Στοιχεία ΕΡΓΑΝΗ: Κυβερνητικά πανηγύρια και πραγματικότητα

Του Παύλου Δερμενάκη

Αξιοποιώντας τα στοιχεία ΕΡΓΑΝΗ, η κυβέρνηση και τα φιλικά της Μέσα Ενημέρωσης, δηλαδή το σύνολο της «ενημέρωσης», διαπιστώνουν βελτίωση απασχόλησης και αμοιβών μεταξύ των ετών 2019-2022. Αυτά γίνονται χωρίς να υπάρχει ένας στοιχειώδης έλεγχος, όχι μόνο σε αυτά τα στοιχεία αλλά και σε άλλα αντίστοιχα, για να διαπιστωθεί κατά πόσον αυτή η εικόνα ευημερίας που παρουσιάζουν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Διότι για όποιον ζει μέσα στην κοινωνία και όχι απομονωμένος από τον κόσμο αλλά μέσα στα ακριβά γραφεία, τα προάστια, τις βίλες και τους χώρους σύναξης των «επώνυμων», η εικόνα είναι τελείως διαφορετική. Η φτωχοποίηση των πλατιών λαϊκών μαζών συνεχίζεται γι’ αυτό και είναι αναγκαία τα συνεχή επιδοματάκια-pass για να φανεί ότι κάτι γίνεται και από πλευράς «ευαισθησίας» της κυβέρνησης, καθώς εντός ολίγου έχουμε εκλογές.

Ο αρμόδιος υπουργός Εργασίας Κ. Χατζηδάκης επαιρόμενος για τα «κατορθώματα» της πολιτικής της κυβέρνησης της Ν.Δ., με αφορμή την ετήσια έκθεση 2022 ΕΡΓΑΝΗ για τους μισθωτούς ανέφερε: «Από το 2019 η αγορά εργασίας έκανε ποσοτικά και ποιοτικά άλματα: Η απασχόληση όσο και οι αμοιβές στον ιδιωτικό τομέα βελτιώθηκαν σημαντικά. Περισσότεροι εργαζόμενοι έβαλαν περισσότερα χρήματα στην τσέπη τους, ακόμη και αν συνυπολογίσουμε τον πληθωρισμό. Το αποτέλεσμα αυτό δεν ήταν τυχαίο αλλά οφείλεται στη συνολική οικονομική πολιτική της κυβέρνησης και ιδίως, σε ό,τι αφορά τις αποδοχές...». 

 

Τα «βαρύγδουπα» αυτά συμπεράσματα προκύπτουν από στοιχεία της έκθεσης τα οποία οι υπηρεσίες του υπουργείου αξιοποιούν, συγκρίνουν και ερμηνεύουν «κατά το δοκούν» για να καταλήξουν ότι την περίοδο 2019-2022 σημειώθηκε: «1) Αύξηση του αριθμού των εργαζομένων κατά 13,3%, από 1.986.336 το 2019 σε 2.249.599 το 2022… 2) Αύξηση των μέσων μηνιαίων αποδοχών κατά 12,4%, ποσοστό που υπερβαίνει την άνοδο του πληθωρισμού που μεσολάβησε.». Συνεπώς «χαράς ευαγγέλια» για τους μισθωτούς επί κυβέρνησης Μητσοτάκη, η οποία επισπεύδει ήδη και τη διαδικασία νέας αύξησης του κατώτατου μισθού για να εφαρμοστεί από 1/4/2023, καθώς φυσικά προβλέπονται εκλογές εντός Απριλίου, μάλιστα το κεντρικό σενάρια έχει ως ημερομηνία εκλογών την 9η Απριλίου.

Όμως εκτός από την ευημερία των αριθμών υπάρχουν και οι άνθρωποι. Οι πραγματικές συνθήκες που ζουν οι εργαζόμενοι, οι ανάγκες τους, η θέση τους στην κοινωνία και την οικονομία και η σύγκριση τόσο με το παρελθόν όσο και με τους λοιπούς εργαζόμενους στην Ε.Ε. που ανήκουμε!

