Το σοκολατένιο παρελθόν της "πρώτης σου αγάπης και παντοτινής".

Κατά τις αρχές της δεκαετίας του 1930 η επιχειρηματική ανησυχία μιας παρέας φίλων τους οδηγεί στην από κοινού δράση και τη σύσταση μιας εταιρείας με κύριο παραγωγικό προσανατολισμό τη σοκολάτα. Παρά τη δύσκολη εκείνη περίοδο, όταν πολλοί Έλληνες οδηγήθηκαν στη μετανάστευση λόγω του Κραχ του ‘29, η παρέα αυτή θα αποτελέσει τους μετόχους μίας εκ των πρώτων σοκολατοβιομηχανιών στην Ελλάδα με το καταστατικό της να δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 23 Σεπτεμβρίου του 1930.

Το γεγονός όμως πως η ΙΟΝ, όπως βαφτίστηκε η σοκολατοποιία της παρέας, αποτελούσε εκ των πρώτων του είδους στην Ελλάδα, δε σήμαινε αυτόματα πως είχε εύκολο έργο, μιας και με την είσοδο της σοκολάτας στην ελληνική αγορά το 1841 από τον Παυλίδη, η αγορά της σοκολάτας γίνεται ιδιαίτερα ανταγωνιστική, λόγω των πολλών αντίστοιχων εταιρειών που ξεκινούν να δραστηριοποιούνται στην παραγωγή αυτού του «νέου» προϊόντος.

Είναι αξιοσημείωτο άλλωστε πως μέχρι το 1970 οι εταιρείες με κύριο προϊόν τη σοκολάτα ξεπερνούσαν τις δέκα, ενώ αντίστοιχα πολλές ήταν και οι εταιρείες που παρήγαγαν τρόφιμα με συστατικό τους τη σοκολάτα ή το κακάο. Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως η σοκολάτα κέρδισε «με το καλημέρα σας» την ελληνική αγορά, δεδομένου ότι είχε υψηλό κόστος, πράγμα που της χάρισε τη φήμη του προϊόντος πολυτελείας. Ωστόσο, η μαζική παραγωγή της οδήγησε στην πτώση της τιμής που την έκανε προσιτή σε όλους.

Και με τον τοπικό ανταγωνισμό να οξύνεται συνεχώς στην αγορά της σοκολάτας, ξεκινάει την πορεία της η ΙΟΝ στο Νέο Φάληρο, στην οδό Πειραιώς, όπου εδράζεται μέχρι και σήμερα.

Παρόλο που πλέον η βιομηχανία ασχολείται και με άλλες «γλυκές δραστηριότητες», αρχικά η ΙΟΝ ασχολήθηκε μονάχα με τη σοκολάτα, ενώ χαρακτηριστική ήταν η δήλωση των πρωτεργατών της ότι επιθυμούσαν να γίνουν σοκολατοποιοί.Και έγιναν.

Πολύ γρήγορα μάλιστα η ΙΟΝ θα ξεκινήσει να αποκτά και άλλες παρεμφερείς δραστηριότητες, αρχής γενομένης με την εξαγορά της εταιρείας NASKO. Η NASKO δραστηριοποιούνταν στην παραγωγή καραμέλας και διάφορων άλλων ζαχαρωδών προϊόντων και η εξαγορά αυτή, πέρα από το γεγονός ότι διευρύνει τα οικονομικά της μεγέθη, της δίνει το διαβατήριο, για να εισέλθει σε άλλον ένα κλάδο που παραδοσιακά κρατάει ως σήμερα, την καραμέλα. Και αν συμπεριληφθεί το γεγονός πως κάποιες μάρκες καραμέλας κυκλοφορούν από τότε σταθερά και ως σήμερα, μάλλον κρίνεται εύστοχη η επέκταση αυτή της ΙΟΝ.

