Σαν σήμερα γεννήθηκε ο παραμυθάς Τόλκιν

Ο Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν πέθανε σε ηλικία 81 ετών, στις 2 Σεπτεμβρίου 1973.   (Φωτογραφία:  Reuters )

Ένα μωρό ήρθε στον κόσμο σαν σήμερα πριν 126 χρόνια και άλλαξε για πάντα τον τρόπο που γράφονται οι ιστορίες φαντασίας. Ο πατέρας της επικής φαντασίας είχε αφήσει το στίγμα δεκάδες χρόνια πριν εμφανιστεί ο Φρόντο στις κινηματογραφικές αίθουσες. Αν και η πρώτη έκδοση του «Άρχοντα των δαχτυλιδιών» το 1954 δεν ξεπέρασε τα 3.000 αντίτυπα, ο Τόλκιν επηρέασε την δυτική κουλτούρα σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Σε μια εποχή που ο κόσμος είχε ανάγκη από ήρωες ο Τόλκιν δημιουργεί το τέλειο περιβάλλον για να δράσει ο Φρόντο, η παρέα του αλλά και να τρέξει η δική μας φαντασία. Στις δεκάδες σελίδες των βιβλίων του, και αργότερα στο πανί, μάγοι, πολεμιστές, δράκοι, γίγαντες και Χόμπιτ μας μεταφέρουν σε ένα φανταστικό κόσμο που όμοιο του δύσκολα βρίσκει κανείς. Για αυτό και μετά τις τεράστιες κινηματογραφικές επιτυχίες οι ιστορίες του Τόλκιν μεταφέρονται και στην μικρή οθόνη με την Amazon να ανακοινώνει πρόσφατα ότι εξασφάλισε τα παγκόσμια τηλεοπτικά δικαιώματα για τον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών».

«Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών» κηρύχθηκε άλλωστε αγαπημένο βιβλίο των πελατών του Amazon για την περασμένη χιλιετία. Οι τρεις ταινίες που σκηνοθέτησε ο Πίτερ Τζάκσον απέφεραν έσοδα ύψους 6 δις δολαρίων παγκοσμίως. Έχει μεταφραστεί σε τουλάχιστον 38 γλώσσες, κάτι που το καθιστά ένα από τα πιο δημοφιλή λογοτεχνικά έργα του 20ου αιώνα.

Βιογραφία

Ο Τζων Ρόλαντ Ρούελ Τόλκιν γεννήθηκε στο Μπλουμφοντέιν της Νότιας Αφρικής στις 3 Ιανουαρίου 1892 και ήταν ο πρώτος γιος του Άρθουρ Τόλκιν και της Μέιμπελ Σάφιλντ. Δυο χρόνια μετά γεννιέται ο αδελφός του, Χίλαρυ. Το κλίμα της Αφρικής ήταν βαρύ για την Μέιμπελ, έτσι τρία χρόνια αργότερα επιστρέφει στην Αγγλία με τους δυο μικρούς γιούς της. Ο πατέρας δεν προλαβαίνει να τους ακολουθήσει. Τον Φεβρουάριο του 1896 πεθαίνει ξαφνικά. Η οικογένεια εγκαθίσταται αρχικά στο μικρό χωριό Σάρεχοουλ, έξω από το Μπέρμιγχαμ. Η πρώτη παιδική ηλικία του μικρού Τζων περνά ευτυχισμένα στις εξοχές του Γουόργικσάιρ. Η τραγωδία, όμως, δεν αργεί να ξαναχτυπήσει. Το 1904, είναι μόλις 12 ετών, όταν η μητέρα του πεθαίνει από διαβήτη. Την κηδεμονία των μικρών αδελφών αναλαμβάνει ο πνευματικός της μητέρας τους, Καθολικός ιερέας Φράνσις Μόργκαν. Στο εξής ζουν με κάποιες ηλικιωμένες θείες και σε οικοτροφεία. Η διαφορά ανάμεσα στη ανέμελη παιδική ζωή στην εξοχή και την ταλαιπωρημένη εφηβεία στο βιομηχανικό κέντρο της πόλης σφράγισε τον Τόλκιν και είναι προφανής σε όλο το συγγραφικό του έργο.

Η πορεία του για ανώτερη ακαδημαϊκή μόρφωση ξεκινά το 1910-11 στο σχολείο Κινγκ Έντουαρτ στο Μπέρμιγχαμ, όπου διαπρέπει στις γλώσσες. Διδάσκεται Λατινικά, Ελληνικά, Αγγλο-σαξωνικά, Μέσα Αγγλικά και συμβάλει με έξι εργασίες στην Επετηρίδα του σχολείου. Το 1911 γίνεται δεκτός στο κολλέγιο Έξετερ της Οξφόρδης, όπου μελετά τους κλασσικούς, Παλαιά Αγγλικά, τευτονικές γλώσσες, Ουαλικά και Φινλανδικά. Γρήγορα διαφαίνεται η κλίση του για την φιλολογία και αρχίζει να δημιουργεί τις δικές του γλώσσες. Παίρνει το πτυχίο του το 1915 και αμέσως κατατάσσεται στο στρατό, στους Τυφεκιοφόρους του Λάνγκασαιρ. Λίγο πριν φύγει για τα μέτωπα της Γαλλίας παντρεύεται την μοναδική αγάπη της ζωής και παντοτινή μούσα του, Ήντιθ Μπρατ. Ο λόχος του στέλνεται στο Δυτικό Μέτωπο και παίρνει μέρος στη φονική Μάχη του Σωμ. Σχεδόν όλοι οι φίλοι του σκοτώνονται. Ο Τόλκιν αρρωσταίνει με τυφοειδή πυρετό και επιστρέφει στην Αγγλία για θεραπεία. Στα χαρακώματα έχει ήδη ξεκινήσει τη δημιουργία της Μέση-γης, γράφοντας ένα μικρό διήγημα με τίτλο «Η Πτώση της Γκόντολιν».

