχυρή προειδοποίηση προς την Τουρκία να αλλάξει συμπεριφορά», σημειώνουν οι ίδιες πηγές.

Ωστόσο διατηρήθηκε στα συμπεράσματα και η αναφορά στο «στρατηγικό συμφέρον της Ε.Ε.» για μία «συνεργατική και αμοιβαία επωφελή σχέση με την Τουρκία». Η πρόταση για μία θετική ατζέντα «παραμένει στο τραπέζι», όπως αναφέρεται, «σε περίπτωση που η Τουρκία επιθυμήσει να προωθήσει μία γνήσια εταιρική σχέση με την Ένωση και τα κράτη-μέλη της και να επιλύσει διαφορές μέσω διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο». Αναφέρονται μάλιστα και τα πιθανά πεδία μίας τέτοιας θετικής ατζέντας: η οικονομία και το εμπόριο, οι επαφές σε επίπεδο πολιτών, διάλογοι σε υψηλό επίπεδο και «συνεχιζόμενη συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης».


Στον τελευταίο γύρο των διαβουλεύσεων προστέθηκε μία αναφορά στην ετοιμότητα της Ε.Ε. «να συνεργαστεί [με την Τουρκία] για την υπεύθυνη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών προς όλα τα κράτη-μέλη και την ενίσχυση των προσπαθειών στη μάχη κατά των κυκλωμάτων λαθροδιακινητών» (κάτι στο οποίο επέμεινε η ελληνική πλευρά). Για το Κυπριακό, στο σημείο που αναφέρεται η προσήλωση της Ε.Ε. σε λύση στο πλαίσιο του ΟΗΕ και στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας, προστέθηκε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «περιμένει το ίδιο από την Τουρκία».

Ως αργά χθες, το γνωστό μπλοκ Βερολίνου-Ρώμης-Μαδρίτης επέμενε στη γραμμή της αναβολής σοβαρών αποφάσεων – με τους Ιταλούς ιδιαίτερα αρνητικούς στην προοπτική νέων κυρώσεων κατά της Άγκυρας. Η θέση της Ελλάδας και της Κύπρου αποδυναμώθηκε από την διαφαινόμενη απροθυμία της Γαλλίας να επιμείνει σε πιο ουσιαστικά μέτρα, ενώ και η Αυστρία φάνηκε να επαναπαύεται με τις χλιαρές διατυπώσεις των αρχικών προσχεδίων.

Το δεύτερο προσχέδιο συμπερασμάτων για την Τουρκία που κυκλοφόρησε χθες (Πέμπτη) το πρωί δεν περιείχε παρά μηδαμινές αλλαγές σε σχέση με αυτό της Τετάρτης. Η Αθήνα και η Λευκωσία, από τις 8 το βράδυ τοπική ώρα που ξεκίνησε η συζήτηση για την Τουρκία (η οποία διακόπηκε επανειλημμένως για να συζητηθούν άλλα θέματα, ειδικά οι κλιματικοί στόχοι της Ε.Ε. για το 2030), άσκησαν πιέσεις για πιο αυστηρές διατυπώσεις. Τα αποτελέσματα που πέτυχαν ήταν μάλλον περιορισμένα.
 

Άγκυρα

Το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας μπορεί να καταδίκασε τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε, όμως η ανακοίνωση δεν καταδικάζει όλους τους Ευρωπαίους καθώς η Άγκυρα τονίζει πως γνωρίζει πως πολλές χώρες δεν υιοθετούν τη στάση αυτή. Διαβάστε αναλυτικά

https://www.kathimerini.gr/politics/561191251/epikratise-i-ipia-grammi-gia-tin-toyrkia/