Γιουτζίν Πόλεϊ 1915 – 2012

Αμερικανός μηχανικός, εφευρέτης του ασύρματου τηλεχειριστηρίου της τηλεόρασης. Ο Γιουτζίν Πόλεϊ (Eugene Polley) γεννήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 1915 στο Σικάγο. Μεγάλωσε με τη μητέρα του, καθώς ο πατέρας του, που ήταν λαθρέμπορος ποτών, τους εγκατέλειψε, όταν ήταν 10 χρονών. Σπούδασε στο Κολέγιο του Σικάγου και στη συνέχεια στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο Άρμουρ, το οποίο εγκατέλειψε στο δεύτερο έτος, ελλείψει χρημάτων.

Το 1935 προσελήφθη ως υπάλληλος αποθήκης στην εταιρεία Zenith Electronics (σήμερα θυγατρική της νοτιοκορεατικής LG), που κατασκεύαζε ραδιοτηλεοπτικούς δέκτες και τα σχετικά ανταλλακτικά. Στη συνέχεια μετατάχθηκε στο τμήμα ανταλλακτικών της ίδιας εταιρείας, όπου δημιούργησε τον πρώτο κατάλογο των προϊόντων της κι άρχισε να δείχνει τις ικανότητές του ως μηχανικός.

Το 1940 η εταιρεία του τον δάνεισε στο Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ, όπου εργάστηκε στη βελτίωση του ραντάρ. Μετά τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου επανήλθε στη Zenith, όπου εργάστηκε ως μηχανικός και ανέλαβε διάφορες διευθυντικές θέσεις.

Το 1955 ο Πόλεϊ κατασκεύασε το πρώτο ασύρματο τηλεχειριστήριο τηλεόρασης, με την ονομασία Flash-Matic. Η συσκευή θύμιζε πιστολάκι για μαλλιά, αλλά στην πραγματικότητα ήταν ένα ακτινοπίστολο. Χρησιμοποιούσε μια δέσμη φωτός, η οποία ενεργοποιούσε ένα φωτοκύτταρο πάνω στον δέκτη της τηλεόρασης, το οποίο άλλαζε τα κανάλια. Η νέα συσκευή είχε μεγάλη επιτυχία, αλλά στην εποχή της θεωρήθηκε είδος πολυτελείας, επειδή ήταν ιδιαίτερα ακριβή. Ο Πόλεϊ για την ανακάλυψή του έλαβε το ποσό των 1.000 δολαρίων, όσο περίπου κόστιζε ένα τηλεχειριστήριο.

Ομως, η εφεύρεση του Πόλεϊ επισκιάστηκε ένα χρόνο αργότερα, όταν ο συνάδελφός του στην ίδια εταιρεία Ρόμπερτ Άντλερ (1913-2007) παρουσίασε ένα τηλεχειριστήριο με την ονομασία Space Command, το οποίο λειτουργούσε με υπερήχους και γρήγορα αποδείχθηκε πιο πρακτικό και λειτουργικό, ενώ έφερε εκατομμύρια δολάρια στα ταμεία της Zenith. Έτσι, ο Άντλερ απέκτησε τον τίτλο του πατέρα του τηλεκοντρόλ, προς μεγάλη απογοήτευση του Πόλεϊ. Άλλωστε, ο Άντλερ, που είχε γεννηθεί στην Αυστρία, διέθετε διδακτορικό στη μηχανική από το Πολυτεχνείο της Βιέννης, σε αντίθεση με τον Πόλεϊ, που δεν είχε ολοκληρώσει της σπουδές του.

Το 1982 ο Γιουτζίν Πόλεϊ συνταξιοδοτήθηκε, μετά από 47 χρόνια παραμονής στη Zenith (σπάνιο για εργαζόμενο στις ΗΠΑ), έχοντας στην κατοχή του 18 διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Ο Πόλεϊ συνεισέφερε στην εξέλιξη ενός τύπου ραδιοφώνου αυτοκινήτου (push-button car radio) και του βιντεοδίσκου (video disk), προδρόμου του σημερινού DVD.

Το 1997 έλαβε το τηλεοπτικό βραβείο Emmy μαζί με τον Ρόμπερτ Άντλερ για την ανακάλυψη του τηλεκοντρόλ και τη συμβολή του στην εξέλιξη της τηλεόρασης. Η Zenith, στην οποίαν απευθύνθηκαν οι διοργανωτές των βραβείων Emmy για το ποιος είναι ο εφευρέτης του τηλεκοντρόλ, δεν θέλησε να πάρει θέση και έλαβε τη σολομώντεια απόφαση να θεωρήσει και τους δύο πρώην υπαλλήλους της ως δημιουργούς του τηλεκοντρόλ. Πάντως, οι τεχνολογικές εξελίξεις δικαίωσαν τον Πόλεϊ, καθώς από τα μέσα της δεκαετίας του '80 η λειτουργία του τηλεχειριστηρίου βασίζεται στην εκπομπή υπέρυθρων ακτίνων προς τον δέκτη, μια τεχνική παρόμοια με αυτή του Πόλεϊ, που κατέκτησε επάξια τον τίτλο του εφευρέτη του τηλεχειριστηρίου.

Ο Γιουτζίν Πόλεϊ πέθανε στις 20 Μαΐου 2012 στο προάστιο του Σικάγου Λομπάρντο, στο οποίο είχε διατελέσει για πολλά χρόνια δημοτικός σύμβουλος. Ήταν 96 ετών. Από το άμεσο οικογενειακό του περιβάλλον βρίσκονται εν ζωή ο συνονόματος γιος του και ο εγγονός του Ααρών, ενώ η σύζυγός του Μπλανς και η κόρη του Τζόαν είχαν προαποβιώσει.

Η εφεύρεση του Πόλεϊ άλλαξε τον τρόπο που βλέπουμε τηλεόραση. Αρκεί πλέον το πάτημα ενός κουμπιού από τη βολή του καναπέ για να αλλάξουμε κανάλι ή κανάλια εν ριπή οφθαλμού. Εξού ο τύπος του «ανθρώπου του καναπέ» (couch potato) και ο όρος zapping, ο μεγάλος πονοκέφαλος των διαφημιστών. Άλλωστε, το παρατσούκλι του Πόλεϊ ήταν Zapper, ενώ αποκλήθηκε και «τσάρος του ζάπινγκ». Επιπλέον, πάνω στο Flash-Matic του Πόλεϊ στηρίχθηκαν και τα κατοπινά τηλεχειριστήρια των λοιπών ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών (κλιματιστικά, συστήματα ήχου και εικόνας, αυτοκινήτου κλπ).