Αρκεί η κατάργηση του προστίμου των 100 ευρώ;

Της Στέλλας Πατρώνα

Αν ένα βράδυ αστυνομικά όργανα μπουκάρουν απρόσκλητα κι απρόκλητα όχι στο σπίτι ενός αλλά στα σπίτια εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών υπάρχει ή όχι σοβαρότατο πολιτικό ζήτημα και θέμα δημοκρατικής εκτροπής; 

Κι όμως αυτό ακριβώς έγινε με την επιβολή του προστίμου των 100 ευρώ, χωρίς κανείς από την αντιπολίτευση όχι να αντιδράσει, αλλά ούτε κάν να το επισημάνει ως ζήτημα. Η κυβέρνηση “μπούκαρε” ανενόχλητη και αυθαίρετα στα μητρώα νοσησάντων, στα μητρώα εμβολιασμένων, στη βάση ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και σ' όποιο άλλο μητρώο της ήταν χρήσιμο και βολικό για να βρεί τους ανεμβολίαστους και να τους επιβάλλει  το πρόστιμο των 100 ευρώ, δημιουργώντας  στους πολίτες το ίδιο - ή ίσως και μεγαλύτερο - άγχος από το “μπουκάρισμα” στην κατοικία τους, προκειμένου να τους εκβιάσει να προβούν σε μια ιατρική πράξη που δεν επιθυμούν.

Η αναλογία αυτή δεν είναι αυθαίρετη ή ορθότερα δεν πρόκειται κάν για αναλογία αλλά για μεταφορά της εισβολής στα σπίτια μας, δηλαδή στον ιδιωτικό μας βίο,  από τον πραγματικό κόσμο στον ψηφιακό . Γιατί,  όπως το δικαίωμα στο άσυλο της κατοικίας συνιστά μια άμυνα από επεμβάσεις τρίτων, τόσο του κράτους όσο και ιδιωτών και προστατεύει την ιδιωτική  ζωή και την  σφαίρα αυτονομίας των πολιτών, έτσι και το - επίσης συνταγματικά κατοχυρωμένο - δικαίωμα προστασίας των προσωπικών δεδομένων, μας προστατεύει από αυθαίρετες εισβολές στον ιδιωτικό μας βίο, οι οποίες είναι πλέον  δυνατές κι εύκολες λόγω της ψηφιοποίησης . 

Και η επιβολή του προστίμου των 100 ευρώ είναι η πρώτη τέτοια εισβολή με ψηφιακά μέσα που είδαμε, καθώς ο εντοπισμός των απείθαρχων ανεμβολίαστων ηλικίας άνω των 60 ετών έγινε μέσα από την αυτόματη επεξεργασία και τον έλεγχο μητρώων, στα οποία περιέχονται τα στοιχεία που συλλέχθηκαν για εντελώς διαφορετικούς σκοπούς από αυτούς για τους οποίους τώρα τα εκμεταλλεύονται, παραβιάζοντας τη θεμελιώδη αρχή του δικαίου της προστασίας των προσωπικών δεδομένων που ορίζει ότι τα προσωπικά δεδομένα πρέπει να επεξεργάζονται αυστηρά για το σκοπό για τον οποίο συλλέχθηκαν - ή έστω για άλλο συμβατό σκοπό-  κι όχι για όποιο σκοπό επιθυμεί αυτός που τα κατέχει.

Δυστυχώς όμως η σοβαρότητα αυτής της παραβίασης δύσκολα γίνεται  αντιληπτή, καθώς γενικά είναι δύσκολο να συνειδητοποιηθεί το νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται με την ψηφιοποίηση των πάντων, αλλάζοντας ριζικά τη ζωή μας. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που οι αντιδράσεις επικεντρώθηκαν  στην επέμβαση της κυβέρνησης στη σφαίρα της αυτονομίας μας με τη θέσπιση της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού , ενώ πέρασαν σχεδόν απαρατήρητα τα μέσα που χρησιμοποίησε  για να την επιβάλλει. 

Ωστόσο ενώ η εισβολή στην ιδιωτική μας ζωή θα λήξει με την αναμενόμενη κατάργηση του προστίμου των 100 ευρώ,   το πρόβλημα των μέσων που χρησιμοποιήθηκαν θα παραμείνει και  πρέπει να μας απασχολήσει σοβαρά για δύο βασικούς λόγους : Ο πρώτος γιατί είναι προμήνυμα των μεγάλων κινδύνων που φέρνει η ψηφιοποίηση  στις ελευθερίες των πολιτών και ο δεύτερος γιατί η συγκεκριμένη κυβέρνηση με την ανοχή -  ή ορθότερα τη συνενοχή - της Αρχής Προσωπικών Δεδομένων και τη σιωπή του πολιτικού κόσμου άνοιξε το δρόμο στην παράνομη και επικίνδυνη πρακτική το κράτος να χρησιμοποιεί την πληθώρα των προσωπικών δεδομένων  που συγκεντρώνει, αυθαίρετα και με όποιον τρόπο βούλεται. 

Με άλλα λόγια,  ενώ είναι βέβαιο ότι το πρόστιμο αυτό θα καταργηθεί και  η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού στους άνω των 60 ετών θα κριθεί αντισυνταγματική από το ΣτΕ, θα παραμείνει ως προηγούμενο η αυθαίρετη επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων μας  και η εισβολή στον ιδιωτικό μας βίο με τον συγκεκριμένο “εύκολο” τρόπο της άντλησης στοιχείων από  μητρώα που δημιουργήθηκαν για άλλους σκοπούς. Και το θέμα αυτό, το οποίο έχει τεράστια σημασία για το μέλλον, δεν μπορεί να λήξει  παρά μόνο αν  η παράνομη επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων μας από κρατικούς φορείς αναδειχθεί ως πολιτικό – κι όχι μόνο ως νομικό - ζήτημα και υπάρξει διοικητική, ποινική, αλλά  και πολιτική τιμωρία των υπευθύνων και των συνενόχων τους.

 

πηγή