Κατακόρυφη πτώση της τιμής του "Μαύρου Χρυσού": Οικονομική Ήττα, Στρατηγική Νίκη;

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί τους τελευταίους κυρίως πέντε μήνες η καθοδική πορεία της τιμής του πετρελαίου. Η τιμή του πετρελαίου που κυμαινόταν στα 107 Δολλάρια Η.Π.Α το βαρέλι, έφτασε στα μέσα Νοεμβρίου στα 79(Ποικιλία Brent), πτώση της τάξεως του 25 %. Κάτι ανάλογο είχε να βιώσει η παγκόσμια οικονομία από την δεκαετία του 1980, επακόλουθο των δύο πετρελαϊκών κρίσεων. Η μειωμένη τιμή αυτή, έχει σίγουρα »νικητές» και »χαμένους», αλλά το όφελος των μεν δεν είναι απαραίτητα και ζημία των δε, με γεωπολιτιτές παραμέτρους και σκοπιμότητες να αποτελόυν σημαντικό παράγοντα.



Πηγή: www.PoliticalDoubts.com
Το να κατανομάσουμε ‘’νικητές’’ και ‘’χαμένους’’ είναι σχετικό και σίγουρα ενέχει επιφυλάξεις. Η κατηγοριοποίηση αυτή, στην παρούσα παράγραφο, γίνεται με την σκοπιά των απόλυτων κερδών, δηλαδή των κερδών που θα αποκόμιζε κάποιος, χωρίς ιδιαίτερη μνοία για τα κέρδη άλλων. Συνεπώς, με μια πρώτη ματιά, ζημιούμενοι φαίνονται ιδιαίτερα οι χώρες του OPEC, με την Σαουδική Αραβία, την Νιγηρία, την Βενεζουέλα και το Ιράν να μοιράζονται την μεγαλύτερη οικονομική ζημία και η Ρωσία. Η ζημία της Σαουδικής Αραβίας ανέρχεται στα 90δις ΔΗΠ(Δολλάρια Ηνωμένων Πολιτειών) ετησίως, μία κατάσταση που οι πολιτικές ελίτ χαρακτήρισαν ‘’οικονομική καταστροφή’’, με τα έσοδα που προέρχονταν από το πετρέλαιο να ανέρχονται στα 270 δις ΔΗΠ από το σύνηθες των 360.

Η Νιγηρία, μία χώρα ‘’διχοτομημένη’’ σε Βορρά και Νότο, βιώνει ταχύτατους ρυθμούς οικονομικής μεγένθυσης. Η μεγένθυση αυτή όμως εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον καθοριστικό ρόλο του πετρελαίου ως μοχλό της οικονομίας (εξαγωγικό αγαθό). Μια τιμή του πετρελαίου λοιπόν κάτω από τα 100 δολλάρια θα επιβραδύνει την οικονομική μεγέθυνση της χώρας, προκαλώντας κοινωνική δυσαρέσκεια και ‘’τροφοδοτώντας’’ το Βόρειο τμήμα με νέους μαχητές.
Η κατάσταση της Βενεζουέλας είναι ακόμη χειρότερα. Η χώρα εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από την εξαγωγή πετρελαίου. Η εξωτερική της πολιτική στην κεντρική Αμερική και της χώρες της Καραϊβικής, καθώς και η πολυδάπανη πολιτική των κοινωνικών παροχών, καθιστούν την χώρα, πρακτικά μη βιώσιμη με μια τιμή του πετρελαίου κάτων των 136 ΔΗΠ το βαρέλι, τιμή ακόμη υψηλότερη προ πτώσης.

Οι διαπραγματεύσεις με το Ιράν για την εξεύρεση μιας λύσης για το πυρηνικό του πρόγραμμα, εξακολουθούν αν αποτυγχάνουν. Η χώρα, 4η στην παραγωγή πετρελαίου στον κόσμο, λαμβάνωντας υπόψη τις επί ετών κυρώσείς, έχει μη ανεπτυγμένες υποδομές και οικονομική δυσπραγεία. Μία τιμή λοιπόν του πετρελαίου στα 79 ΔΗΠ το βαρέλι, θα μειώσει την διαπραγματευτική ισχύ της χώρας για το πυρηνικό της πρόγραμμα, θα εντείνε κοινωνικές έρειδες, λόγω του δεινού οικονομικού τοπίου εξαιτίας των κυρώσεων και θα ενισχύσει ακραίες πολιτικές και σκληροπυρηνικά στοιχεία του καθεστώτος.