 Η κυβέρνηση προσπαθεί να μας πείσει για τις αυξήσεις που έδωσε και δημιούργησε στους μισθούς, όμως η πραγματικότητα καταγράφει άλλα. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν αύξησε για δύο συνεχόμενα έτη το 2020 και το 2021 τον κατώτατο μισθό. Παρά την πανδημία ο μέσος όρος αύξησης πανευρωπαϊκά για τα δύο αυτά έτη ανήλθε σε 8,4% και 3% αντίστοιχα. Επίσης είναι η μόνη χώρα της ΕΕ όπου ο κατώτατος μισθός είναι μειωμένος το 2022 σε σχέση με το 2011

Από τα αναλυτικά στοιχεία για την απασχόληση και τις αμοιβές διαχρονικά προκύπτουν ορισμένα βασικά συμπεράσματα:

1. Το ζητούμενο για τους εργαζόμενους δεν είναι να «πανηγυρίζει» η κάθε κυβέρνηση για τις «μικροεπιτυχίες» της που όμως δεν βελτιώνουν ουσιαστικά την κατάσταση στην απασχόληση και τις αμοιβές. Ζητούμενο είναι που βρίσκονται σήμερα οι μισθωτοί μετά από 11 χρόνια μνημονιακής λεηλασίας σε μισθούς και εργασιακά διακαιώματα και ποιες είναι οι προοπτικές. Να θυμηθούμε ότι η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ.-ΛΑΟΣ με πρωθυπουργό τον τραπεζίτη κ. Παπαδήμο προχώρησε τον Φεβρουάριο 2012 στη μείωση του βασικού μισθού από 751 ευρώ στα 586 ευρώ που ονομάστηκε κατώτατος και στα 510 ευρώ για τους εργαζόμενους κάτω των 25 ετών, «υποκατώτατος»!

Η σημερινή κυβέρνηση της Ν.Δ. δεν προέκυψε από «παρθενογένεση». Είναι βασικό συστατικό τμήμα του πολιτικού συστήματος που επέβαλε, εφάρμοσε και συνεχίζει τις μνημονιακές πολιτικές στα εργασιακά. Έχει ακέραια την ευθύνη, εκτός από όλα τα υπόλοιπα, για τη δραματική κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι μισθωτοί διαχρονικά όλη αυτή την περίοδο.

Η σύγκριση συνεπώς δεν μπορεί να γίνεται με κριτήριο το 2019 αλλά με κριτήριο το 2011, το έτος πριν την απόφαση, με τη συμμετοχή της Ν.Δ., για το κούρεμα των μισθών και την «κατάργηση μέχρι νεωτέρας» των αυξήσεων.

Μπορεί για το 2011 να μην υπάρχουν τα στοιχεία του ΕΡΓΑΝΗ (ξεκινούν από το 2013), υπάρχουν όμως τα στοιχεία του ΕΦΚΑ που βασίζονται στις δηλώσεις για τη μισθωτή απασχόληση για λόγους κοινωνικής ασφάλισης. Ο μέσος μεικτός μισθός (πριν από φόρους και εισφορές) σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά το 2011 ήταν 1.285,95 ευρώ, έγινε 1.155,37 το 2013 και με τα ίδια στοιχεία για να είναι συγκρίσιμα το 2021 ήταν 974,69 ευρώ. Για το 2022 δεν υπάρχουν ακόμα στοιχεία.

Με μέσο μισθό στα 1.155,37 ευρώ το 2011 αποτελεί πρόκληση να πανηγυρίζει η κυβέρνηση της Ν.Δ. για τη μεγάλη της επιτυχία, ότι το 2021, δηλαδή 10 χρόνια μετά, ο μέσος μισθός ήταν στα 974,69 ευρώ.

2. Με τα ίδια στοιχεία του ΕΦΚΑ προκύπτει ότι στην περίοδο 2019-2021 η αύξηση του μέσου μισθού ήταν μόλις 1,01%. Όταν θα δημοσιοποιηθούν τα στοιχεία του 2022 (σε ένα έτος από σήμερα) θα δούμε πόση ήταν η πραγματική αύξηση, με βάση τα εκκαθαριστικά αποδοχών των εργαζόμενων. Από μια πρώτη ματιά όμως προκύπτει ότι δεν συνάδουν τα στοιχεία ΕΡΓΑΝΗ με τα στοιχεία ΕΦΚΑ, όπως το ίδιο συμβαίνει με την ανεργία, όπου η ανεργία που καταγράφει «άνεργο με άνεργο» ο πρώην ΟΑΕΔ είναι σαφώς μεγαλύτερη από τις εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ.

