Ουκρανία: Ασάφεια στα μέτωπα, σαφήνεια στις προθέσεις

Γενίκευση των συγκρούσεων και στο βάθος διαπραγματεύσεις

Του Σπύρου Παναγιώτου

Και ενώ οι διεθνείς αναλύσεις "ξοδεύονται" στην προσπάθεια να ερμηνεύσουν αν η υποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από τη Χερσώνα συνιστούν ήττα της Ρωσίας ή παγίδα για τις "επελαύνουσες" ουκρανικές δυνάμεις η πραγματικότητα συνηγορεί στην εκτίμηση ότι οι προθέσεις όλων των πλευρών παραμένουν σταθερές. Κλιμάκωση των συγκρούσεων και επαναλαμβανόμενες απειλές για χρήση πυρηνικών όπλων με αναπόφευκτη συνέπεια την επέκταση της ανάφλεξης σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ήπειρο.

Κούρσα εξοπλισμών – Στρατιωτική Σένγκεν

Εν μέσω του ενδιάμεσου γύρου των αμερικάνικων εκλογών, όπου υποτίθεται κύριο ρόλο έπαιζαν οι δηλώσεις των Ρεπουμπλικάνων υποψηφίων για περιορισμούς στη οικονομική στήριξη του Κιέβου, η αμερικάνικη κυβέρνηση αποφάσισε πρόσθετη βοήθεια στο καθεστώς Ζελένσκι και αποστολή νέων οπλικών συστημάτων. Ταυτόχρονα κατά την επίσκεψη του συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζ. Σάλιβαν στην Ουκρανία δόθηκαν διαβεβαιώσεις ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία ανεξαρτήτως του αποτελέσματος των ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ.

Από την πλευρά τους οι χώρες της Ε.Ε. συνεχίζουν να χρηματοδοτούν με τεράστια ποσά την Ουκρανία. Μόλις τις περασμένες μέρες αποφασίστηκε πρόσθετη βοήθεια 18 δισ. ευρώ στην Ουκρανία χωρίς όρους και προϋποθέσεις. ενώ συνεχίζεται και η αποστολή οπλικών συστημάτων μεγάλου βεληνεκούς. Σύμφωνα με ανακοινώσεις του Ουκρανού υπουργού Άμυνας η χώρα παρέλαβε σύγχρονα συστήματα αεράμυνας από την Ισπανία, τη Νορβηγία ενώ αντίστοιχα όπλα έχουν σταλεί και από τη Γερμανία και τη Γαλλία.

Ενδεικτικό των προθέσεων κλιμάκωσης και επέκτασης των συγκρούσεων είναι πρόσφατη απόφαση της Ε.Ε. για δημιουργία μιας «στρατιωτικής Σένγκεν» που θα επιτρέπει τη γρήγορη και χωρίς γραφειοκρατικές διατυπώσεις μεταφορά στρατευμάτων και οπλισμού σε ολόκληρη την Ε.Ε. Σύμφωνα με δηλώσεις του ύπατου εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική της Ε.Ε., Ζοζέπ Μπορέλ, οι χώρες της Ένωσης οφείλουν να προσαρμόσουν «τις πολιτικές άμυνας στο νέο περιβάλλον», δηλαδή στο γεγονός ότι ο πόλεμος «επέστρεψε στα σύνορά μας».

Σύμφωνα με τον Ζ. Μπορέλ κρίσιμο παράγοντα για την ευρωπαϊκή άμυνα αποτελεί «η ικανότητα να μεταφέρονται στρατεύματα, εξοπλισμός γρήγορα από μία πλευρά της Ε.Ε., στην άλλη πλευρά της Ε.Ε. Από τα Δυτικά, στα Ανατολικά κυρίως. Στα εξωτερικά μας σύνορα». Είναι χαρακτηριστικό των προθέσεων της Δυτικής Συμμαχίας ότι στο σχέδιο αυτό προβλέπεται η συμμετοχή όλων των χωρών υπό καθεστώς ένταξης στην Ε.Ε. από τα Δυτικά Βαλκάνια ως τη Μολδαβία και την ίδια την Ουκρανία. Όχι τυχαία η Βρετανία δήλωσε έτοιμη να συμμετάσχει άμεσα στο σχέδιο «στρατιωτικής κινητικότητας» παρά τα όσα προβλέπονται από την απόφαση αποχώρησής της από την Ε.Ε. Χωρίς αμφιβολία οι αποφάσεις αυτές της Ε.Ε. συνιστούν σαφή δείγματα κλιμάκωσης των συγκρούσεων και ταυτόχρονα προετοιμασίες για το ενδεχόμενο επέκτασης του πολέμου έξω από τα σύνορα της Ουκρανίας. Αναμένεται να δούμε τις επίσημες αντιδράσεις της Ρωσίας στη νέα επιχείρηση περικύκλωσής της από το ΝΑΤΟ.