Τέλος, η Ρωσία, εξαρτώμενη σε ποσοστό 65 % από την εξαγωγή ενεργειακών πόρων, θα βιώσει ένα έντονο πλήγμα. Μια τιμή του πετρελαίου κάτω των 112 ΔΗΠ το βαρέλι θα καταστήσει την κυβέρνηση αδύνατη να ισοσταθμίσει το Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της. Οι αυξανώμενες δαπάνες κοινωνικών παροχών και πολιτισμικών εκδηλώσεων, αναμένεται να δεχτούν περικοπές, δημιουργώντας ερείσματα κυβερνητικής απονομιμοποίησης. Ποια τα αίτια όμως αυτής της πτώσης;
Κατ’αρχήν, από την σκοπιά της προσφοράς και της ζήτησης -των κύριων συνιστωσών του νεοφιλελεύθερου μοντέλου της οικονομίας της αγοράς- η πτώση της ζήτησης αποτελεί καθοριστικό τεκμήριο. Οι αναδυόμενες οικονομίες και ιδιαίτερα η Κίνα, δεν αναπτύσσονται πλέον με τους ρυθμούς του παρελθόντος, επακόλουθο της οικονομικής κρίσης που »μαστίζει» τους Δυτικούς καταναλωτές των προίόντων τους, οι οποίοι με την σειρά τους έχουν επίσης μειώσει την ζήτησή τους.

Ένας δεύτερος παράγοντας αποτελεί και η δράση του »Ισλαμικού Κράτους». Ο δρων αυτός έχει κατακτήσει σημαντικό τμήμα του Ιράκ και της Συρίας και ελέγχοντας υπολογίσιμα κοιτάσματα πετρελαίου, ιδιαίτερα στις περιοχές του Κιρκούκ και της Μοσούλης, πωλεί κάτω της διεθνούς τιμής, οθώντας σε πτώση της. Ένας τρίτος παράγοντας, αποτελεί η επανάσταση του »Fracking» και της ενεργειακής αξιοποίησης του σχιστόλιθου στις Η.Π.Α. Η νέα αυτή δυναμική, αναμένεται να καταστήσει τον επί ετών μεγαλύτερο εισαγωγέα πετρελαίου, σε εξαγωγέα, με το κόστος του βαρελιού στις Η.Π.Α να κυμαίνεται στα 60 δολλάρια το βαρέλι, ασκώντας έντονες πιέσεις για την μείωση της τιμής.

Παρά τις πιέσεις, αποτελεί συνήθη πρακτική των χωρών του OPEC (Οργανισμός χωρών εξαγωγέων πετρελαίου), να μειώνουν την παραγωγή, ώστε η τιμή να παρεμένει σταθερά, σχετικά υψηλή. Μια τέτοια κίνηση δεν έχει επιστρατευτεί μέχρι στιγμή. Διερωτάται κανείς, γιατί αφού οι ζημίες των χωρών του OPEC είναι απόλυτες, δεν έχουν προβεί σε μια αποφασιστική κίνηση, μείωσης της παραγωγής;

Μπορεί οι οικονομικές ζημίες να είναι απόλυτες, τα πολιτικά και στρατηγικά συμφέροντα είναι σχετικά. Η Σαουδική Αραβία, ένας αναμφίβολλα ζημιωμένος οικονομικά δρων, είναι στρατηγικά ‘’νικητής’’. Με τα τεράστια αποθέματα πετροδολλαρίων, μπορέι να συντηρίσσει ελλείματα πολλών ετών. Οι περιφερειακοί αντίπαλοι της χώρας όμως, κυρίως το Ιράκ και το Ιράν, βρίσκονται σε εντονότερα προβλήμα. Επιπλέον, οι πιέσεις Των Η.Π.Α, στρατηγικού εταίρου της χώρας για την διατήρη του χαμηλού των τιμών, είναι εμφανείς, ως αναμμενόμενο πλήγμα για την ‘’αδιάλλακτη πολιτική της Ρωσικής ηγεσίας.

Συνεπώς, παρά τα οικονομικά πλήγματα σε βαθμό απόλυτο βραχυπρόθεσμα, τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα στρατηγικά συμφέροντα φαίνονται να αποτιμούνται περισσότερο. Οι πιέσεις και από τις δύο κατευθύνεσεις είναι έντονες, οι χώρες του OPEC, για την μείωση της παραγωγής, που θα πδηγήσει σε αύξηση της τιμής και από της άλλη στρατηγικές σκοπιμότητες για περιφερειακά κέρδη και συμμαχικές αναγκαιότητες για την διατήρηση της τιμής, προς το παρόν, επικρατούν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΤΟ POLITICALDOUBTS.COM