Το απάνθρωπο ανθρωπόμετρο

Γιάννης Κιμπουρόπουλος

Οίκοι αξιολόγησης, επενδυτικές τράπεζες, επιχειρηματικά λόμπι, κλαδικοί σύνδεσμοι, διεθνείς οργανισμοί, δεξαμενές σκέψης, ανεξάρτητες αρχές. Κάθε φορέας και αρμός του οικονομικού μας σύμπαντος που σέβεται τα λεφτά των μετόχων και των κρυφών ή φανερών χρηματοδοτών του διαθέτει ένα αδρά αμειβόμενο τμήμα ανάλυσης.Τα μεγαλύτερα τμήματα αναλύσεων απαρτίζονται από οικονομολόγους, οικονομέτρες, στατιστικολόγους, μελλοντολόγους, κοινωνιολόγους, ανθρωπολόγους, ψυχολόγους, αναλυτές των αγορών που, θεωρητικά, επεξεργάζονται έναν τεράστιο όγκο στοιχείων συνεχούς πυράς και ροής για τα πάντα: τι παράγουμε, τι δαπανούμε, τι εισάγουμε, τι εξάγουμε, τι αποταμιεύουμε, τι επενδύουμε, πόσο δουλεύουμε, πώς αμειβόμαστε, πώς μετακινούμαστε, πού ταξιδεύουμε, πώς ψυχαγωγούμαστε, τι προσδοκούμε, τι φοβόμαστε.

Στον αναπτυγμένο κόσμο και στις σχετικά πλουσιότερες αναπτυσσόμενες χώρες, η μέτρηση της ανθρώπινης συνθήκης είναι αηδιαστικά εξαντλητική. Σε βαθμό που προκαλεί ανατριχίλα το πόσα πράγματα ξέρουν οι αναλυτές για μας ή, αντιστρόφως, πόσο ελάχιστα ξέρουμε εμείς τους εαυτούς μας, τις πράξεις, τις επιλογές, τις επιθυμίες και τις ανησυχίες μας.

Στις φτωχότερες χώρες, όπου η ανθρώπινη κατάσταση συμπυκνώνεται σε αρχέγονες αγωνίες επιβίωσης, το στατιστικό ανθρωπόμετρο περιορίζεται στα ελάχιστα: τι τρώνε οι άνθρωποι, πόσοι έχουν πρόσβαση σε νερό, στέγη, τουαλέτα, εκπαίδευση, περίθαλψη, ποιες επιδημίες κόβουν ολόκληρες δεκαετίες από το προσδόκιμο επιβίωσης, με ποιους πόρους μπορούν να εξαγοράσουν την ελάχιστη εύνοια των πολυεθνικών και των πλουσιότερων χωρών, με την ελπίδα ότι κάτι θα αφήσει σε εμβόλια, πλούτο ή θέσεις εργασίας το ληστρικό τους πέρασμα.

Το ανθρωπόμετρο, παρότι μας παίρνει τα μέτρα κάθε λεπτό της μέρας, για κάθε διάσταση της ανθρώπινης υπόστασής μας, υπάρχει πέρα από τα ανθρώπινα μέτρα. Στην πραγματικότητα είναι παγερά αδιάφορο γι’ αυτά. Είναι ο ρυθμιστής της αδρεναλίνης των αγορών -πότε ταύροι, πότε αρκούδες-, είναι το κοντέρ της αστικής μανιοκατάθλιψης μεταξύ ύφεσης και ανάπτυξης, στέρησης και απληστίας, κόλασης και παράδεισου.

Μήπως είναι η στιγμή να τρελάνουμε το κοντέρ, πριν μας τρελάνει αυτό;

πηγή