Ερρίκο Μαλατέστα: Επαναστατική Τακτική, Σκέψεις για ένα πιθανό εγγύς μέλλον

Με το ξεκίνημα της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία έρχονται στο φως βίντεο και φωτογραφίες
από βασανισμούς ανθρώπων δεμένων σε στύλους. Πρόκειται για μικρά παιδιά και ενήλικες που συνήθως κατηγορούνται για πλιάτσικο σε σπίτια και σε μαγαζιά, επειδή προφανώς λιμοκτονούν. Οι άνθρωποι αυτοί δένονται σε στύλους με βαμμένα τα πρόσωπά τους, συνήθως τους κρεμάνε και ταμπέλες που σε πολλές περιπτώσεις υπογράφονται με τον αγκυλωτό σταυρό και υποβάλλονται σε μαστίγωμα στους γυμνούς τους γλουτούς, ξυλοδαρμό, φτύσιμο και οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να σκεφτεί ένα άρρωστο μυαλό. Οποιαδήποτε και αν είναι τα «αδικήματα» που τους φορτώνουν, είτε έχουν γίνει είτε όχι, σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για πράξεις "δικαιοσύνης", αλλά για βασανισμούς.

Άνθρωποι που προβαίνουν σε τέτοιες πράξεις, αλλά και όσοι τις επευφημούν ως «ανθρωπιστικές», «γιατί κανονικά θα ήθελαν εκτέλεση(!)» οι «υπαίτιοι», όπως λέγουν, είναι βαθιά εξουσιαστές. Ουκρανοί στρατιώτες, νεοναζί και μη, επίσης, διαφημίζουν τους βασανισμούς στους οποίους προβαίνουν είτε αφορούν νεαρούς ρώσους στρατιώτες είτε εκείνον που αφορά βασανισμό Ουκρανού αθλητή ο οποίος κατηγορήθηκε ως «προδότης» επειδή έκανε προπόνηση μαζί με Τσετσένο συναθλητή του. Ενδεικτικά για την έκταση του φαινομένου των βασανισμών, αλλά προφανώς ακόμα και των εκτελέσεων αιχμαλώτων είναι όσα αναφέρει ο Ολεκσέι Αρέστοβιτς σύμβουλος ασφαλείας του Ζελένσκι: «Θα ήθελα να προσθέσω ότι αφού έχουμε αντεπιτεθεί σε ορισμένες περιοχές, σημαίνει ότι θα υπάρχουν πολλοί κρατούμενοι. Θα ήθελα να υπενθυμίσω σε όλες τις στρατιωτικές, πολιτικές και αμυντικές δυνάμεις μας, για άλλη μια φορά, ότι η κακοποίηση κρατουμένων είναι έγκλημα πολέμου που δεν έχει αμνηστία βάσει του στρατιωτικού νόμου και δεν έχει παραγραφή. Υπενθυμίζω σε όλους ότι είμαστε ο ευρωπαϊκός στρατός μιας ευρωπαϊκής χώρας. Αντιμετωπίζουμε τους κρατούμενους σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης, ανεξάρτητα από τα προσωπικά σας συναισθηματικά
κίνητρα». Πιο συγκεκριμένα και σχετικά με βίντεο, που κυκλοφόρησε και απεικονίζει ουκρανούς στρατιώτες να πυροβολούν στα πόδια αιχμάλωτους ρώσους στρατιώτες δεμένους και ξεγυμνωμένους και στη συνέχεια τους ξυλοκοπούν, ο Αρέστοβιτς δήλωσε ότι «Η κυβέρνηση αντιμετωπίζει το περιστατικό ως πολύ σοβαρό και θα διενεργηθεί άμεσα έρευνα. Είμαστε ένας ευρωπαϊκός στρατός και δεν εξευτελίζουμε τους αιχμαλώτους μας. Αν αποδειχθεί αληθές, πρόκειται για μια απολύτως απαράδεκτη συμπεριφορά».
Παραθέτουμε στην συνέχεια ένα κείμενο που έγραψε ο Ερρίκο Μαλατέστα πριν από περίπου 100 χρόνια…:

Το σύντομο τελευταίο άρθρο μου, «Ενάντια στις υπερβολές της γλώσσας», έχει προκαλέσει κάποια κριτική η οποία, πέρα από την αρχική τοποθέτηση για το ζήτημα, εγείρει το γενικό πρόβλημα των επαναστατικών τακτικών, που πρέπει πάντα να συζητούνται και να ξανασυζητούνται, γιατί από τη λύση τους θα μπορούσε να εξαρτηθεί η μοίρα της επανάστασης που θα έρθει.