Είναι προφανές ότι η φυγή προς το πόλεμο και την «πολεμική οικονομία» αποτελεί την κύρια τάση της δυτικής συμμαχίας και των ΗΠΑ

Παράθυρα διευθετήσεων;

Καθώς ο επερχόμενος χειμώνας αναμένεται να καταστήσει πιο ρευστή την κατάσταση στα πεδία των συγκρούσεων πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι αναζητούνται, έστω δειλά και στα κρυφά, οδοί διευθετήσεων του αδιεξόδου.

Πρώτος ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας Ρ. Σούνακ, υπό τα βάρος των πιέσεων που γεννά η ακρίβεια και η ενεργειακή κρίση, δήλωσε την πρόθεση να περιοριστούν τα κονδύλια που αφορούν τη βοήθεια της χώρας προς το εξωτερικό. Είναι βέβαια αμφίβολο αν η απόφαση αυτή αφορά την στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία που προς το παρών συνεχίζεται απρόσκοπτα. Ακολούθησε η νέα πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζ. Μελόνι που δήλωσε προσωρινή διακοπή της βοήθειας στο Κίεβο μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο από τις ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ. Αλλά και στην Αμερική πληθαίνουν τα δημοσιεύματα του καθεστωτικού Τύπου που επικαλούμενα την «κόπωση των συμμάχων και των κοινωνιών από τον συνεχιζόμενο πόλεμο» «αποκαλύπτουν» σενάρια και προτροπές διαπραγματεύσεων.

Για παράδειγμα, δημοσίευμα της Washington Post αναφέρει ότι οι ΗΠΑ ενθαρρύνουν χαμηλόφωνα την Ουκρανία να ζητήσει διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία χωρίς όρους. Η εφημερίδα «ξεκαθαρίζει» ότι η ιδέα αυτή αποσκοπεί στο να διευκολύνει τη στάση άλλων χωρών που ανησυχούν ότι η σύρραξη θα κρατήσει χρόνια. Αντίστοιχες προτροπές απευθύνει και η γερμανική κυβέρνηση ότι «εναπόκειται στην Ουκρανία» η απόφαση για ξεκίνημα συνομιλιών ειρήνευσης με τη Ρωσία. Ίσως όμως η πιο σημαντική σχετική πρωτοβουλία να σχετίζεται με τα όσα, άγνωστα προς το παρόν, συζητήθηκαν στην πρόσφατη συνάντηση των ηγετών της Γερμανίας και της Κίνας. Είναι βέβαιο ότι, πέρα από τις επίσημες δηλώσεις που επιβεβαίωσαν την πρόθεση των δύο χωρών να ενισχύσουν τις οικονομικές τους σχέσεις και την κοινή καταδίκη του ενδεχομένου χρήσης πυρηνικών όπλων στην Ουκρανία, συζητήθηκαν με λεπτομέρειες οι συνέπειες του συνεχιζόμενου πολέμου και η δυνατότητες συγκράτησης των εξελίξεων.

Τίποτα βέβαια δεν έγινε γνωστό. Προκάλεσε όμως εντύπωση η δήλωση της εκπροσώπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μ. Ζαχάροβα όπου τονιζόταν ότι: «Είμαστε ακόμη ανοιχτοί σε διαπραγματεύσεις. Ποτέ δεν αρνηθήκαμε να τις έχουμε. Είμαστε έτοιμοι να διαπραγματευτούμε, φυσικά λαμβάνοντας υπόψη τις πραγματικότητες που αναδεικνύονται αυτή τη στιγμή».

Σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι αναζητούνται οδοί μιας ορισμένης διεξόδου από τη σημερινή κρίση υπό το βάρος των πολύπλευρων πιέσεων, πολιτικών οικονομικών και κοινωνικών, που δέχονται όλοι οι εμπλεκόμενοι στο πόλεμο. Κάτι τέτοιο θα προϋπόθετε βέβαια την, έστω και μερική, ικανοποίηση των απαιτήσεων της Ρωσίας. Κάτι που δεν είναι για την ώρα ορατό στις προθέσεις των Δυτικών. Σε κάθε περίπτωση η σχετική συζήτηση θα αφορούσε κυρίως όρους μιας προσωρινής «ανακωχής» παρά μιας μόνιμης διευθέτησης αντιθέσεων. Γιατί είναι προφανές ότι η φυγή προς το πόλεμο και την «πολεμική οικονομία» αποτελεί την κύρια τάση της δυτικής συμμαχίας και των ΗΠΑ.

Πηγή: edromos.gr

via