Τι αποκαλύπτουν τα emojis στα χέρια της κυβερνοψυχολογίας;

Μία ομάδα ψυχολόγων εξηγεί πώς τα emojis και τα emoticons, τα οποία χρησιμοποιεί η μεγάλη πλειοψηφία των χρηστών του διαδικτύου στις online συζητήσεις τους, μπορούν να αποτελέσουν μία "συναρπαστική ευκαιρία", ώστε να αποκαλυφθούν μοναδικά στοιχεία για τη σύγχρονη ανθρώπινη φύση.

Περισσότερο από το 90% των online χρηστών υπολογίζεται ότι ενσωματώνουν, πλέον, στις διαδικτυακές τους συζητήσεις τα emojis και τα emoticons. Η εντυπωσιακή άνοδος της δημοφιλίας τους οδηγεί όλο και περισσότερους ερευνητές στην διερεύνηση της σημασίας τους. Πώς διαβάζονται και ποιος ο ρόλος τους στη διαδικτυακή επικοινωνία; Τι αποκαλύπτουν για τους ανθρώπους;

Η κυβερνοψυχολόγος (η κυβερνοψυχολογία είναι το αναδυόμενο πεδίο της μελέτης των ψυχολογικών φαινομένων που προκύπτουν από τις νέες τεχνολογίες) Linda Kaye και οι συνάδελφοί της, Stephanie Malone και Helen Wall, με πρόσφατο άρθρο τους στο επιστημονικό περιοδικό Trends in Cognitive Sciences, εξηγούν πώς θα μπορούσαν αυτές οι χαριτωμένες μικρές εικόνες οι οποίες πρωταγωνιστούν στα social media και στα έξυπνα κινητά, να αποτελέσουν τα ιδανικά εργαλεία επαναπροσδιορισμού των αντιλήψεων για την ανθρώπινη επικοινωνία.

Αποκλείεται, πράγματι, τα emojis και γενικά οι νέες τεχνολογίες να θεωρηθούν μία αληθινή μορφή έκφρασης συναισθηματικών καταστάσεων ή μήπως μέσω αυτών έχουμε την καλύτερη ευκαιρία να κατανοήσουμε πώς η ίδια η ανθρώπινη φύση αντικατοπτρίζεται στα "νέα" ψηφιακά μέσα;

Emojis και emoticons: ένας νέος τρόπος επικοινωνίας

Στο άρθρο τους, οι τρεις ψυχολόγοι σημειώνουν πως, ήδη, οι πρώτες επιστημονικές μελέτες στο πεδίο έχουν δείξει ότι η χρήση των emojis/emoticons μπορεί να βοηθήσει στη διαπολιτισμική ή διαγενεακή (μεταξύ διαφορετικών γενιών) επικοινωνία, ως κοινή "γλώσσα".

Πράγματι, παλαιότερη μελέτη, η οποία είχε πραγματοποιηθεί από το Πανεπιστήμιο του Κάνσας εξερευνώντας πώς οι έφηβοι θα μπορούσαν να επικοινωνήσουν καλύτερα με τους γονείς τους στην ψηφιακή εποχή, διαπίστωσε πως η χρήση των emojis ήταν ένας πολύ καλύτερος κώδικας επικοινωνίας, συγκριτικά με το τηλεφώνημα, το snapchat και το μήνυμα κειμένου.

Η ερευνητική ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα πως ένα emoji είναι ένας λακωνικός, χαριτωμένος και αρκετά cool τρόπος για να επικοινωνήσουν οι γονείς με τα παιδιά τους, υπογραμμίζοντας βέβαια πως σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να θεραπευτούν μέσω emoticons οι τυχόν προβληματικές σχέσεις γονέα - παιδιού.

• Περισσότερα: Μάνα, στείλε μου emojis για να τα βρούμε!

Επιπλέον, η χρήση emojis φαίνεται ότι μπορεί να παρέχει στους ειδικούς γνώσεις και πληροφορίες σχετικά με τους χρήστες. Αυτές οι πληροφορίες παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον όχι μόνο για θεωρητικούς κλάδους όπως η γλωσσολογία, αλλά και πιο πρακτικούς, όπως το μάρκετινγκ.

Είναι καλά γνωστό, ότι για να μπορέσει να ανταποκριθεί αλλά και να κατανοήσει κανείς τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνεται η επικοινωνία και το μάρκετινγκ, αρχικά οφείλει να κατανοήσει το περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιείται. Και αυτό το περιβάλλον, σήμερα, δεν είναι άλλο από το διαδικτυακό -το "βασίλειο" των emojis.

Αλλά σύμφωνα με τις τρεις ερευνήτριες, τα emojis μπορούν να αποκαλύψουν πολλά περισσότερα από τα "επιφανειακά" μοτίβα επικοινωνίας ή την ηλικία των χρηστών. Μπορούν, όπως σημειώνεται σε σχετικό δελτίο τύπου, να γίνουν εργαλεία αξιολόγησης του τρόπου με τον οποίο σχετίζονται και συνδέονται οι άνθρωποι μεταξύ τους στην ψηφιακή εποχή.
Αυτές οι μικρές εικόνες μπορούν να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε με ποιον τρόπο αντιλαμβανόμαστε ο ένας τον άλλον.

