Οπισθεν ολοταχώς στις εργασιακές σχέσεις

 

Του Κώστα Τσουκαλά *

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ με πυξίδα τις προτάσεις που περιέχονται στο πόρισμα της Επιτροπής Πισσαρίδη, προχωρά σε ευρείες αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις ανατρέποντας πλήρως τις σταθερές που ισχύουν στη χώρα από τον νόμο 1264/1982.

Προωθεί την υποτίμηση της αξίας της εργασίας μέσα από τη θέσπιση ενός ιδιότυπου "δεκάωρου" και την αλλαγή στον τρόπο αμοιβής των υπερωριών. Στο προαναγγελλόμενο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις (άγνωστο ποιες είναι αυτές) οι επιχειρήσεις θα μπορούν να απασχολούν εργαζομένους έως 10 ώρες ημερησίως, χωρίς πρόσθετη αμοιβή, εφόσον εντός του ιδίου εξαμήνου εξοφλήσουν τις ώρες με αντίστοιχη μείωση ωρών ή ρεπό ή μέρες αδείας. 

Προϋπόθεση εφαρμογής του αυξημένου ωραρίου χωρίς πρόσθετη αμοιβή θα είναι, εντός του ιδίου εξαμήνου, οι εργοδότες να εξοφλούν τις ώρες με μείωση ωραρίου ή ρεπό εντός εξαμήνου. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένας εργαζόμενος θα μπορεί, αν ο εργοδότης του το ζητήσει, να εργάζεται 10 ώρες τη μία ημέρα και έξι ώρες την άλλη, ή δέκα ώρες για τέσσερις ημέρες και να λαμβάνει ρεπό την πέμπτη μέρα, χωρίς να δικαιούται προσαύξηση για τις παραπάνω των 8 ωρών ημερησίως. Επίσης προβλέπεται η δυνατότητα απασχόλησης των εργαζομένων Σάββατο και Κυριακή με αντίστοιχο ρεπό σε καθημερινές. Όπως προκύπτει από σχέδιο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση, η συμφωνία για την κατανομή του ωραρίου εργασίας θα προκύπτει από ατομικές συμβάσεις που θα καταρτίζονται μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου. 

ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ πως σε μια χώρα με συστημική και υψηλή ανεργία, όπως η Ελλάδα, η συναίνεση του εργαζομένου στο να τροποποιηθεί η σύμβασή του ώστε να εργάζεται Σαββατοκύριακα ή παραπάνω ώρες την ημέρα μπορεί να εξασφαλιστεί με πολλούς τρόπους. Επίσης θα αυξηθούν τα ανώτατα όρια υπερωρίας που προβλέπονται στις 150 ώρες τον χρόνο για όλους τους κλάδους. 

Σκοπός της διάταξης και των δυνάμεων που την επιβάλλουν είναι να παρακαμφθεί ο θεσμός των συλλογικών διαπραγματεύσεων και να νομιμοποιηθεί η εργοδοτική αυθαιρεσία. Σε συνδυασμό με την ανασφάλεια που υπάρχει στους χώρους εργασίας λόγω της οικονομικής κρίσης και της ραγδαίας αύξησης της ανεργίας και την αδρανοποίηση των ελεγκτικών μηχανισμών που χαρακτηρίζει την περίοδο του κορονοϊού, οι προωθούμενες διατάξεις περί ευέλικτου ωραρίου διαμορφώνουν ένα επικίνδυνο κοκτέιλ εργασιακής απορρύθμισης, που θα ενισχύσει την αδήλωτη εργασία και θα δυσχεράνει τον καθημερινό προγραμματισμό των εργαζομένων. 

Επίσης το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει δομικές αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο με κατεύθυνση τη δυσχέρανση της άσκησης του δικαιώματος της απεργίας, αλλά και συνολικά της δράσης των συνδικάτων αφού προβλέπεται έλεγχος στα μητρώα εργαζομένων και ηλεκτρονικές ψηφοφορίες με απαίτηση απόλυτης πλειοψηφίας, ακόμα και για δευτερεύοντα ζητήματα. 

ΟΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ μαζί με όσες θα δούμε όταν το νομοσχέδιο έρθει σε διαβούλευση κινούνται σε δύο κατευθύνσεις με κοινή στόχευση. Από τη μια πλευρά στοχεύουν στην ελαστικοποίηση της εργασίας μέσα από τη διευθέτηση των ωραρίων σε ατομική βάση και την υποτίμηση της αξίας της μέσα από την έκπτωση των αμοιβών των υπερωριών και από την άλλη πλευρά στη συρρίκνωση των συλλογικών εργαλείων αντίδρασης των εργαζομένων στην εργοδοτική ασυδοσία.


*Ο Κώστας Τσουκαλάς είναι Δικηγόρος

πηγή

via