Κρεμμύδι: Εργοστάσιο θρεπτικών ουσιών

Συντάκτης: Αλίκη Πανοπούλου*

Κι έτσι ξαφνικά μπήκε το κρύο. Σαν να ήρθε ο καιρός να μιλήσουμε για ζεστές σούπες, για τα κρεμμύδια και τα οφέλη τους. Λες και η κρεμμυδόσουπα παίρνει κι αυτή μια παρηγορητική θέση στην αναζήτηση γεύσης στις στιγμές της πείνας.

Τα κρεμμύδια είναι εργοστάσια παραγωγής θρεπτικών ουσιών και κατ’ επέκταση θεραπευτικών ιδιοτήτων, άκρως απαραίτητων για τη διατήρηση της υγείας μας.

Πιστεύεται ότι τα κρεμμύδια έχουν πατρίδα τους την Ασία. Οταν οι Ισραηλίτες βρέθηκαν στην έρημο μετά την έξοδό τους από την Αίγυπτο οδηγούμενοι από τον Μωυσή, νοσταλγούσαν τα κρεμμύδια, τα σκόρδα και τα άλλα λαχανικά που είχαν συνηθίσει να τρώνε.

Οι Αιγύπτιοι εξάλλου συνήθιζαν να προσφέρουν στους θεούς τους κρεμμύδια, ενώ κρεμμύδια τάιζαν και τους εργάτες που έχτιζαν τις Πυραμίδες.

Αλλά και ο Μέγας Αλέξανδρος έδινε κρεμμύδια στους στρατιώτες για να γίνουν περισσότερο ανδρείοι.

Η ουσία που δίνει στο κρεμμύδι τη χαρακτηριστική του μυρωδιά και άρωμα είναι ένα πτητικό θειώδες έλαιο, το οποίο χάνεται περίπου κατά το μισό με το βράσιμο.

Αυτό ακριβώς το έλαιο είναι εκείνο που φέρνει δάκρυα. Αν καθαρίζετε τα κρεμμύδια σε κρύο νερό, τα αιθέρια έλαια δεν εξατμίζονται και εσείς γλιτώνετε τα μαντίλια σας.

Τα κρεμμύδια χάνουν περίπου το 27% από το αρχικό ασκορβικό οξύ τους (βιταμίνη C) μετά πέντε λεπτά βρασμού.

Υπάρχουν δύο κατηγορίες κρεμμυδιών, τα καυτερά και τα πιο ήπια. Τα κρεμμύδια της πρώτης σοδειάς είναι γενικά ηπιότερα σε γεύση και μυρωδιά και είναι καταλληλότερα για να τρώγονται ωμά.

Καθεμία από αυτές τις δύο κατηγορίες υποδιαιρείται σε τέσσερα χρώματα: το κόκκινο, το καφετί, το άσπρο και το κίτρινο.

Τα λευκά κρεμμύδια είναι τα πιο ήπια από όλα. Εξάλλου κάθε κατηγορία έχει πολλές ποικιλίες.

Επίσης τα κρεμμύδια, ανάλογα με το μέγεθός τους, είναι κατάλληλα για διάφορες χρήσεις. Το πιο μικρό μέγεθος είναι το κρεμμυδάκι για τουρσί, γνωστό και σαν μαργαριτάρι ή κοκκάρι, διαμέτρου μικρότερης των 2,5 εκατοστών.

Το επόμενο μέγεθος είναι το κρεμμύδι για βράσιμο, συνήθως 2,5 με 5 εκατοστά σε διάμετρο. Το αμέσως μεγαλύτερο μέγεθος είναι κατάλληλο για κόψιμο ή τρίψιμο.

Τα πολύ μεγάλα κρεμμύδια Ισπανίας ή Βερμούδων είναι ήπια και γλυκά, κατάλληλα να κόβονται σε φέτες. Αυτά έχουν διάμετρο κατά μέσο όρο 7,5 έως 9 εκατοστά περίπου.

Τα ισπανικού τύπου κίτρινα κρεμμύδια έχουν την εμπορική ονομασία Βαλέντσια. Τα στρογγυλά και τα «επίπεδου τύπου» κίτρινα κρεμμύδια γενικά χαρακτηρίζονται σαν κίτρινα, ενώ τα άσπρα της σφαιρικής και ημισφαιρικής ποικιλίας γενικά λέγονται άσπρα.

