Οι 5 "φυλές" δανειοληπτών

 

Άρτεμις Σπηλιώτη

Πώς κατατάσσουν οι τραπεζίτες τις 397.000 επιχειρήσεις και νοικοκυριά που βγαίνουν από τα μορατόριουμ δανείων ύψους 25 δισ. ευρώ ● Δυσκολότερες η 3η και η 4η κατηγορία, με δανειολήπτες σε προσωρινή ή πιο μόνιμη αδυναμία πληρωμής.

 Σε πέντε κατηγορίες έχουν κατατάξει οι τράπεζες τους δανειολήπτες που έχουν βγει από τα μορατόριουμ, τα οποία έφτασαν τα περίπου 25 δισ. ευρώ και αφορούσαν 397.000 επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Βάσει αυτών των κατηγοριών δημιουργούν προϊόντα –η αποτελεσματικότητα των οποίων θα κριθεί– που θα επιτρέψουν στους πληττόμενους δανειολήπτες να επιστρέψουν σε κανονικότητα πληρωμών.

Όπως ανέφερε ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και της Τράπεζας Πειραιώς Γιώργος Χατζηνικολάου, μιλώντας πριν από μερικές μέρες στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, στην πρώτη κατηγορία εντάσσονται οι δανειολήπτες που έχουν, αντικειμενικά, τη δυνατότητα να εξυπηρετήσουν πλήρως τις δανειακές τους οφειλές αμέσως μετά τη λήξη της αναστολής.

Στη 2η κατηγορία είναι οι δανειολήπτες στεγαστικών δανείων που έχουν υπαχθεί στο πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ Ι, για τους οποίους προβλέπεται 9μηνη επιδότηση δόσεων μετά την άρση της αναστολής. Το Γέφυρα Ι αξιολογείται ως πολύ επιτυχημένο πρόγραμμα και για τον λόγο αυτό οι τράπεζες υποστηρίζουν και το πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ 2, που αφορά μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Από εκεί και πέρα, το βάρος πέφτει στην 3η κατηγορία, αυτή των δανειοληπτών που αντιμετωπίζουν προσωρινά προβλήματα πλήρους εξυπηρέτησης των οφειλών τους. Γι’ αυτή την κατηγορία, οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει προγράμματα σταδιακής επαναφοράς, αρχίζοντας με 50% των δόσεων για 6 μήνες τουλάχιστον (step up). Πιο δύσκολα είναι ωστόσο τα πράγματα για τους δανειολήπτες που έχουν ήδη περιέλθει σε αδυναμία πληρωμής. Υπολογίζεται ότι 15% με 20% από τα δάνεια που έχουν ανασταλεί θα πάνε σε αυτή την 4η κατηγορία.

Τέλος, η 5η κατηγορία αφορά τις αναστολές δανείων ειδικά σε ορισμένες δραστηριότητες, όπως λ.χ. στον ξενοδοχειακό κλάδο. Για την κατηγορία αυτή, η αναστολή από τα μορατόριουμ έχει ήδη επεκταθεί μέχρι το τέλος του 2021. Τα δάνεια αυτά θα επανεξεταστούν περί τον Νοέμβριο, με βάση τα τελευταία δεδομένα για την πορεία της οικονομίας και κυρίως βάσει των επιδόσεων συγκεκριμένων κλάδων και κυρίως του τουρισμού.

Σε ό,τι αφορά τις εταιρείες διαχείρισης (servicers), σύμφωνα με τον Tάσο Πανούση, πρόεδρο της ένωσης των εν λόγω εταιρειών και διευθύνοντα σύμβουλο της DoValue, μόνο τον τελευταίο χρόνο οι servicers προχώρησαν σε περισσότερες από 75.000 ρυθμίσεις δανείων, ύψους πάνω από 2 δισ. ευρώ, σε χαρτοφυλάκια εκτός τραπεζικών ισολογισμών, εξασφαλίζοντας τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά τους. Πρωταρχικός στόχος, όπως είπε, είναι η αποφυγή αιφνίδιας αύξησης των υποχρεώσεων, πρόβλημα γνωστό ως "cliff effect", λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας.

"Η μεγάλη πλειοψηφία των δανειοληπτών και αναφέρομαι και στα τραπεζικά αλλά και στα τιτλοποιημένα χαρτοφυλάκια που διαχειριζόμαστε- τηρεί τις ρυθμίσεις για δύο μεγάλες κατηγορίες. Για τα στεγαστικά η τηρησιμότητα κυμαίνεται στο 75-80% και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις κυμαίνεται στο 70-75%. Η τηρησιμότητα βελτιώνεται διαχρονικά τα τελευταία χρόνια, με την εξαίρεση της πανδημίας, η οποία έχει επηρεάσει αρνητικά τουλάχιστον για δύο τρίμηνα -το β’ τρίμηνο και το γ’ τρίμηνο του 2020-, οπότε υπάρχει μια τάση αναστροφής αυτής της τηρησιμότητας. Όμως τώρα αρχίζει να ανακάμπτει και να επιστρέφει σταδιακά στα προ κρίσης επίπεδα".

Πηγή