Η ΙΟΝ, όμως, φαίνεται πως ήταν ανήσυχη και σε ό,τι αφορά το κατεξοχήν προϊόν της, τη σοκολάτα. Άλλωστε η όξυνση του ανταγωνισμού μάλλον καθιστούσε απαραίτητο για μια σοκολατοβιομηχανία, τουλάχιστον εκείνη την περίοδο, για να είναι βιώσιμη, να μπορεί να εξελίσσεται και να προσαρμόζεται στην αγορά. Τότε, λοιπόν, είναι που στην αγορά της Ελλάδας μπαίνει η σοκολάτα αμυγδάλου, και η ΙΟΝ δε θα μείνει απέξω. Άλλωστε το όνομά της έχει συνδεθεί με το συγκεκριμένο προϊόν και το 1947 λανσάρει στην αγορά τη συσκευασία που «φέρει» μέχρι σήμερα το κλαδί της αμυγδαλιάς.

Και εκείνη ακριβώς την περίοδο μαζί με το νέο της προϊόν θα αναγνωριστεί και πιο επίσημα, όταν ο Σύλλογος Ελλήνων Βιομηχάνων εκδίδει τον Οδηγό Ελληνικής Βιομηχανίας, όπου καταχωρεί τις σοκολατοποιίες προσφέροντας μία θέση και στην ΙΟΝ.

Μεταπολεμικά η ΙΟΝ θα επεκταθεί περαιτέρω με εξαγορές και νέα προϊόντα, ενώ θα πάρει και τη σύγχρονη μορφή της
Οι Κωτσιόπουλοι παίρνουν το τιμόνι, οδηγώντας στην ανάπτυξη

Με το γενικό σύνθημα "σαν να ήταν η πρώτη σου φορά" η ΙΟΝ συνεχίζει την πορεία της και τη δεκαετία του 1950, η οποία θα αναδειχθεί σταθμός για την σοκολατοβιομηχανία. Η δεκαετία αυτή θα φέρει πολλές αλλαγές στην ΙΟΝ, η οποία τώρα παίρνει τη μορφή της μεγάλης και σύγχρονης βιομηχανίας σοκολάτας που έχει σήμερα. Βέβαια τα σταθερά και βασικά της σημεία παραμένουν, δηλαδή η σοκολάτα, η ελληνική ταυτότητα, το εργοστάσιο και το όνομα.


Το όνομα αυτό άλλωστε είναι μοναδικό και εμπνευσμένο από το «ίον το εύοσμο» ή αλλιώς Μενεξέ, το φυτό δηλαδή που από την αρχαιότητα τιμούν οι Έλληνες για τις ιδιαιτερότητες και την ιδιότητά του να φυτρώνει στη σκιά των δέντρων.
Ίσως γι’αυτό και όταν ονόμαζαν ΙΟΝ τη σοκολατοβιομηχανία οι ιδρυτές της να επεδίωκαν η ιδιαίτερη σοκολάτα να τους να «φυτρώσει» στις καταναλωτικές συνήθειες της αγοράς.

Την ίδια τύχη βέβαια δεν είχε το όνομα της εταιρείας NASKO, η οποία είχε εξαγοραστεί από την ΙΟΝ και το διάστημα αυτό αφομοιώνεται στην σοκολατοβιομηχανία. Το όνομα NASKO λοιπόν αποτελούσε συνδυασμό των αρχικών συλλαβών των επιθέτων των δύο ιδιοκτητών της, του κύριου Νασιόπουλου (NAS) και του κύριου Κωτσιόπουλου (KO).

Ο Κωνσταντίνος Κωτσιόπουλος επίσης είναι ο άνθρωπος που κρατάει το τιμόνι της ΙΟΝ από την προηγούμενη δεκαετία, με την εξαγορά της NASKO δηλαδή. Τώρα όμως έρχεται η νέα γενιά να στελεχώσει και να επεκτείνει την εταιρεία, κι έτσι ο ανιψιός του, Ιωάννης Κωτσιόπουλος, θα αναλάβει τα ηνία και θα επηρεάσει την ουσιαστικά τη μετέπειτα πορεία της ΙΟΝ.

Μάλιστα το 1956 ιδρύει με τον στενό του φίλου Γιώργο Καρκαζή την εμπορική εταιρεία «Αδελφοί Ι. Κωτσιόπουλοι», η οποία έχει ως αντικείμενό της τη διάθεση των προϊόντων της ΙΟΝ. Και βάζει το πρώτο λιθαράκι για την οικοδόμηση ενός εκτεταμένου δικτύου διανομής με τη λειτουργία του πρώτου καταστήματός της στο εμπορικό κέντρο της Αθήνας.

