Στις μυθολογικές τους διηγήσεις οι αρχαίοι Έλληνες περιέγραψαν τον Νάρκισσο ως τον άνδρα που εξαιτίας της γοητείας που του ασκούσε το ίδιο του το είδωλο πέθανε αντικρίζοντάς το στις όχθες ενός ποταμού.
Στην καθημερινότητά μας, ενώ το προσωπείο είδωλο ενός νάρκισσου γοητεύει εξαιτίας της ωριμότητας, της υγιούς αυτοπεποίθησης και του υγιούς τρόπου ζωής που εκπέμπει, ο πραγματικός ωστόσο εαυτός απογοητεύει εξαιτίας της σύγχυσης, της θλίψης και της οργής που προκαλεί σε όσους βρίσκονται κοντά του.
Μήπως είναι νάρκισσος;
Οι άνθρωποι με ναρκισσιστική διαταραχή προκαλούν εξαιρετική δυσκολία στους γύρω τους. Στο παρακάτω test που ανέπτυξε η ψυχοθεραπεύτρια Wendy Τ. Behar μπορείτε να διαπιστώσετε αν το πρόσωπο που σας προκαλεί ένταση είναι νάρκισσος, σημειώνοντας ένα Χ δίπλα στις δηλώσεις που το χαρακτηρίζουν.
.
Σημειώστε μόνο τα χαρακτηριστικά εκείνα που εκφράζονται σε υπερβολικό βαθμό.
1.__Είναι επικεντρωμένος/η στον εαυτό του/της˙ τα πάντα περιστρέφονται γύρω απ’ αυτόν/ή.
2.__Χαρακτηρίζεται από αυτονόητο δικαίωμα, δηλαδή ενώ είναι εκείνος/η που κατά βούληση διαμορφώνει τους κανόνες, γίνεται ταυτόχρονα αυτός/ή που τους παραβιάζει πρώτος/η.
3.__Είναι υποτιμητικός/ή και κακόβουλος/η.
4.__Είναι εξαιρετικά απαιτητικός/ή σε σχέση με την ικανοποίηση των αναγκών του/ης.
5.__Είναι δύσπιστος/η και καχύποπτος/η για τα κίνητρα όσων τον/ην περιβάλλουν.
6.__Είναι τελειοθήρας˙ τα πάντα πρέπει να γίνονται είτε με τον δικό του/ης τρόπο είτε καθόλου.
7.__Είναι περιφρονητικός/ή, πιστεύει ότι είναι ανώτερος/η και βαριέται εύκολα.
8.__Επιζητά συνεχώς την επιδοκιμασία και τον θαυμασμό.
9.__Δεν μπορεί να μπει στη θέση των φίλων και των συντρόφων του/ης και να κατανοήσει τα συναισθήματά τους.
10.__Είναι αμετανόητος/η και η συγνώμη του/ης δεν είναι γνήσια.
11.__Είναι καταναγκαστικός/ή και δείχνει εμμονή με τις λεπτομέρειες.
12.__Αναπτύσσει εξαρτητικές συμπεριφορές τις οποίες χρησιμοποιεί για να καταπραΰνει τη βαθειά εδραιωμένη και άριστα κρυμμένη πεποίθηση ότι μειονεκτεί.
13.__Είναι συναισθηματικά αποστασιοποιημένος/η και συμπεριφέρεται σαν να μη βιώνει κανένα συναίσθημα.
14.__Γίνεται συχνά χειριστικός/ή με σκοπό να γίνει αυτό που θέλει.
Όλοι κατά καιρούς μπορεί να υιοθετήσουμε συμπεριφορές όπως οι παραπάνω. Ωστόσο, για έναν/μια νάρκισσο οι συμπεριφορές αυτές αποτελούν τρόπο ζωής.
Αν κάποιος που γνωρίζετε συγκεντρώνει 10 τουλάχιστον από τα 14 παραπάνω χαρακτηριστικά τότε πληροί τα κριτήρια για αυτό που αποκαλούμε παθολογικό ναρκισσισμό.
