Η (ρώσικη) ρουλέτα της επικουρικής ασφάλισης

 

Του Δημήτρη Κωστάκου

Η ρώσικη ρουλέτα, το θανατηφόρο “παιχνίδι”, βασίζεται στον νόμο των πιθανοτήτων, πρωταγωνιστούν τα… ποσοστά (16,6666% ανά προσπάθεια), οι συμμετέχοντες ποντάρουν στην εύνοια της τύχης και ελπίζουν για το καλύτερο (την επιβίωση, δηλαδή).

Στην μια από τις έξι θαλάμες ενός όπλου, τοποθετείται σφαίρα. Στη συνέχεια ο κύλινδρος κλείνει και στριφογυρίζει σαν ρουλέτα, έτσι ώστε οι συμμετέχοντες να μην γνωρίζουν σε ποια θαλάμη βρίσκεται η μία και μοναδική σφαίρα. Κάθε ένας, τοποθετεί το όπλο στον κρόταφό του και τραβά τη σκανδάλη.

Ας κάνουμε μια υπόθεση εργασίας.

Τι μπορεί να συμβεί, σε περίπτωση που μια θαλάμη παραμένει κενή και οι άλλες πέντε περιέχουν σφαίρα; Ποια θα είναι η κατάληξη, αν οι διοργανωτές του “παιχνιδιού” καθησυχάζουν τους θορυβημένους συμμετέχοντες ότι κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει; Μήπως μια τραγωδία;

“Η ρουλέτα, σας περιμένει”

Κάτι ανάλογο συμβαίνει με τις επικείμενες αλλαγές στην επικουρική ασφάλιση.

Το αποτέλεσμα της μελέτης, την οποία εκπόνησαν δύο έγκριτοι επιστήμονες, ο καθηγητής Σάββας Ρομπόλης και ο Βασίλης Μπέτσης. είναι συγκλονιστικό.

Μέσω της μελέτης αναδεικνύεται το μέγεθος του πραγματικού κινδύνου που διατρέχουν οι επικουρικές συντάξεις, αλλά και τα εφάπαξ, αν γίνει πράξη η μεταρρύθμιση που σχεδιάζει η κυβέρνηση.

Στο σύστημα που εφαρμόζεται σήμερα (διανεμητικό), ο συνταξιούχος λαμβάνει ως επικουρική σύνταξη 322 ευρώ.

Στο σύστημα που προωθεί η κυβέρνηση (κεφαλαιοποιητικό), με επένδυση στο Χρηματιστήριο, ο συνταξιούχος λαμβάνει για το ίδιο χρονικό διάστημα, μόλις 42 ευρώ!

Οι συντάκτες της μελέτης, υπολογίζουν ποια θα ήταν η απόδοση της επικουρικής σύνταξης, με μισθό 1.000 ευρώ, εισφορά 6% στην επικουρική ασφάλιση και 35 έτη προϋπηρεσίας, την περίοδο 1985 – 2019.

Πρόκειται για μια περίοδο, κατά την οποία οι διακυμάνσεις στο Χρηματιστήριο ήταν πολύ μεγάλες σε τουλάχιστον δύο περιπτώσεις (2000 και 2008), ενώ συγκριτικά το ΑΕΠ της χώρας είχε πολύ πιο σταθερή πορεία και επομένως οι συντάξεις ως ευθύνη του κράτους ήταν διασφαλισμένες.

Σε περίπτωση διατήρησης του σημερινού συστήματος, στο πλαίσιο του οποίου η πορεία της επικουρικής σύνταξης και του εφάπαξ, συνδέεται με την ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας, τότε ο δικαιούχος-συνταξιούχος θα λάβει ως ποσό 322 ευρώ, αφού θα είχε συσσωρεύσει στο νοητό τραπεζικό του λογαριασμό 66.730 ευρώ.

Όμως, στην περίπτωση κατά την οποία το υπάρχον σύστημα είχε μετατραπεί σε αμιγώς κεφαλαιοποιητικό εν μέσω οικονομικών αναταράξεων, με επένδυση των κεφαλαίων που δημιουργούνται στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά, τότε ο δικαιούχος-συνταξιούχος θα λάμβανε ως ποσό, μόλις 42 ευρώ, γιατί θα είχε συσσωρεύσει στον ατομικό του λογαριασμό 8.714 ευρώ.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι κατά την περίοδο 2008-2012 η συνολική απόδοση του Γενικού Δείκτη του Χρηματιστηρίου ήταν μείον 174,12%, ενώ η συνολική μεταβολή του ΑΕΠ ήταν μείον 18,74%. Επομένως, καθίσταται σαφής με τον πιο τεκμηριωμένο ποσοτικά τρόπο ο μεγάλος κίνδυνος των χρηματιστηριακών αγορών και της επένδυσης των εισφορών των ασφαλισμένων.

Παράλληλα, σύμφωνα με στελέχη της αντιπολίτευσης και έμπειρους συνδικαλιστές, το κεφαλαιοποιητικό σύστημα είχε αρνητικές συνέπειες στις περισσότερες χώρες όπου εφαρμόστηκε, οδήγησε σε μείωση συντάξεων και ασφαλιστική αβεβαιότητα, για αυτόν τον λόγο εξάλλου και 18 χώρες από τις 34 στις οποίες εφαρμόστηκε, το εγκατέλειψαν.

Επίσης, προσθέτουν, δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι οι πόροι που θα συγκεντρωθούν από τις εισφορές θα επενδυθούν στη χώρα μας, αλλά αντίθετα διαφαίνεται ο κίνδυνος να μεταφερθούν στο εξωτερικό από τις πολυεθνικές ασφαλιστικές εταιρίες και τα funds που θα εμπλακούν.

Ο Σάββας Ρομπόλης είναι Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών Κοινωνικής Πολιτικής του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου. Επιστημονικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Εργασίας Γ.Σ.Ε.Ε.-ΑΔΕΔΥ την περίοδο 1990-2013.

Ο Βασίλης Γ. Μπέτσης είναι μεταδιδακτορικός ερευνητής στο εργαστήριο Κοινωνικής Στατιστικής και Ανάλυσης Δεδομένων. Έχει αποκτήσει διδακτορικό τίτλο σπουδών από το Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Σπούδασε στο τμήμα Στατιστικής Επιστήμης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και κατέχει μεταπτυχιακό δίπλωμα σπουδών από το διαπανεπιστημιακό – διατμηματικό πρόγραμμα στα Εφαρμοσμένα Μαθηματικά με ειδίκευση στα Χρηματοοικονομικά και Αναλογιστικά Μαθηματικά από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Τμήμα Πληροφορικής) και το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Τμήμα Μαθηματικών, Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης).

 

Πηγή: ΚΟΣΜΟΔΡΟΜΙΟ 

via