Μετά την αποστράτευση του προσλαμβάνεται ως λεξικογράφος για το Oxford English Dictionary. Αρχίζει να δουλεύει σοβαρά πάνω στη δημιουργία των γλωσσών που είχε φανταστεί ότι μιλούσαν τα Ξωτικά και τις βασίζει στα Φινλανδικά και τα Ουαλικά. Παράλληλα αρχίζει να γράφει τα “Lost Tales”, ιστορίες με Ξωτικά, Ανθρώπους και άλλα πλάσματα, ώστε να δώσει πολιτισμικό υπόβαθρο στις γλώσσες αυτές. Το 1920 διορίζεται καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Λιντς, όπου συνεργάζεται με τον Ε.Β. Γκόρντον στη περίφημη έκδοση του « Ο Σερ Γκαγουέιν και ο Πράσινος Ιππότης». Συμβάλει επίσης με γραπτά του σε πολλά έντυπα της εποχής, όπως τα περιοδικό «Γκρίφον», «Μικρόκοσμος» και «Ποίηση του Γιορκσάιρ». Το 1925 παίρνει την θέση του διδάκτορα Αγγλο-σαξωνικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Παραμένει εκεί για 30 χρόνια, μέχρι την συνταξιοδότηση του το 1955. Οι επιστημονικές του δημοσιεύσεις δεν είναι πολλές, είναι όμως εξαιρετικά υψηλού επιπέδου. Σημαντικότερη όλων είναι ίσως η διάλεξη του με θέμα “Beowulf, the Monsters and the Critics”. Στην Οξφόρδη γίνεται ιδρυτικό μέλος μιας παρέας με κοινά ενδιαφέροντα, που ονομάστηκαν “The Inklings”. Οι καλοί φίλοι συναντιόταν τακτικά για ποτό, συζήτηση και αναγνώσεις των υπό συγγραφή έργων τους. Μέλος της συγγραφικής παρέας είναι και ο μετέπειτα επίσης γνωστός συγγραφέας C. S. Lewis και μεταξύ τους αναπτύσσεται μια πολύ στενή φιλία.

Εκείνη την περίοδο συνέβη αυτό, που έμελε να είναι το πιο καθοριστικό γεγονός της ζωής του. Διορθώνοντας διαγωνίσματα, ο καθηγητής, χωρίς να το συνειδητοποιήσει, γράφει σε μια λευκή κόλα: «Σε μια τρύπα στο χώμα ζούσε ένας Χόμπιτ». Θέλοντας να εξηγήσει στον εαυτό του τι είναι ένας Χόμπιτ, αρχίζει να γράφει μιαν ιστορία, που έμελλε να γίνει άμεσα κλασσική. Αρχικά την είπε σαν παραμύθι στα παιδιά του, μετά την διάβασε στους φίλους του και το 1936 ο Λούις την έστειλε στον εκδοτικό οίκο Allen & Unwin. Εκδόθηκε με μεγάλη επιτυχία το 1937. Η επιτυχία του «Χόμπιτ»,

κάνει τους εκδότες να ζητήσουν από τον καθηγητή μια συνέχεια. Στο «Χόμπιτ» είχαν ήδη γίνει κάποιες συγκαλυμμένες αναφορές στον κόσμο της Μέσης-γης. Τώρα του δίνετε η ευκαιρία να αξιοποιήσει πολλά κομμάτια από τα “Lost Tales” , που πλέον ονομάζει “The Silmarillion”. Δίνει τόση σημασία στην παραμικρή λεπτομέρεια, που η συγγραφή του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» διαρκεί σχεδόν 17 χρόνια. Τελικά εκδίδεται τμηματικά, σε τρείς τόμους, το 1954 και 1955. Γίνεται δεκτό με μεγάλη θέρμη από το αναγνωστικό κοινό, αλλά διχάζει τους κριτικούς. Η μεγάλη δημοτικότητα του βιβλίου έρχεται αργότερα, με την έκδοση του σε μορφή paperback στις αρχές τις δεκαετίας του ’60. Σχεδόν 60 χρόνια μετά, το έπος του καθηγητή Τόλκιν έχει πουλήσει πάνω από 100 εκατομμύρια αντίτυπα και έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 25 γλώσσες.

Ο Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν πέθανε σε ηλικία 81 ετών, στις 2 Σεπτεμβρίου 1973. Αλλά αυτό δεν σήμανε και το τέλος της Μέσης-γης. Ο γιος του Κρίστοφερ συνέχισε το έργο του, συγκεντρώνοντας και ταξινομώντας τα κείμενα του πατέρα του. Το «Σιλμαρίλιον» εκδίδεται το 1977. Έκτοτε έχουν εκδοθεί αρκετά ακόμα έργα του καθηγητή. Η τεράστια επιτυχία του έργου του έδωσε το έναυσμα σε πολλούς συγγραφείς να ασχοληθούν με την επική φαντασία. Συνεπώς, όλοι οι υπέροχοι φανταστικοί κόσμοι που γνωρίζουμε σήμερα , όλοι οι ήρωες που έχουμε αγαπήσει, είναι δική του κληρονομιά.

Πηγή: www.tolkien.gr

Νατάσα Μαστοράκου

in.gr