Ντροπαλότητα, συστολή, δειλία, έλλειψη αυτοπεποίθησης, διστακτικότητα, ατολμία, στο μικροσκόπιο

Αν αυτά τα χαρακτηριστικά ταιριάζουν σε σας, πιθανότατα ανησυχείτε για την εντύπωση που δίνετε στους άλλους. Μπορεί συνήθως να αποφεύγετε τις κοινωνικές περιστάσεις γιατί εκεί αισθάνεστε άβολα και μιλάτε λίγο ή περιορίζεστε σε κοινότυπη ψιλοκουβέντα.
Ίσως ακόμη να απομακρύνεστε γενικά από τους άλλους ανθρώπους και να μην επιδιώκετε σχέσεις.

Το πιθανότερο είναι ότι δεν αισθάνεστε αρκετά άνετα σε ομάδες μεγαλύτερες από δύο ή τρία άτομα και κάθε φορά που σας καλούν σε μεγάλες κοινωνικές συγκεντρώσεις, βρίσκετε δικαιολογίες για να αποφύγετε να πάτε. Στις σπάνιες περιπτώσεις που δεν μπορείτε να το αποφύγετε, όπως ο γάμος ενός συγγενικού προσώπου, κάνετε μόνο τη στοιχειώδη ψιλοκουβέντα για τα τετριμμένα και στη συνέχεια προσπαθείτε να χαθείτε στο πλήθος, να γίνετε αθέατος.

Σας είναι πολύ πιο εύκολο να μιλάτε με ένα ή δύο άτομα, αλλά μόλις ο αριθμός αυξάνεται, γίνεστε νευρικός. Φοβάστε τη στιγμή που κάποιος θα σας ρωτήσει κάτι και θα πέσουν όλα τα βλέμματα πάνω σας.

Όταν ήσασταν νεότερος, ίσως προσπαθούσατε να «ταιριάξετε με τους άλλους», αλλά ποτέ δεν φάνηκε να λειτουργεί. Δυσκολεύεστε να βρείτε τι είναι κατάλληλο να πείτε, ειδικά όταν τα φώτα πέφτουν πάνω σας. Πιστεύετε ότι κάνετε ή λέτε το λάθος πράγμα και μετά υποφέρετε στην αμήχανη σιωπή. Τελικά, ίσως αποφασίσατε ότι πρέπει να λέτε όσο το δυνατόν λιγότερα για να διατηρείτε την αξιοπρέπειά σας.



Ενδεχομένως δυσκολεύεστε να μιλήσετε για τις ιδέες σας, τις ιστορίες ή τα κατορθώματά σας, ειδικά σε ομαδικό πλαίσιο. Στις συνομιλίες, ίσως προσπαθείτε να διατηρείτε την εστίαση στους άλλους και όταν η προσοχή έρχεται σε σας, απαντάτε στις ερωτήσεις με λιτά λόγια ή με αδέξιο τρόπο. Μπορεί να αποδοκιμάζετε τον εαυτό σας και να κάνετε κακόγουστα αστεία εις βάρος σας. Ίσως δυσκολεύεστε να δεχτείτε με ευχαρίστηση την προσοχή ή τις φιλοφρονήσεις και αντ’ αυτού τις αποφεύγετε ή τις υποβαθμίζετε ή ανακατευθύνετε την προσοχή προς τους άλλους.

Μπορεί να είστε «ήσυχος», απόμακρος και να μην συμμετέχετε ή ακόμα και να αποφεύγετε τη σύνδεση με τους ανθρώπους. Λόγω του «ήσυχου» χαρακτήρα σας, μπορεί οι άλλοι να σας θεωρούν απόμακρο. Ενδεχομένως να λειτουργείτε σα να μην σας αξίζει να σας ακούσουν ή να σας εκτιμήσουν. Κατά καιρούς μπορεί να αισθάνεστε ανίκανος ή ανεπαρκής.

Μερικοί άνθρωποι είναι πιο «ήσυχοι» από τη φύση τους αλλά αισθάνονται καλά μ’ αυτό. Το πρόβλημα υπάρχει αν είστε «ήσυχος» αλλά δεν σας αρέσει αυτό και θα θέλατε να μπορείτε να μιλήσετε, να πάρετε αναγνώριση, να έχετε περισσότερη σύνδεση με τους ανθρώπους και να αισθάνεστε ότι σας γνωρίζουν και τους αρέσει ο πραγματικός εαυτός σας.

Αν και δεν μπορείτε πάντα να είστε σίγουροι για το πώς σας βλέπουν οι άλλοι, μπορείτε ωστόσο να επεξεργαστείτε τις πεποιθήσεις μέσα σας που λένε ότι «υπολείπεστε» ή δεν αξίζετε την προσοχή. Δουλεύοντας με αυτό, θα μπορέσετε να αισθανθείτε σιγουριά για να ρισκάρετε σε κοινωνικά πλαίσια και να προβάλλετε τον εαυτό σας χωρίς φόβο ότι θα κριθείτε ή θα γελοιοποιηθείτε.

Αποκατάσταση

Η ντροπαλότητα πολλές φορές αντανακλά ένα εσωτερικό μοτίβο αυτό/ακύρωσης. Χρησιμοποιώντας την προσέγγιση IFS (Internal Family Systems), μπορείτε να αναγνωρίσετε και να επεξεργαστείτε αυτό το μοτίβο, διαπιστώνοντας ότι λειτουργεί σαν ένας προστάτης που προσπαθεί να σας κρατήσει ασφαλή, προστατεύοντας ένα πληγωμένο παιδικό σας μέρος (εξόριστο). Όταν συνδεθείτε με αυτό το μικρό παιδί μέσα σας, θα κατανοήσετε ότι νιώθει μεγάλη ντροπή για όλες εκείνες τις φορές που είχε δεχτεί εμπαιγμό σε νεαρή ηλικία. Αυτό είναι το Τραύμα ταπείνωσης/ντροπής.

Όταν αποκτήσετε επαφή με αυτό το μικρό παιδί μέσα σας, θα σας βοηθήσει πραγματικά να καταλάβετε ότι η συστολή σας δεν είναι μια κατάρα ή κάποια «αναπηρία». Η παρόρμηση να είστε «ήσυχος» και να μένετε έξω από τα φώτα της δημοσιότητας, προέρχεται από το αυτο-ακυρωτικό μέρος σας, που θέλει να αποφύγετε να πληγωθείτε περαιτέρω. Συνειδητοποιώντας αυτό, θα έχετε περισσότερη συμπόνια για τον εαυτό σας για όλες αυτές τις αδέξιες στιγμές.

Θα μπορέσετε να «συνομιλήσετε» με αυτό τον «προστάτη» σας, να του πείτε τι θέλετε από κείνον και να του ζητήσετε να συνεργαστεί μαζί σας.

Σταδιακά, θα μάθετε να αντιμετωπίζετε τον εαυτό σας με καλοσύνη και μερικές φορές ίσως με καλοπροαίρετο χιούμορ. Οι κοινωνικές συγκεντρώσεις μπορεί να μην γίνουν ποτέ το αγαπημένο σας μέρος, αλλά θα αισθάνεστε όλο και πιο άνετα εκεί.

~ Παναγιώτα Δ. Κυπραίου, Σωματική & Gestalt Ψυχοθεραπεύτρια (ECP), Συντονίστρια Σχολών Γονέων, Επόπτρια Σωματικής Ψυχοθεραπείας,

via