Και οι δύο αυτοί φαίνεται πως «κάνουν θαύματα» στην ΙΟΝ αφού επεκτείνουν και τις δραστηριότητές της στα παραγόμενα προϊόντα της αλλά και τις εγκαταστάσεις της. Και κάπως έτσι η ΙΟΝ πάει... Άρτα. Εκεί θα επενδύσει το 1975 στην κατασκευή ενός εργοστασίου παραγωγής γκοφρέτας, και θα εισέλθει σε μία νέα αγορά. Και η επένδυση αυτή «ανοίγει τους καλούς ασκούς του Αιόλου» και σημασιοδοτεί την περίοδο των πειραματισμών, αφού ακολουθούν πλήθος νέων προϊόντων με βασικό συστατικό τη σοκολάτα. Ένα χρόνο λοιπόν μετά κάνουν την παρθενική τους εμφάνιση στην ελληνική αγορά τα σοκολατάκια που περιέχουν ένα ολόκληρο φουντούκι, ενώ θα ακολουθήσουν παντός τύπου και μορφής γκοφρέτες, η πρώτη τετράγωνη σοκολάτα και η σχετικά πιο πρόσφατη επένδυση του 1999 σε σοκολατοποιία που εξειδικεύεται σε εορταστικά προϊόντα καλύπτοντας έτσι την εξεζητημένη ζήτηση των Χριστουγέννων ή της Πασχαλινής περιόδου.
Κάπως έτσι και με ανήσυχο πνεύμα συνεχίζει την ελληνική της πορεία η ΙΟΝ ως σήμερα, έχοντας ωστόσο βιώσει μια δύσκολη περίοδο κατά το 1988. Τότε ένα μετοχικό μερίδιο της τάξης του 24,5% δεν ελέγχεται από τους ιδιοκτήτες της και περνάει σε «ξένα» χέρια.

Η ΙΟΝ έτσι χάνει για λίγο την αμιγώς ελληνική της ταυτότητα, και ξεκινάει μία μάχη που θα κρατήσει δέκα χρόνια έως ότου κερδίσει ξανά την ανεξαρτησία και ελληνικότητά της. Κι έτσι θα συνεχίσει ως σήμερα την πορεία της, και μάλιστα έχοντας ακόμη στην κεφαλή της τον πρόεδρο Ιωάννη Κωτσιόπουλο.

Με συνεργασίες από την εγχώρια αγορά
ΙΟΝ αμυγδάλου με 100% ελληνικές πρώτες ύλες

Οι συνεργασίες της ΙΟΝ έχουν ελληνική σφραγίδα, έτσι ώστε να παράγει 100% ελληνικά προϊόντα. Γι’ αυτό το λόγο προμηθεύεται αρκετές πρώτες ύλες από την ντόπια αγορά.

Έτσι, την παραγωγή του πιο φημισμένου προϊόντος της, τη σοκολάτα ΙΟΝ αμυγδάλου, εξασφαλίζουν οι παραγωγοί από την περιοχή του Βόλου, και γενικότερα της Μαγνησίας, οι οποίοι προμηθεύουν την ΙΟΝ με τα αμύγδαλά τους. Η ΙΟΝ, όμως, λαμβάνει ίσως και την πιο σημαντική πρώτη ύλη από ελληνικά χέρια, αφού προμηθεύεται ζάχαρη από την Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης (ΕΒΖ). Άλλωστε πώς γίνεται σοκολάτα δίχως ζάχαρη;

Στην ελληνική ντόπια αγορά στράφηκε και πρόσφατα η ΙΟΝ συνάπτοντας μία «συμμαχία» με την σερραϊκή βιομηχανία γάλακτος Κρι-Κρι. Αποτέλεσμα της συνεργασίας ήταν το 2006 να εμπλουτίσουν την αγορά με ένα προϊόν που συνδυάζει τα τρία πιο γνωστά προϊόντα της ΙΟΝ με το παγωτό βανίλια της Κρι-Κρι.