Θεραπευτική αξία 

Τα κρεμμύδια είναι μία από τις τροφές που από την αρχαιότητα ακόμα ήταν γνωστή για τις φαρμακευτικές της ιδιότητες.
Επί αιώνες ολόκληρους τα χρησιμοποιούσαν ενάντια στα κρυολογήματα και τις καταρροϊκές παθήσεις καθώς και για να καθαρίζουν τον οργανισμό από ζυμώσεις και ακαθαρσίες.
Ο φρέσκος χυμός κρεμμυδιού περασμένου στον τρίφτη, όταν σκεπαστεί με μέλι και μείνει τρεις έως πέντε ώρες αποτελεί εξαιρετικό σιρόπι για τον βήχα.
Είναι θαυματουργό στο να καταπραΰνει τον πονόλαιμο. Καταπλάσματα κρεμμυδιού στο στήθος χρησιμοποιούνται από παλιά για τις φλεγμονές των βρόγχων.
Τα κρεμμύδια περιέχουν μεγάλο ποσοστό θείου και ωφελούν ιδιαίτερα το συκώτι. Ως θειούχα τροφή συνδυάζονται καλύτερα με πρωτεΐνες, επειδή αυτές υποβοηθούν την επίδραση των αμινοξέων στον εγκέφαλο και στο νευρικό σύστημα.
Κάθε φορά που τρώει κανείς κρεμμύδια, καλό είναι να τα συνοδεύει με χορταρικό. Ιδιαίτερα ο μαϊντανός βοηθά στην εξουδετέρωση των επιδράσεων που έχει το θείο στον πεπτικό σωλήνα.
Θα τελειώσω το κείμενο με τα οφέλη μιας συνταγής για κρεμμυδόσουπα (όχι τη γαλλική αλλά και αυτή εξίσου νόστιμη) που τη χρησιμοποιούν και οι μακρόβιοι:
• 1 κουτ. της σούπας καλαμποκέλαιο
• 4 κούπες κρεμμύδια σε φέτες
• 4 κούπες νερό
• 1 κουτ. της σούπας μίσο
• 8 παξιμάδια σίκαλης ή κριθαριού
Στην κατσαρόλα σοτάρουμε με το λάδι τα κρεμμύδια μέχρι να μαλακώσουν λίγο. Προσθέτουμε το νερό και μόλις πάρει βράση, χαμηλώνουμε τη φωτιά.
Αφήνουμε να σιγοβράσουν για ½ ώρα. Διαλύουμε το μίσο σε λίγο ζωμό σε ξεχωριστό μπολ και το προσθέτουμε στην κατσαρόλα. Σιγοβράζουμε για λίγα λεπτά ακόμα και σερβίρουμε με τα παξιμάδια. Καλή σας όρεξη!

Ξέρετε ότι:

 Επιστημονικές μελέτες έδειξαν ότι η κερσετίνη και κατ’ επέκταση το κρεμμύδι, όπως και άλλα φρούτα και λαχανικά που την περιέχουν, συμβάλλει στη μείωση της εμφάνισης καρκίνου: του προστάτη, των ωοθηκών, του μαστού, του στομάχου, του παχέος εντέρου.

 Το κρεμμύδι είναι φυσικός ρυθμιστής του σακχάρου. Πολλοί ερευνητές θεωρούν ότι τα αλυλ-προπυλ-δισουλφίδια, που περιέχει το κρεμμύδι, είναι υπεύθυνα για τη μείωση των επιπέδων σακχάρου καθώς αυξάνουν την ποσότητα της ελεύθερης διαθέσιμης ινσουλίνης στο αίμα.

 Υπάρχουν αποδείξεις ότι οι ενώσεις του θείου που βρίσκονται στο κρεμμύδι εργάζονται πάνω στην αντιπηκτική ικανότητα και βοηθούν στην πρόληψη της ανεπιθύμητης συσσώρευσης των κυττάρων των αιμοπεταλίων. Υπάρχουν στοιχεία επίσης που δείχνουν ότι οι ενώσεις θείου που περιέχονται στο κρεμμύδι μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων στο αίμα.
* Σύμβουλος διατροφής
http://www.efsyn.gr/arthro/ergostasio-threptikon-oysion