Η Αρχή της Αβεβαιότητας του Heisenberg

Ο θάνατος δεν υπάρχει σε έναν άχρονο κι άχωρο κόσμο. Αθανασία δεν σημαίνει αέναη ύπαρξη στον χρόνο, αλλά είναι κάτι που βρίσκεται συνολικά έξω από τον χρόνο. Επίσης, ο γραμμικός τρόπος σκέψης σχετικά με τον χρόνο είναι ασυμβίβαστος και με άλλα πρόσφατα πειράματα. Το 2002, οι επιστήμονες απέδειξαν ότι τα σωματίδια του φωτός, τα φωτόνια, γνώριζαν εκ των προτέρων πώς θα δρούσαν τα μακρινά δίδυμα φωτόνιά τους στο μέλλον.

Εξέτασαν την επικοινωνία ανάμεσα στα ζεύγη φωτονίων αφήνοντας ένα φωτόνιο να ολοκληρώσει το ταξίδι του – έπρεπε να αποφασίσει αν θα είναι κύμα ή σωματίδιο. Οι ερευνητές αύξησαν την απόσταση που έπρεπε να διανύσει το άλλο φωτόνιο προκειμένου να καταλήξει στον δικό του παρατηρητή.
Ωστόσο, αποφάσισαν να προσθέσουν μια συσκευή κωδικογράφησης οπτικοακουστικών σημάτων για να το εμποδίσουν από το να μετατραπεί σε σωματίδιο. Κατά κάποιο τρόπο, το πρώτο σωματίδιο γνώριζε τι σκόπευε να κάνει ο παρατηρητής πριν αυτό συμβεί – και μάλιστα ανάμεσα σε αποστάσεις σαν να μην υπήρχε χώρος ή χρόνος στο ενδιάμεσο.

Δηλαδή αποφάσισε να μην γίνει σωματίδιο πριν καν το δίδυμό του σωματίδιο συναντήσει ακόμη την συσκευή. Δεν έχει σημασία ο τρόπος που οργανώθηκε το πείραμα. Ο νους και οι γνώσεις μας είναι το μόνο πράγμα που καθορίζει το πώς συμπεριφέρονται τα σωματίδια. Τα πειράματα επιβεβαιώνουν διαρκώς αποτελέσματα που εξαρτώνται από τον παρατηρητή.

Σας φαίνεται παράξενο; Εξετάστε ένα άλλο πείραμα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο υψηλού κύρους επιστημονικό περιοδικό «Science» (Jacques et al, 315, 966, 2007). Επιστήμονες στη Γαλλία τοποθέτησαν φωτόνια σε μια συσκευή και απέδειξαν ότι αυτό που έκαναν θα μπορούσε να αλλάξει αναδρομικά κάτι που έχει ήδη συμβεί στο παρελθόν.
Καθώς τα φωτόνια περνούσαν ανάμεσα από ένα πιρούνι στη συσκευή, έπρεπε να αποφασίσουν αν θα συμπεριφερθούν ως σωματίδια ή ως κύματα όταν συναντούν έναν διαχωριστή δέσμης. Αργότερα – δηλαδή αφού τα φωτόνια πέρασαν ανάμεσα από το πιρούνι – ο πειραματιστής είχε τη δυνατότητα να ανοίξει και να κλείσει τυχαία έναν δεύτερο διαχωριστή δέσμης.

Αποδείχτηκε ότι αυτό που αποφάσιζε ο παρατηρητής τη συγκεκριμένη στιγμή προσδιόριζε αυτό που όντως έκανε το σωματίδιο στο παρελθόν. Εκείνη τη στιγμή, ο πειραματιστής επέλεξε το παρελθόν του.
Φυσικά, όλοι ζούμε στον ίδιο κόσμο. Οι επικριτές όμως, υποστηρίζουν ότι αυτή η συμπεριφορά περιορίζεται στον μικρόκοσμο.
Ωστόσο, αυτή η άποψη της ύπαρξης «δύο κόσμων» (δηλαδή ενός συνόλου φυσικών νόμων για τα μικροσκοπικά αντικείμενα κι ενός άλλου για το υπόλοιπο Σύμπαν συμπεριλαμβανομένων και των ανθρώπων) δεν έχει καμία λογική βάση και τίθεται υπό αμφισβήτηση σε εργαστήρια σε όλο τον κόσμο. Δύο χρόνια πριν, οι ερευνητές δημοσίευσαν ένα έγγραφο στο περιοδικό «Nature» (Jost et al, 459, 683, 2009) το οποίο έδειχνε ότι η κβαντική συμπεριφορά επεκτείνεται και στην καθημερινή σφαίρα.

