Τα περιστέρια, η κεραία κι εγώ: Robert Wilson (VIDEO)

Arno A. Penzias, Robert Wilson και η κεραία τους

(νεώτερη ενημέρωση 12/10/2016)
Το 1964 το εργαστήριο Bell διέθετε μια ασυνήθιστη ραδιοφωνική κεραία πάνω σε έναν λόφο στο New Jersey. Η κεραία είχε στηθεί για την επικοινωνία μέσω ενός δορυφόρου, αλλά οι προδιαγραφές της ανακλαστήρας 6 μέτρων με εξαιρετικά χαμηλούς θορύβους την μετέτρεψαν σε επιστημονικό όργανο της ραδιοαστρονομίας.


Οι φυσικοί Arno Penzias και Robert W. Wilson, άρχισαν να χρησιμοποιούν αυτήν κεραία, για να μετρήσουν την ένταση των ραδιοκυμάτων που εκπέμπονται από τον Γαλαξία μας. Τελικά έκαναν μια μεγαλειώδη ανακάλυψη: ανίχνευσαν την κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου.

Οι μετρήσεις ήταν πολύ δύσκολες γιατί έπρεπε να απαλλαχτούν από οποιασδήποτε μορφής θόρυβο, ακόμα και τον θόρυβο που προκαλούσε η ίδια η κεραία. Οι δυο φυσικοί γνώριζαν ότι ένα ζευγάρι περιστεριών είχαν χτίσει τη φωλιά τους στο λαιμό της κεραίας.



H παγίδα με την οποία συνελήφθησαν τα δύο περιστέρια από τους Penzias και Wilson. Eκτίθεται στον πρώτο όροφο του Μουσείο Αέρος και Διαστήματος του Ιδρύματος Smithsonian στην Ουάσινγκτον (NASM/SI, Loan from Robert Wilson)

Έτσι, αφού έπιασαν τα περιστέρια, τα έστειλαν στα εργαστήρια Bell. Εκεί απελευθερώθηκαν, αλλά αυτά ξαναγύρισαν σπίτι τους, στον λαιμό της κεραίας! Μερικές μέρες αργότερα, πιάστηκαν πάλι και τελικά εμποδίστηκαν να «επαναγκατασταθούν» στην κεραία με πιο «αποφασιστικό τρόπο» (Ο Max Tegmark, αναφέρει στο βιβλίο του «Our Mathematical Universe: My Quest for the Ultimate Nature of Reality», ότι μετά από μερικά ποτήρια κρασί ο Arno Penzias του εκμυστηρεύτηκε πως όταν τα περιστέρια επέστρεψαν χρησιμοποιήθηκε όπλο …)



Όμως κατά τη διάρκεια της παραμονής τους εκεί τα περιστέρια είχαν επικαλύψει το λαιμό της, με εκείνο που ο Penzias ονόμαζε «λευκό διηλεκτρικό υλικό»(κουτσουλιές) . Και το υλικό αυτό μπορούσε σε θερμοκρασία δωματίου να είναι πηγή ηλεκτρικού θορύβου. Στις αρχές του 1965 κατάφεραν να απαλλάξουν το λαιμό της κεραίας από το «διηλεκτρικό επικάλυμμά» της και να καθαρίσουν εσωτερικά τις ακαθαρσίες που είχαν δημιουργηθεί. Όμως κι αυτή, όπως κι όλες οι άλλες προσπάθειες έφεραν μόνο μια πολύ μικρή ελάττωση της έντασης του παρατηρούμενου θορύβου.

Τελικά ο μικροκυματικός θόρυβος που συνέχιζε να καταγράφει η κεραία ήταν το
«ελάχιστο κομμάτι μουσικής που αντέχει
ανάμεσα σε γαλαξίες και νεφελώματα
να δίνει σήμα και να κυματίζει» (3),η κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου, το αρχαιότερο απομεινάρι από την εποχή της Μεγάλης Έκρηξης.

Στο βίντεο που ακολουθεί ο Robert Wilson, που τιμήθηκε με Νόμπελ φυσικής το 1978, θυμάται το ζευγάρι των περιστεριών που «εμπόδιζαν» μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις του 20ου αιώνα:



πηγές

1. The Pigeon, the Antenna, and Me: Robert Wilson
2. «Τα Πρώτα Τρία Λεπτά», Steven Weinberg 
3. «Ο κήπος βλέπει», Οδυσσέας Ελύτης