Δεν θα ασχοληθώ εδώ με τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να καταπολεμηθεί και να καταστραφεί η τυραννία που καταπιέζει τον ιταλικό λαό σήμερα. Προτείνω απλώς να αποσαφηνίσουμε τις ιδέες και να μιλήσουμε για ηθική προετοιμασία, έχοντας στο μυαλό μας είτε το κοντινό είτε το μακρινό μέλλον, γιατί δεν είναι δυνατόν να κάνουμε κάτι άλλο. Επιπλέον, αν πιστεύουμε ότι έχει έρθει η στιγμή για πραγματική δράση, τότε θα έχουμε ακόμη λιγότερες ευκαιρίες, από ό,τι τώρα, για να το συζητήσουμε.

Με με απασχολεί αποκλειστικά και υποθετικά, ο απόηχος μιας θριαμβευτικής εξέγερσης και οι βίαιες μέθοδοι που κάποιοι θα ήθελαν να υιοθετήσουν ως «απονομή δικαιοσύνης» θεωρώντας ότι είναι απαραίτητες για την υπεράσπιση της επανάστασης ενάντια στα τεχνάσματα του εχθρού.

Ας αφήσουμε την «δικαιοσύνη» στην άκρη. Είναι πολύ σχετική έννοια· πάντα χρησίμευε και χρησιμεύει ως πρόσχημα για κάθε είδους καταπίεση και αδικία και συχνά δεν σημαίνει τίποτα περισσότερο από βεντέτα. Το μίσος και η επιθυμία για εκδίκηση είναι αχαλίνωτα συναισθήματα που φυσικά αφυπνίζονται και τροφοδοτούνται από την καταπίεση. Ωστόσο, ακόμη κι αν αυτά αποτελέσουν μια θετική δύναμη για την αποτίναξη του ζυγού, κατόπιν ίσως, μετατραπούν σε αρνητική δύναμη όταν θα έρθει η στιγμή να αντικατασταθεί η καταπίεση, όχι με μια νέα καταπίεση, αλλά με την ελευθερία, την αλληλεγγύη και την αδελφοσύνη μεταξύ των ανθρώπων. Πρέπει επομένως να προσπαθήσουμε να αφυπνίσουμε εκείνα τα ανώτερα συναισθήματα, τα οποία αντλούν την ενέργειά τους από την αγάπη για το καλό, φροντίζοντας ταυτόχρονα να μην ανασταλεί η ορμή και ο ενθουσιασμός. Ας θυμόμαστε πάντα ότι, ως αναρχικοί, δεν μπορούμε να είμαστε ούτε εκδικητές, ούτε δήμιοι, ούτε «τιμωροί». Αν θέλουμε να είμαστε ελευθερωτές πρέπει να ενεργούμε ως τέτοιοι μέσω της διάδοσης των ιδεών και με το παράδειγμα.

Ας ασχοληθούμε με το πιο σημαντικό ζήτημα: Tην υπεράσπιση της επανάστασης.

Πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να γοητεύονται από την ιδέα του «τρόμου/τρομοκρατίας». Πιστεύουν ότι οι γκιλοτίνες, τα εκτελεστικά αποσπάσματα, οι σφαγές, οι εκτοπίσεις και οι φυλακίσεις («αγχόνη και η γαλέρα», όπως μου είπε πρόσφατα ένας εξέχων κομμουνιστής) είναι ισχυρά και απαραίτητα όπλα της επανάστασης, και ότι αν έχουν γίνει τόσες πολλές επαναστάσεις οι οποίες ηττήθηκαν ή διαψεύστηκαν οι προσδοκίες, αυτό οφείλεται στην υπερβολική καλοσύνη-«αδυναμία» από την πλευρά των επαναστατών, οι οποίοι δεν καταδίωξαν, καταπίεσαν ή δεν σκότωσαν αρκετά.

Αυτή η μεροληψία που διατρέχει ορισμένες επαναστατικές ομάδες προήλθε από τη ρητορική και τις ιστορικές παραποιήσεις των υπερασπιστών της Γαλλικής Επανάστασης και τα τελευταία χρόνια αναζωογονήθηκε από την προπαγάνδα των μπολσεβίκων. Στην πραγματικότητα, όμως, ισχύει το αντίθετο. Ο τρόμος υπήρξε ανέκαθεν το εργαλείο της τυραννίας. Στη Γαλλία υπηρέτησε τη ζοφερή τυραννία του Ροβεσπιέρου και άνοιξε το δρόμο για τον Ναπολέοντα και την μετέπειτα αντεπανάσταση. Στη Ρωσία καταδίωξε και δολοφόνησε αναρχικούς και σοσιαλιστές, σφαγίασε εξεγερμένους εργάτες και αγρότες και, πράγματι, ανέκοψε την ορμή μιας επανάστασης που θα μπορούσε να είναι μια ευκαιρία να περάσει ο πολιτισμένος κόσμος σε μια νέα εποχή.

