Ξενιτεμένοι οι καλύτεροι Έλληνες επιστήμονες

Mπορεί η Ελλάδα να διαθέτει κορυφαία «μυαλά» σε πολύ υψηλό ποσοστό, περίπου 30 φορές πάνω από την πληθυσμιακή αναλογία, ωστόσο, οι περισσότεροι κορυφαίοι Έλληνες επιστήμονες μεγαλουργούν στην… ξενιτιά και όχι στην πατρίδα… τους.

Όπως επισημαίνει ο κ. Ιωάννης Π. Α. Ιωαννίδης, καθηγητής στο Στάνφορντ των ΗΠΑ, παρά τη σημαντική παραγωγή Ελλήνων επιστημόνων, το 85% εκείνων με ισχυρή επιρροή δε βρίσκεται στην Ελλάδα.

Ειδικότερα, κ. Ιωαννίδης -στο τελευταίο βιβλίο του «Παραλλαγή πάνω στην τέχνη της φυγής και ένα απονενοημένο Ριτσερκάρ» τιμά τους Έλληνες επιστήμονες και ερευνητές, αλλά αναδεικνύει και τα προβλήματα του ελληνικού κράτους και του συστήματος οργάνωσης των ελληνικών πανεπιστημίων.

Αιτίες της… εξορίας των Ελλήνων επιστημόνων είναι κατά τον Έλληνα καθηγητή όχι μόνον η έλλειψη πόρων, υποδομών και συλλογικού κοινωνικού οράματος για την ανάδειξη της αριστείας, αλλά και η εκτεταμένη επικράτηση των μετρίων στον ελληνικό βίο. 

Συγκεκριμένα σύμφωνα με τον κ. Ιωαννίδη: Με βάση τις αναφορές που κάνουν άλλοι επιστήμονες στο έργο ενός τρίτου επιστήμονα, συνολικά 336 επιστήμονες με ελληνικά ονόματα περιλαμβάνονται στους πλέον κορυφαίους επιστήμονες, ως προς την επιρροή τους στη διεθνή βιβλιογραφία… Όμως το 85% από τους κορυφαίους 336 επιστήμονες με ελληνικά ονόματα βρίσκεται σήμερα στο εξωτερικό. Ακόμη και οι λίγοι που βρίσκονται στην Ελλάδα έχουν κάνει τις περισσότερες φορές το μεγαλύτερο μέρος του σημαντικού τους έργου εκτός Ελλάδας και πολλοί από αυτούς φεύγουν πάλι τα τελευταία χρόνια στο εξωτερικό. Ενδεικτικά, περίπου το 95% του δημοσιευμένου έργου των 336 έχει γίνει εκτός Ελλάδος.

«Οι καλύτεροι Έλληνες επιστήμονες έχουν μαζικά εξοριστεί από την Ελλάδα. Μια φθίνουσα μειονότητα εξακολουθεί να ζει στην Ελλάδα, συχνά σε συνθήκες σκληρής εσωτερικής εξορίας. Η έλλειψη χρηματικών πόρων, υποδομών και υποστήριξης για την επιστήμη και την έρευνα είναι βέβαια πασιφανής, αλλά δεν είναι ο μόνος λόγος γι’ αυτήν τη φυγή του καλύτερου δυναμικού που διαθέτει η χώρα. Θεωρώ ότι ακόμη χειρότερος λόγος είναι η έλλειψη συλλογικού κοινωνικού οράματος για την ανάδειξη της αριστείας και η εκτεταμένη επικράτηση των μετρίων στον ακαδημαϊκό, πολιτικό, και ευρύτερο κοινωνικό βίο που οδηγεί σε απαξίωση και μιζέρια. Αν και οι 336 αυτοί επιστήμονες είναι παγκοσμίως γνωστοί και διάσημοι, στον ελλαδικό χώρο, οι περισσότεροι είναι άγνωστοι, ενώ ακούγονται και επικρατούν κατά κόρον τα ονόματα μόνο διαφόρων ασήμαντων, φιλόδοξων και πολιτικά/συνδικαλιστικά/παραθρησκευτικά/ποδοσφαιρικά κ.λπ. δικτυωμένων» δήλωσε στην «Καθημερινή» ο κ. Ιωαννίδης.