Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2014

H γιαγιά του Walter Lewin και οι στολές των αστροναυτών


Ο καθηγητής Walter Lewin, είναι γνωστός από την διδασκαλία φυσικής στο MIT και τις απολαυστικές διαλέξεις του που κυκλοφορούν ελεύθερα στο διαδίκτυο εδώ και πολλά χρόνια.
Αλλά τι σχέση έχουν οι στολές των αστροναυτών με την γιαγιά του Walter Lewin που αναφέρει ο τίτλος της ανάρτησης;
Το εξηγεί ο ίδιος στο απόσπασμα που ακολουθεί από το βιβλίο του με τίτλο «Για την αγάπη της Φυσικής» (εκδόσεις ΚΑΤΟΠΤΡΟ):


«Η εκτίμηση την οποία τρέφω στον καίριο ρόλο των μετρήσεων στη φυσική είναι ένας λόγος που αντιμετωπίζω με δυσπιστία θεωρίες οι οποίες δεν μπορούν να επαληθευθούν μέσω πειραματικών αποτελεσμάτων. Οι θεωρητικοί φυσικοί – και υπάρχουν μερικοί εξαίρετοι επιστήμονες που εργάζονται στη θεωρία των χορδών – υπολείπονται ακόμη στο να καταλήξουν σε ένα απλό πείραμα, μια απλή πρόβλεψη ικανή να ελέγξει οποιαδήποτε από τις προτάσεις της θεωρίας αυτής. Τίποτα στη θεωρία των χορδών δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί πειραματικά – τουλάχιστον έως τώρα. Αυτό σημαίνει ότι η θεωρία των χορδών δεν έχει καμία προβλεπτική ικανότητα, και για αυτό ορισμένοι φυσικοί, όπως ο Sheldon Glashow στο Harvard, θέτουν υπό αμφισβήτηση το κατά πόσον είναι καν φυσική.(…)

Αλλά όταν η θεωρία ξεφεύγει τόσο μακριά, εγώ θυμάμαι τη γιαγιά μου, τη μητέρα της μητέρας μου, μια πολύ σπουδαία κυρία, τα εξαιρετικά αποφθέγματα και οι συνήθειες της οποίας την αναδείκνυαν σε μια διαισθητική επιστήμονα. Συνήθιζε να μου λέει, φερ’ ειπείν, ότι είσαι κοντύτερος όταν στέκεσαι όρθιος απ’ ότι όταν ξαπλώνεις. Λατρεύω να το διδάσκω αυτό στους φοιτητές μου. Την πρώτη ημέρα των μαθημάτων τους ανακοινώνω ότι, προς τιμήν της γιαγιάς μου, θα ελέγξουμε πειραματικά την εξωφρενική της αντίληψη. Φυσικά, εκείνοι σαστίζουν. Μπορώ σχεδόν να δω τις σκέψεις τους, «Κοντύτερος όταν στέκομαι όρθιος απ’ ό, τι όταν ξαπλώνω; Αδύνατον!».

Η δυσπιστία τους είναι κατανοητή. Οπωσδήποτε, αν υπάρχει οποιαδήποτε διαφορά στο μήκος μεταξύ όρθιας και ξαπλωτής θέσης, αυτή θα πρέπει να είναι μικρή. Εξάλλου, θα αντιλαμβανόμασταν μια διαφορά 30 εκατοστών, έτσι δεν είναι; Θα σηκωνόσασταν το πρωί από το κρεβάτι, θα στεκόμασταν όρθιοι και .. ιδού – 30 πόντοι κοντύτεροι! Αν όμως η διαφορά ήταν μόλις 0,1 εκατοστόμετρο, ίσως να μην το μαθαίνατε ποτέ. Για αυτό υποψιάζομαι ότι, αν όντως η γιαγιά μου είχε δίκιο, η διαφορά πιθανώς να είναι μόλις λίγα (ίσως 2 με 3) εκατοστόμετρα (…)»

Στο βίντεο που ακολουθεί, βλέπουμε τον Walter Lewin να εκτελεί το εν λόγω πείραμα:



Στο τέλος του πειράματος δηλώνει: «Η γιαγιά μου είχε δίκιο! Πάντα είχε δίκιο!»
Και συνεχίζει:
«(…) Παραμένετε δύσπιστοι; Λοιπόν, αποδεικνύεται ότι η γιαγιά μου ήταν καλύτερη επιστήμονας από τους περισσότερούς μας. Όταν στεκόμαστε, το τράβηγμα της βαρύτητας συμπιέζει τους χόνδρους μεταξύ των σπονδύλων στη ραχοκοκαλιά μας. Όταν όμως ξαπλώνουμε, η σπονδυλική στήλη εκτείνεται. Αυτό μπορεί να φαίνεται προφανές άπαξ και το μάθετε, αλλά θα το είχατε προβλέψει; Στην πραγματικότητα, ούτε καν οι επιστήμονες της NASA δεν προέβλεψαν το εν λόγω φαινόμενο όταν σχεδίαζαν τις πρώτες διαστημικές αποστολές. Οι αστροναύτες παραπονούνταν ότι οι στολές τούς στένευαν όταν βρίσκονταν στο διάστημα. Κατοπινές μελέτες, κατά τη διάρκεια της αποστολής Skylab, έδειξαν ότι και οι έξι αστροναύτες που μετρήθηκαν παρουσίασαν περίπου 3% αύξηση ύψους – λίγο περισσότερο από 5 εκατοστόμετρα για ύψος 1,83 μέτρα. Σήμερα οι στολές των αστροναυτών κατασκευάζονται πιο ευρύχωρες, ώστε να συμπεριλάβουν αυτή την αύξηση μεγέθους (…)»

http://physicsgg.me

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το blog ΟΛΑ ΛΑΘΟΣ ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει σχετικά σε άρθρα που αναδημοσιεύονται από διάφορα ιστολόγια. Δημοσιεύονται όλα για την δική σας ενημέρωση.