Κατανοώντας ο ένας τον άλλον μέσω των emojis

Οι ψυχολόγοι γράφουν ότι υπάρχουν πρώιμα στοιχεία που δείχνουν ότι τα emojis αποκωδικοποιούν, για παράδειγμα, τις προθέσεις του πομπού ενός μηνύματος στο ψηφιακό περιβάλλον, λειτουργώντας όπως τα μη λεκτικά σήματα και τα οπτικά βοηθήματα που χρησιμοποιεί ο πομπός ενός μηνύματος στην πρόσωπο με πρόσωπο επικοινωνία, για να κάνει το μήνυμά του καλύτερα κατανοητό.

"Χρησιμοποιούμε τις χειρονομίες [στην τετ α τετ επικοινωνία] ως έναν τρόπο για να ενισχύσουμε τη συναισθηματική έκφραση. Υπάρχουν πολλές ιδιαιτερότητες στον τρόπο που χειρονομούμε και τα emojis μοιάζουν πολύ με τις χειρονομίες ειδικά σε αυτόν τον τομέα, κυρίως επειδή υπάρχει μεγάλη ποικιλία ως προς το πώς και γιατί χρησιμοποιούμε και τα δύο", εξηγεί η Linda Kaye.

Συν τοις άλλοις, φαίνεται ότι τα emojis/emoticons μπορούν πλέον να παρέχουν αξιόπιστες πληροφορίες σχετικά με την προσωπικότητα ενός ατόμου οποιασδήποτε ηλικίας, καθώς πια δεν χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από τους millennials. Ευρήματα προηγούμενης μελέτης (2014) έδειξαν ότι μόνο το 54% των χρηστών που επικοινωνούσαν με emoticons ήταν ηλικίας 18-34 ετών.

Η Kaye εξηγεί πως αν παρατηρήσουμε τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ενός ανθρώπου, όπως το κατά πόσο είναι ειλικρινής ή ανοιχτός στους άλλους, μπορούμε να προβλέψουμε αν χρησιμοποιεί ή όχι emojis, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο κάνει είναι πιθανό να τα χρησιμοποιεί.
Ήδη, γράφουν οι ερευνήτριες, πολλοί άνθρωποι έχουν αρχίσει να κρίνουν τους συνανθρώπους τους και να εξάγουν συμπεράσματα για το ποιόν τους, με μια απλή ματιά στα προφίλ του στα κοινωνικά δίκτυα και στον τρόπο που εκφράζεται σε αυτά. Το θέμα είναι ότι αυτές οι κρίσεις δεν είναι πάντα σωστές.

"Οι άνθρωποι προχωρούν σε κρίσεις για εμάς με βάση τον τρόπο που χρησιμοποιούμε τα emojis και δεν είναι απαραίτητα ακριβείς. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι η χρήση των emojis μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το πού και με ποιους τα χρησιμοποιούμε", τονίζει η Kaye.

Το επόμενο βήμα για την κυβερνοψυχολογία

Με βάση την υφιστάμενη γνώση, οι τρεις κυβερνοψυχολόγοι επιχειρηματολογούν ότι αξίζει να συνεχιστεί σε βάθος η έρευνα γύρω από τα emojis και προτείνουν αυτή να γίνει "στα νέα περιβάλλοντα όπου αλληλεπιδρούμε, ώστε να επεκταθεί ο βαθμός κατανόησης της ανθρώπινης συμπεριφοράς, επικοινωνίας και αντίληψης" και για να αποφευχθούν φαινόμενα όπως το παραπάνω.

"Είναι επιτακτικό να αναλογιστούμε αν όσα γνωρίζουμε για τις καλά μελετημένες συναισθηματικές επιδείξεις σε καταστάσεις τετ α τετ, λειτουργούν με τους ίδιους τρόπους στα πλαίσια της σύγχρονης έκφρασης συναισθημάτων μέσω emojis/emoticons", γράφουν.

Οι τρεις ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι με τον τεράστιο όγκο δεδομένων στο διαδίκτυο, έχουμε πλέον τα μέσα να εξακριβώσουμε κατά πόσο ορισμένες σύγχρονες συμπεριφορές όπως τα emojis είναι όντως πραγματικές μορφές έκφρασης συναισθημάτων σε νευρολογικό επίπεδο.

"Αυτό είναι ένα πεδίο ώριμο για επιστημονική εξερεύνηση και ανακαλύψεις. Τα ψηφιακά δεδομένα είναι ένα νέο, συναρπαστικό μέσο για να επανεξετάσουμε πολλές ψυχολογικές έννοιες. [...] Ενθαρρύνουμε τους ερευνητές να βοηθήσουν στην ανάπτυξη της κατανόησής μας για την ανθρώπινη φύση", καταλήγει το άρθρο των ερευνητριών.

http://www.pathfinder.gr/stories/4647970/ti-apokalyptoyn-ta-emojis-sta-heria-ths-kybernopsyhologias/

Lemmy