Οι επιστήμονες ανακάτεψαν ζεύγη δονούμενων ιόντων προκειμένου οι φυσικές τους ιδιότητες να παραμένουν συνδεδεμένες ακόμα κι όταν χωρίζονταν από μεγάλες αποστάσεις («αλλόκοτη δράση από απόσταση», όπως το έθεσε ο Αϊνστάιν).

Άλλα πειράματα με τεράστια μόρια που ονομάζονται φουλερένια (buckyballs) έδειξαν επίσης ότι η κβαντική πραγματικότητα εκτείνεται και πέρα από τον μικρόκοσμο. Το 2005, κρύσταλλοι διττανθρακικού καλίου (KHC03) παρουσίασαν ζώνες εμπλοκής ύψους μισής ίντσας και κβαντική συμπεριφορά σε αντικείμενα ανθρώπινης κλίμακας.
Κι ενώ σε γενικές γραμμές απορρίπτουμε την ύπαρξη πολλαπλών Συμπάντων όπως για παράδειγμα αυτών που προβάλλονται στη σειρά «Star Trek» ως τίποτα άλλο παρά καθαρή μυθοπλασία, αποδεικνύεται ότι εδώ υπάρχει κάτι παραπάνω από ένα μικρό μέρος επιστημονικής αλήθειας. Μια γνωστή πτυχή της κβαντικής φυσικής είναι ότι οι παρατηρήσεις δεν μπορούν να προβλεφθούν απολύτως. Αντιθέτως, υπάρχει μια σειρά από πιθανές παρατηρήσεις, η καθεμιά με διαφορετική πιθανότητα.

Η επικρατούσα θεωρία, δηλαδή η ερμηνεία ύπαρξης «πολλών κόσμων», αναφέρει ότι κάθε μία από αυτές τις πιθανές παρατηρήσεις αντιστοιχεί σε ένα διαφορετικό Σύμπαν («Πολυσύμπαν»). Υπάρχει ένας άπειρος αριθμός Συμπάντων και κάθε τι που θα μπορούσε ενδεχομένως να συμβεί συμβαίνει σε ορισμένα Σύμπαντα. Ο θάνατος δεν υπάρχει σε καμία λογική σε αυτές τις θεωρίες. Όλα τα πιθανά Σύμπαντα υπάρχουν ταυτόχρονα, ανεξαρτήτως από το τι συμβαίνει σε καθένα από αυτά.

Η ζωή είναι μια περιπέτεια που ξεπερνά τον συνήθη γραμμικό τρόπο σκέψης μας. Όταν πεθαίνουμε, αυτό δεν συμβαίνει τυχαία, αλλά αποτελεί μέρος του αναπόφευκτου σχεδίου της ζωής. Η ζωή διαθέτει μια μη γραμμική διάσταση – είναι σαν ένα αιώνιο λουλούδι που επιστρέφει για να ανθίσει μέσα στο Πολυσύμπαν.
«Οι επιδράσεις των αισθήσεων», λέει ο Ralph Waldo Emerson, «στους περισσότερους ανθρώπους έχουν εξουδετερώσει τη σκέψη σε βαθμό που ο χώρος και ο χρόνος φαίνονται συμπαγείς, πραγματικοί και ανυπέρβλητοι.
Έτσι, η ερμηνεία του κόσμου με την ελαφρότητα αυτών των ορίων αποτελεί σημάδι παραφροσύνης».