Ντιν Ριντ 1938 – 1986

Διεθνούς εμβέλειας ροκ σταρ, ηθοποιός και αγωνιστής της ειρήνης. Παντελώς άγνωστος στην πατρίδα του, τις ΗΠΑ, αλλά ιδιαίτερα δημοφιλής στη Νότιο Αμερική και τις χώρες του σοβιετικού συνασπισμού. Συνδύασε το πρώιμο ροκ εν ρολ, την κάντρι, την ποπ μπαλάντα και το τραγούδι διαμαρτυρίας σε ένα μουσικό μείγμα που του χάρισε το προσωνύμιο "Κόκκινος Έλβις".

Γιος ενός δάσκαλου και μιας νοικοκυράς, ο Ντιν Ριντ (Dean Reed) γεννήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 1938 στο Λέικγουντ του Κολοράντο. Έπειτα από δύο χρόνια στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, εγκατέλειψε τις σπουδές του το 1958 για να ασχοληθεί με τη μουσική. Μετακόμισε στην Καλιφόρνια, όπου ηχογράφησε το πρώτο του τραγούδι με τίτλο «Once Again» για την Imperial Records. Πέρασε απαρατήρητο και η εταιρεία δεν προχώρησε σε συνεργασία μαζί του.

Στη συνέχεια υπέγραψε στην Capitol Records, η οποία προσπάθησε να τον λανσάρει ως νεανικό είδωλο. Ηχογράφησε κάποια τραγούδια, τα οποία είχαν μικρή απήχηση («I Kissed a Queen», «The Search», «Whirly Twitly»). Η μεγάλη επιτυχία για τον Ριντ ήλθε με το τραγούδι «Our Summer Romance», όχι στην πατρίδα του, αλλά στη Νότια Αμερική.

Αποφάσισε να κάνει μία περιοδεία στην περιοχή (Χιλή, Αργεντινή, Περού) κι εκεί αντιλήφθηκε το πόσο δημοφιλής ήταν. Προς μεγάλη του έκπληξη ανακάλυψε ότι πωλούσε περισσότερους δίσκους από τον Έλβις Πρίσλεϊ. Εγκαταστάθηκε στο Μπουένος Άιρες, όπου ηχογράφησε πολλούς δίσκους και απόκτησε τη δική του εκπομπή στην αργεντίνικη τηλεόραση.

Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Νότια Αμερική μυήθηκε στον Μαρξισμό και άρχισε να μιλά για τη φτώχεια και την καταπίεση. Συμμετείχε σε αντιαμερικανικές διαδηλώσεις κι έδινε δωρεάν συναυλίες σε φτωχογειτονιές και φυλακές. Ο Mr Simpatia (ένα άλλο προσωνύμιό του) προκαλούσε με την πολιτική του δράση τις αργεντίνικες αρχές, οι οποίες φρόντισαν να το απελάσουν το 1966.

Ο Ριντ εγκαταστάθηκε στη Ρώμη και ξεκίνησε κινηματογραφική καριέρα στην ακμάζουσα βιομηχανία των «σπαγγέτι-γουέστερν». Πιο γνωστή ταινία του το «Αντιός Σαμπάτα» (1971), με συμπρωταγωνιστή τον Γιουλ Μπρίνερ. Δεν ξέχασε τη μουσική και συνέχισε να γράφει τραγούδια και να δίνει συναυλίες, κυρίως στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Σύντομα, η δημοτικότητά του εκτοξεύτηκε στα ύψη στις χώρες αυτές, βοηθούσης και της αντιαμερικανικής του στάσης.

Το 1973 αποφάσισε να εγκατασταθεί στο Ανατολικό Βερολίνο μετά το διαζύγιο του με τη γυναίκα του Πάτι Χομπς, από την οποία είχε αποκτήσει δύο παιδιά. Ξεκίνησε μια νέα ζωή με τη δεύτερη σύζυγό του Βίμπκε, με την οποία απέκτησε ένα παιδί και συνέχισε να γράφει μουσική, να δίνει συναυλίες και να παίζει σε ταινίες.

Παρά τις αριστερές του ιδέες, δεν εντάχθηκε ποτέ στο Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα της Ανατολικής Γερμανίας (Κομμουνιστικό). Ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του μαρξιστή και όχι κομμουνιστή. Αγαπούσε πολύ την πατρίδα του, δεν αποποιήθηκε την αμερικανική υπηκοότητα, ενώ δεν ξέχασε τις υποχρεώσεις του στην Εφορία, υποβάλλοντας κάθε χρόνο φορολογική δήλωση.

Το 1986 εξόργισε πολλούς Αμερικανούς, όταν σε μια συνέντευξή του στη δημοφιλή εκπομπή του CBS «60 λεπτά» υπερασπίστηκε την ανέγερση του Τείχους του Βερολίνου και τη σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν. Δέχθηκε χιλιάδες επικριτικά γράμματα, που τον χαρακτήριζαν «προδότη» και «ατάλαντο καλλιτέχνη».

Έξι εβδομάδες μετά τη συνέντευξή του στο CBS, στις 13 Ιουνίου 1986, o Ντιν Ριντ βρέθηκε νεκρός στις όχθες μιας λίμνης κοντά στο Ανατολικό Βερολίνο. Η επίσημη αιτιολογία του θανάτου του ήταν πνιγμός, η τρίτη σύζυγός Ρενάτε Μπλούμε μίλησε για αυτοκτονία, ενώ η οικογένειά του στις ΗΠΑ δεν απέκλεισε την περίπτωση δολοφονίας του από την KGB, επειδή σκόπευε να επιστρέψει στην πατρίδα του.

Η εκδοχή της αυτοκτονίας αναδεικνύεται στη βιογραφία του Ριντ Rock 'n' Roll Radical: The Life and Mysterious Death of Dean Reed, που εκδόθηκε το 2005. Ο συγγραφέας της Τσακ Λαζέφσκι ανακάλυψε στα αρχεία της διαβόητης Στάζι ένα ιδιόχειρο σημείωμα του Ριντ, που αναφέρεται σε επικείμενη αυτοκτονία του και ζητά συγγνώμη από τον ηγέτη της χώρας, Έριχ Χόνεκερ, για την πράξη του. Προφανώς, οι αρχές το απέκρυψαν και προσανατολίστηκαν στην εκδοχή του πνιγμού, για να μην τσαλακώσουν την εικόνα της σοσιαλιστικής Ανατολικής Γερμανίας.

Η προσωπικότητα του Ντιν Ριντ έχει απασχολήσει και τους ανθρώπους του κινηματογράφου. Έχουν γυρισθεί τρία ντοκιμαντέρ: American Rebel: The Dean Reed Story (1985) του Γουίλ Ρόμπερτς, Dean Reed Glamour and Protest (1993) του Πέτερ Γκέρινγκ και Der Rote Elvis (2007) του Λέοπολντ Γκριν. Ο Τομ Χανκς εξαγόρασε τα δικαιώματα του βιβλίου του Ρέτζι Νάντελσον Comrade Rockstar και ενδέχεται να υποδυθεί ο ίδιος τον Ντιν στη μεγάλη οθόνη. Το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, στο οποίο φοίτησε για δύο χρόνια, έχει θεσπίσει στη μνήμη του βραβείο δοκιμίου για την ειρήνη.