3. Με τον τρόπο που αξιολογεί η κυβέρνηση τα στοιχεία προχωρά σε μια μεγάλη λαθροχειρία. Ισχυρίζεται ότι η αύξηση των μέσων μηνιαίων αποδοχών μεταξύ 2019-2022 είναι 12,4%, που είναι πάνω από τον μέσο πληθωρισμό ο οποίος ήταν 9,6%. Εδώ αξιοποιεί το γεγονός ότι ο πληθωρισμός το 2020 ήταν αρνητικός λόγω των πολλαπλών συνεπειών της πανδημίας. Συνεπώς «κερδίζει» ένα χρόνο κατά τον οποίο οι μεταβολές στην απασχόληση και τις αμοιβές δεν ήταν αντίστοιχου μεγέθους. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι καθώς συνολικά σε όλη την περίοδο 2020-2022, λόγω της γενικότερης κατάστασης μετά την πανδημία βελτιώνεται η απασχόληση, η κυβέρνηση αξιοποιεί το ποιοτικό αυτό στοιχείο για να το εμφανίσει ως ποσοτικό και να δείξει πόσο «γαλαντόμα» είναι ως προς τις αμοιβές. Ειδικότερα η μερική απασχόληση στην περίοδο 2019-2022 έπεσε από το 54,9% στο 48,7% λόγω της γενικότερης οικονομικής συγκυρίας. Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι ο μέσος μισθός των συγκεκριμένων εργαζόμενων, για τους οποίους αυξήθηκε ο χρόνος απασχόλησης, βελτιώθηκε όχι γιατί πήραν αύξηση στο μισθό αλλά τα επιπλέον χρήματα που έλαβαν είναι αποτέλεσμα αύξησης του χρόνου εργασίας τους.

Συνεπώς η μεθοδολογία αξιολόγησης των στοιχείων από την κυβέρνηση αποτελεί ένα κραυγαλέο δείγμα λαθροχειρίας σε μια προσπάθεια να πείσει ότι έδωσε αυξήσεις πάνω από τον πληθωρισμό κάτι το οποίο φυσικά δεν έγινε αλλά ισχύει το αντίθετο. Με πληθωρισμό 10,1% την περίοδο Δεκεμβρίου 2019-Δεκεμβρίου 2022 οι αυξήσεις στον κατώτατο μισθό ήταν 9,6%, από 650 ευρώ στα 713.

4. Η κυβέρνηση προσπαθεί να μας πείσει για τις αυξήσεις που έδωσε και δημιούργησε στους μισθούς, όμως η πραγματικότητα καταγράφει άλλα. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν αύξησε για δύο συνεχόμενα έτη το 2020 και το 2021 τον κατώτατο μισθό. Παρά την πανδημία ο μέσος όρος αύξησης πανευρωπαϊκά για τα δύο αυτά έτη ανήλθε σε 8,4% και 3% αντίστοιχα. Επίσης είναι η μόνη χώρα της Ε.Ε. όπου ο κατώτατος μισθός είναι μειωμένος το 2022 σε σχέση με το 2011.

5. Όσον αφορά την αύξηση της απασχόλησης με ανάπτυξη την περίοδο 2019-2022 3,2% είναι φυσιολογικό να υπάρχει αύξηση της απασχόλης. Έτσι για την περίοδο Δεκεμβρίου 2019-Δεκεμβρίου 2022 η απασχόληση αυξήθηκε συνολικά κατά 263.263 μισθωτούς. Επί της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με αρνητικό ΑΕΠ -2,4% μεταξύ των ετών Δεκεμβρίου 2014-Δεκεμβρίου 2018 η αύξηση της απασχόλησης ήταν 520.508. Τα μεγέθη αυτά καταδεικνύουν το γεγονός της απόλυτα φθηνής εργασίας και των ανύπαρκτων εργασιακών δικαιωμάτων στην Ελλάδα.

6. Η κυβέρνηση προβάλει με κάλπικο τρόπο τις όποιες βελτιώσεις κάποιων μεγεθών αλλά δεν κάνει καμία αναφορά σε θέματα ουσίας, τόσο για την κατάσταση των εργαζόμενων όσο και της δομής της οικονομίας. Ενδεικτικά αναφέρουμε:

Το 2022 εργάζονταν έως 20 ώρες εβδομαδιαία 323.682 μισθωτοί δηλαδή 14,4% στο σύνολο των μισθωτών. Φυσιολογικό είναι αυτοί μαζί με κάποιους άλλους, που εργάζονταν λίγο περισσότερες ώρες, σύνολο 336.400 μισθωτοί, να βρίσκονται στην κατώτερη βαθμίδα αμοιβών κάτω από τα 500 ευρώ μηνιαία. Αυτό λέγεται ζωή και ανάπτυξη από την κυβέρνηση και το σύνολο του πολιτικού συστήματος για το 2022.

Στα στοιχεία ΕΡΓΑΝΗ καταγράφονται οι τρεις σημαντικότεροι κλάδοι από πλευράς αριθμού επιχειρήσεων και απασχόλησης οι οποίοι είναι το λιανεμπόριο, οι υπηρεσίες εστίασης και το χονδρεμπόριο. Οι τρεις αυτοί κλάδοι αριθμούν 114.441 επιχειρήσει επί συνόλου 294.892, δηλαδή αντιπροσωπεύουν το 38,8% και απασχολούν 763.062 μισθωτούς ή σε ποσοστό το 32,9% της συνολικής μισθωτής εργασίας.

Πηγή: edromos.gr

via