Ιστριονική διαταραχή προσωπικότητας: 8 σημάδια που την αποκαλύπτουν

Η ιστριονική ή δραματική διαταραχή της προσωπικότητας ήρθε εσχάτως στα φώτα της δημοσιότητας χάρη στη δίκη των Depp και Heard. Τι αφορά και ποια η σχέση της με τον ναρκισσισμό;

Οι ειδικοί απαντούν

Θα επιδιώξουν την προσοχή, θα αυτοθυματοποιηθούν ακόμα και σε περιπτώσεις που αποκλείουν τη θυματοποίησή τους, θα γελάσουν υστερικά και θα κλάψουν αντίστοιχα με την ίδια ένταση, χωρίς όμως να το αισθάνονται πραγματικά αφού ο συναισθηματικός τους κόσμος είναι εξόχως ρηχός. Αν σας συμβαίνει ή γνωρίζετε άτομα με αυτά τα χαρακτηριστικά, ίσως ο όρος Ιστριονική ή Δραματική Διαταραχή Προσωπικότητας να σας αφορά.

Όπως εξηγεί σε άρθρο της η Δρ Suzanne Degges-White, Καθηγήτρια και Πρόεδρος του Τμήματος Συμβουλευτικής στην Ανώτατη Εκπαίδευση του Πανεπιστημίου του Ιλινόις, η διαταραχή που αφορά το 2% του πληθυσμού και στην πλειονότητα γυναίκες, συνοδεύεται από επίδειξη -και όχι βίωση- ακραίων συναισθηματικών καταστάσεων και μιας εικόνας καλά μελετημένης ώστε να κεντρίσει την προσοχή ή και τη συμπάθεια των άλλων. Για να κερδίσουν το ενδιαφέρον, τα άτομα με τη διαταραχή θα επιδοθούν στην τέχνη της αποπλάνησης μέσα από την προκλητική εμφάνιση και την έντονη προβολή της σεξουαλικότητας τους.

Η διαταραχή θα έχει δραματικές συνέπειες στις διαπροσωπικές σχέσεις και την εργασία των πασχόντων. Η πλήξη και δυσφορία που μπορεί να νιώσουν για φίλους ή συντρόφους και οτιδήποτε μαρτυρά σταθερότητα θα επεκταθεί και στα επαγγελματικά, οπότε πισωγυρίσματα, αναίτιες παραιτήσεις και διαστήματα εκούσιας ανεργίας θα είναι συχνά. Ακόμα και μια απόλυση δεν θα είναι αιτία θλίψης ή ανησυχίας παρά μια ευκαιρία για να κερδίσουν την εύνοια και προσοχή του στενού και ευρύτερου περιβάλλοντός τους.

Γκρεμίζοντας κάθε γέφυρα

Τα ιστριονικά άτομα θα αποτύχουν στις σχέσεις τους χωρίς κάποιο συναισθηματικό κόστος. Σε αντίθεση με πρώην συντρόφους ή φίλους που μπορεί να πενθήσουν ή και να βιώσουν ακόμα καταθλιπτικά συμπτώματα από την απώλεια, για τα άτομα με τη διαταραχή η λήθη έρχεται τάχιστα και το πεδίο απελευθερώνεται για τον επόμενο στόχο.

(Υπερ)σεξουαλικά φορτισμένες συμπεριφορές, προκλητικά βλέμματα και άλλα εξωλεκτικά σινιάλα θα είναι τα όπλα των ιστριονικών ατόμων για να εξασφαλίσουν το ενδιαφέρον όποιου ή όποιας επιθυμούν, ακόμη και αν πρόκειται για συντρόφους φίλων με αποτέλεσμα τη διάλυση της φιλίας.

«Η διατήρηση αυθεντικών σχέσεων είναι πρόκληση για τα άτομα που με δραματική διαταραχή προσωπικότητας καθώς έχουν περάσει μια ζωή “προσποιούμενα” τα συναισθήματά τους», εξηγεί η Δρ Degges-White, προσθέτοντας ότι ένα πέπλο απάθειας τα εμποδίζει να δουν με ειλικρινές βλέμμα τους άλλους αλλά και τους εαυτούς τους. Παραδόξως, σημειώνει η ειδικός, η αδυναμία τους να κατανοήσουν και συνάψουν αληθινές σχέσεις εγγύτητας θα τα ωθήσει σε λανθασμένη εκτίμηση της σύνδεσής τους με άτομα, θεωρώντας ως «κολλητούς» απλούς γνωστούς που κάνουν παρέα και ως «το άλλο τους μισό» περιστασιακούς ερωτικούς συντρόφους.

Ήρωες, θύματα ή και τα δύο;

Η δραματική όπως και η ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας θα εμποδίσουν την ομαλή κοινωνική και επαγγελματική ζωή, υπάρχουν ωστόσο κάποιες σημαντικές διαφορές. Εκκινώντας από την ανάγκη συγκέντρωσης της προσοχής, οι ναρκισσιστές θα επιδιώξουν να την καλύψουν μέσα από τον θαυμασμό των άλλων και, για να το επιτύχουν, θα προβάλλουν διαρκώς τη μεγεθυμένη εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους. Εν αντιθέσει, οι ιστριονικοί χαρακτηρίζονται συχνά από χαμηλή αυτοεκτίμηση οπότε αδιαφορούν αν το ενδιαφέρον που συγκεντρώνουν έχει θετικό ή αρνητικό πρόσημο. Σε αντίθεση με τους ναρκισσιστές που θα προσπαθήσουν να διατηρήσουν την εικόνα τους αλώβητη, δεν θα διστάσουν ακόμα και να αυτογελοιοποιηθούν για να βρεθούν στο επίκεντρο.

Οκτώ σημάδια προσοχής

Σύμφωνα με το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο των Ψυχικών Διαταραχών που έχει εκδώσει η Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία, η ιστριονική διαταραχή προσωπικότητας εκδηλώνεται αρχικά κατά την πρώιμη ενήλικη ζωή και επιβεβαιώνεται όταν συνυπάρχουν πέντε από τα οκτώ παρακάτω συμπτώματα:

-δυσανασχετούν όταν δεν είναι το επίκεντρο του ενδιαφέροντος,

-υιοθετούν προκλητικές και χυδαίες σεξουαλικές συμπεριφορές για να κερδίσουν την προσοχή

-παρουσιάζουν ταχείες εναλλαγές συναισθημάτων τα οποία εκφράζουν με μεγάλη δραματικότητα

-«ποντάρουν» διαρκώς στην εξωτερική εμφάνιση για κεντρίσουν τα βλέμματα

-προβαίνουν σε γενικόλογες διατυπώσεις χωρίς λεπτομέρειες

-η ομιλία και οι κινήσεις τους είναι γεμάτες θεατρικότητα και υπερβολή

-υπερεκτιμούν το βάθος των διαπροσωπικών σχέσεων

-διαμορφώνουν και αλλάζουν απόψεις επηρεασμένα από άτομα του περιβάλλοντός τους.

πηγή