Όσοι πιστεύουν στην απελευθερωτική επαναστατική αποτελεσματικότητα της καταστολής και της αγριότητας, έχουν την ίδια οπισθοδρομική νοοτροπία με τους νομικούς που πιστεύουν ότι η επιβολή αυστηρών ποινών είναι το κλειδί για να αποφευχθεί το έγκλημα και να βελτιωθεί ηθικά ο κόσμος.

Ο τρόμος, όπως και ο πόλεμος, ξυπνά βάναυσα, άγρια πρωτόγονα συναισθήματα, που εξακολουθούν να καλύπτονται μόνο από το βερνίκι του πολιτισμού, και φέρνει στην επιφάνεια τα χειρότερα στοιχεία των ανθρώπων. Αντί να βοηθάει στην υπεράσπιση της επανάστασης, βοηθά στην απαξίωσή της, την κάνει μισητή για την πλειοψηφία και, μετά από μια περίοδο άγριων συγκρούσεων, καταλήγει αναπόφευκτα σε αυτό που σήμερα ονομάζεται «ομαλοποίηση»-«εξομάλυνση» — δηλαδή την νομιμοποίηση και διαιώνιση της τυραννίας. Όποιο κόμμα κι αν κερδίζει, καταλήγει πάντα στην εγκαθίδρυση ισχυρής κυβέρνησης, διασφαλίζοντας σε κάποιους την ειρήνη σε βάρος της ελευθερίας και, σε άλλους, την εξουσία χωρίς πάρα πολλούς κινδύνους.

Γνωρίζω καλά ότι οι τρομοκράτες αναρχικοί (οι λίγοι που υπάρχουν) απορρίπτουν κάθε μορφή οργανωμένης τρομοκρατίας, που κατευθύνεται από την κυβέρνηση μέσω των μισθωτών πρακτόρων της, και ότι θα ήθελαν οι εχθροί τους να θανατωθούν απευθείας από το λαό. Αυτό, όμως, θα επιδεινώσει την κατάσταση. Ο τρόμος μπορεί να ευχαριστήσει τους φανατικούς, αλλά πάνω από όλα ταιριάζει στους πραγματικούς κακούς, άπληστους για αίμα και χρήματα. Και δεν πρέπει να γίνεται προσπάθεια εξιδανίκευσης του λαού παρουσιάζοντάς τον ότι αποτελείται από απλούς ανθρώπους,  άντρες και γυναίκες που, όταν, και αν, διαπράττουν υπερβολές, το κάνουν από καλές προθέσεις. Η αστυνομία και οι φασίστες υπηρετούν την εξουσία, αλλά προέρχονται από τους κόλπους του λαού!

Ο φασισμός έχει υποδεχθεί πολλούς εγκληματίες στις τάξεις του και έτσι, σε κάποιο βαθμό, έχει εξαγνίσει εκ των προτέρων την ατμόσφαιρα στην οποία θα γίνει η επανάσταση. Υπάρχουν και πάντα θα υπάρχουν εκείνοι που για οποιονδήποτε λόγο δεν θέλουν ή δεν μπόρεσαν να γίνουν φασίστες, αλλά στο όνομα της «επανάστασης» είναι πρόθυμοι να κάνουν ό,τι κάνουν οι φασίστες στο όνομα της «πατρίδας».

Φυσικά, πρέπει να υπερασπιστούμε και να αναπτύξουμε την επανάσταση με μιαν ανυποχώρητη λογική, αλλά δεν πρέπει και δεν μπορούμε να την υπερασπιστούμε με μέσα που έρχονται σε αντίθεση με τους δικούς της σκοπούς.

Το μεγάλο μέσο για την υπεράσπιση της επανάστασης παραμένει όπως πάντα αυτό της στέρησης των εξουσιαστών από τα οικονομικά μέσα με τα οποία κυβερνούν και της στέρησης του οπλισμού όλων (μέχρι να μπορέσουν να πετάξουν μόνοι τους τα όπλα στην άκρη ως άχρηστα και επικίνδυνα παιχνίδια) και να παρακινηθεί το ενδιαφέρον του πληθυσμού για την νίκη.

Αν, για να κερδίσουμε, πρέπει να στήσουμε αγχόνες σε πλατείες, θα προτιμούσα να χάσω.

Δημοσιεύθηκε στην ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 225, Απρίλιος 2022

πηγή