Πως γίνεται κάποιος νάρκισσος;
Ο ναρκισσισμός αποτελεί υγιές στοιχείο της ανθρώπινης ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης. Το βρέφος χαρακτηρίζεται από μια αίσθηση παντοδυναμίας όταν γεννιέται και οι γονείς του καλούνται ν’ αναλάβουν το δύσκολο έργο της καθοδήγησης του από έναν υγιή ναρκισσισμό σε μια υγιή αυτοπεποίθηση.
Ο παθολογικός ναρκισσισμός είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης μεταξύ της βιολογικής προδιάθεσης και του τρόπου ανατροφής ενός παιδιού. Συνήθως προκύπτει στα «κακομαθημένα» παιδιά, αλλά και σε αυτά που εισπράττουν αποδοχή μόνο όταν πληρούν τα υποκειμενικά κριτήρια των γονιών τους για «τελειότητα». Ως εκ τούτου, η διαρκής αναζήτηση της προσοχής και του θαυμασμού ή η υπεροψία ενός νάρκισσου ταυτίζονται με την προσπάθεια του να αποκρύψει τις βασικές του ανασφάλειες που φέρουν τη σφραγίδα των ανεκπλήρωτων αναγκών της παιδικής του ηλικίας.
Οι νάρκισσοι δεν έχουν επίγνωση της αρνητικής επίδρασης που έχει η στάση τους απέναντι στους άλλους καθώς από πολύ μικρή ηλικία μαθαίνουν να αποστασιοποιούνται από συναισθήματα ευαλωτότητας, μοναξιάς, ντροπής και του ψυχικού πόνου τα οποία αποτελούν κεντρικά θέματα της παιδικής τους ηλικίας.
Η αποστασιοποίηση από τα συναισθήματα πραγματοποιείται συνήθως μέσω της καταναγκαστικής και επαναλαμβανόμενης ενασχόλησης με δραστηριότητες που προσφέρουν διέγερση ή ανακούφιση και μπορούν να πάρουν τη μορφή της εργασιομανίας, της εξάσκησης επικίνδυνων αθλημάτων, της εμμονής με το σεξ, με την πορνογραφία, την κατάχρηση ουσιών ή αλκοόλ, τον τζόγο κοκ.
Ωστόσο, όταν ένας/μια νάρκισσος νιώσει ευάλωτος υιοθετεί αυτόματα υπονομευτικές συμπεριφορές όπως η υπεροπτική υποτίμηση των άλλων και το αυτονόητο δικαίωμα ενώ δεν θα διστάσει καθόλου να στραφεί με επιθετικότητα εναντίον όσων αμφισβητούν την αντιφατικότητά του/της.
Πώς αφοπλίζω έναν νάρκισσο;
Όταν έρχεστε αντιμέτωποι μ’ έναν/μια νάρκισσο μπορεί να αισθανθείτε ότι η αυτό-αξία σας, οι επιλογές σας, και τα δικαιώματά σας απειλούνται. Παρακάτω μπορείτε να βρείτε ορισμένους τρόπους για να διαχειριστείτε την εξαιρετική δυσκολία που χαρακτηρίζει τη σχέση μαζί του/της.
Απενοχοποιηθείτε: Αναγνωρίστε το γεγονός ότι δεν είναι δυνατόν να είστε εσείς υπαίτιοι για την αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά ενός/μιας νάρκισσου. Μην κατηγορείτε τον εαυτό σας αν επιλέξατε έναν/μια νάρκισσο ως ερωτικό σας σύντροφο καθώς η προβληματική του/της συμπεριφορά συνοδεύεται από την ύπαρξη μιας ιδιαίτερα ελκυστικής, αλλά παραπλανητικής πλευράς που στα πρώτα στάδια μιας σχέσης δεν σας επιτρέπει να τον/την δείτε ξεκάθαρα. Συνήθως το «θύμα» ενός νάρκισσου κατηγορεί τον εαυτό του ότι για κάποιον παράδοξο λόγο καταλήγει πάντοτε σε σχέσεις με ανθρώπους που είναι προβληματικοί, χωρίς να κατανοεί τους πραγματικούς λόγους που το οδηγούν σε σχέσεις με νάρκισσους.