Παρόμοια, όμως, ενδοελλαδική συνεργασία είχε η ΙΟΝ και το 2009, όταν θέλησε να διαφοροποιήσει τη σοκολάτα υγείας πλασάροντάς τη και με τη γεύση της φυσικής μαστίχας. Δεν θα πρέπει να απασχόλησε και πολύ το ερώτημα για τον προμηθευτή, μιας και το νησί της Χίου είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την παραγωγή της μαστίχας. Έτσι ξεκίνησε η συνεργασία με την Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου, οι οποίοι βάζουν τη χιώτικη σφραγίδα στο μαστιχέλαιο που με τη σειρά του δίνει το άρωμα μαστίχας στη σοκολάτα υγείας της ΙΟΝ.
Πάντως, η εταιρεία από το 2001 διαθέτει και θυγατρική στη Σόφια της Βουλγαρίας, με το εργοστάσιο Interia.

Με ποιοτική Προσέγγιση

Το 2011 βρήκε την ΙΟΝ να κλείνει με καθαρά κέρδη περίπου 1,5 εκατομμύρια ευρώ, ενώ τα προϊόντα της φτάνουν σε όλη την Ελλάδα και πλέον στα πέρατα της γης. Έτσι, η εταιρεία «Αδελφοί Ι. Κωτσιόπουλοι» που υπάρχει ακόμη και διαχειρίζεται την αποκλειστική διάθεση των προϊόντων της ΙΟΝ πραγματοποιεί εξαγωγές σε περιοχές , όπως είναι η Βόρειος Αμερική, η ανατολική και δυτική Ευρώπη, η Αραβική Χερσόνησος και οι Χώρες του Αραβικού Κόλπου.

Το γεγονός βέβαια πως μια μικρή για τα δεδομένα της ξένης αγοράς επιχείρηση έχει καταφέρει να λειτουργεί τόσα χρόνια, και μάλιστα με πλούσια προϊοντική και εξαγωγική δραστηριότητα, «υποψιάζει» πως πρόκειται για μια άρτια οργανωμένη εταιρεία που υλοποιεί το όραμά της, να εφοδιάζει την αγορά με ποιοτικά προϊόντα και να εξασφαλίζει την αξιοπιστία που ζητά.

Σε αυτό άλλωστε έχει βοηθήσει και η προσήλωσή της στον τομέα της Έρευνας και Ανάπτυξης, που την έχει εξοπλίσει με το σύστημα Pilot-Platnt, το οποίο στην ουσία πρόκειται για ένα εργαστήριο δοκιμών σε κάθε δραστηριότητα που αφορά την παραγωγική διαδικασία της ΙΟΝ, από το σχεδιασμό δηλαδή των προϊόντων μέχρι την επεξεργασία και σταθεροποίηση της ποιότητας.

Εξάλλου είναι πιστοποιημένη για τον ποιοτικό έλεγχο και τη διαχείριση της παραγωγής, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του προτύπου HACCP, του ISO 9001:2000 και του ISO 22000.
Πέρα όμως από τη φιλοσοφία της ποιότητας η ΙΟΝ έχει και περιβαλλοντικές ανησυχίες θέλοντας νασυμβάλλει με τις παραγωγικές της στην προστασία του περιβάλλοντος. Γι’ αυτό και τα εργοστάσιά της έχουν συμμορφωθεί με όλους τους κανόνες για το περιβάλλον.

Ίσως τελικά όλα αυτά να κάνουν το σλόγκαν της εταιρείας «ΙΟΝ- Για πάντα» να μην φαντάζει υπερβολικό, αλλά να ανοίγει το δρόμο προς στο μέλλον . Έτοιμη άλλωστε είναι και η τρίτη γενιά των «τιμονιέρηδων» με την ανιψιά του Ιωάννη Κωτσιόπουλου, την Κωνσταντίνα Κωτσιοπούλου, ήδη να μετέχει στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΙΟΝ.

Τελικά, η επιτυχημένη πορεία μιας εκ των μεγαλύτερων σοκολατοβιομηχανιών της Ελλάδας επισφραγίστηκε με το χρυσό βραβείο που πήρε από το Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ) για τα 100 χρόνια της ιστορίας της ελληνικής αγοράς τροφίμων και ποτών.

agronews