Κατανοήστε και συμπονέστε τον εαυτό σας: Τις περισσότερες φορές, οι νάρκισσοι μάς πυροδοτούν συναισθήματα τα οποία μπορούν να μας διδάξουν τι ακριβώς πρέπει να αλλάξουμε οι ίδιοι χωρίς τούτο να σημαίνει ότι πρέπει απαραίτητα να το κάνουμε μόνοι μας (αναζητήστε π.χ. τη βοήθεια φίλων των οποίων την κρίση εμπιστεύεστε ή κάποιου ψυχολόγου). Συνήθως οι άνθρωποι που επιλέγουν να παραμείνουν σε σχέση με τέτοιου είδους ερωτικούς συντρόφους έχουν άσχημη εικόνα για τον ίδιο τους τον εαυτό και δεν πιστεύουν ότι τους αξίζει κάτι καλύτερο. Μερικά από τα ειδοποιά στοιχεία αυτού του είδους των ανθρώπων είναι ότι άθελά τους:
- προσκολλώνται στους/στις συντρόφους τους
- υποχωρούν στις απαιτήσεις των άλλων
- δίνουν περισσότερα απ’ όσα παίρνουν
- φοβούνται την απόρριψη και την εγκατάλειψη
- αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια να τους καθοδηγούν άλλοι
- καταπνίγουν τη δική τους εσωτερική φωνή και τις προτιμήσεις τους
- διατηρούν μια υγιή σχέση αλληλεξάρτησης
- σκέφτονται και να στέργουν στις ανάγκες των συντρόφων τους
- είναι δοτικοί με τους ανθρώπους
- είναι αφοσιωμένοι και ευτυχισμένοι μέσα σε μια σχέση
- μπορούν να εμπιστευτούν και να νιώσουν ασφάλεια αποκαλύπτοντας τον ευάλωτο εαυτό που όλοι έχουμε
Θέστε τα όριά σας: Επικεντρωθείτε στον τρόπο με τον οποίο εσείς οι ίδιοι συσχετίζεστε με τους άλλους και διεκδικείτε την κάλυψη των αναγκών σας. Δεδομένου ότι ένας/μια νάρκισσος διακρίνεται από εξαιρετική ευαισθησία στο βαθύ αίσθημα της προσωπικής ντροπής, βασίστε την επικοινωνία σας στον σεβασμό για τη διαφορετικότητα του.
Μιλήστε με ειλικρίνεια και πείτε για παράδειγμα: «Αισθάνομαι πολύ άσχημα κάθε φορά που με αντιμετωπίζεις με αυτόν τον τρόπο και ύστερα μου είναι πολύ δύσκολο να σου δείξω αγάπη. Αν συνεχίσεις να υιοθετείς την ίδια στάση αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να χωρίσουμε». Θέστε δηλαδή τα όρια σας και εξηγείστε στον/η νάρκισσο τις συνέπειες που θα έχει η προβληματική του στάση. Περνώντας απ’ τα λόγια στις πράξεις είναι ο μόνος τρόπος για να αλλάξετε έναν νάρκισσο, να τον φέρετε αντιμέτωπο με τον πραγματικό του εαυτό και να τον κάνετε να αναζητήσει τη βοήθεια ενός ειδικού.
Του Βασίλη Καραβασίλη, Ψυχολόγου – Ψυχοθεραπευτή
http://www.paraxeno.com/24332/narkissismos-i-mastiga-tis-epochis/#
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Αποποίηση ευθυνών: Το ιστολόγιο δεν παρέχει συμβουλές, προτροπές και καθοδήγηση.
Εισέρχεστε & εξέρχεστε με δική σας ευθύνη :)