Πώς είδαν οι Αθηναίοι την ολική έκλειψη Ηλίου του 1936

Την Παρασκευή 19 Ιουνίου 1936 έγινε η μοναδική ολική έκλειψη ηλίου του 20ου αιώνα, που ήταν ορατή στην Ελλάδα. Ο «Ριζοσπάστης» της επομένης, έχοντας ένα εκτενέστατο αφιέρωμα στον προσφάτως αποβιώσαντα Ρώσο συγγραφέα Μαξίμ Γκόργκι, τον "αητό της μπολσεβίκικης επανάστασης" όπως τον αποκαλεί, βρίσκει τον χώρο για να περιγράψει το αστρονομικό φαινόμενο και τον αντίκτυπό του στην πρωτεύουσα...

Η ολική έκλειψη του ήλιου
Αθηναίοι ξενύχτηδες "αστρονόμοι"

Ανάστατη η Αθήνα χθες τα χαράματα. Ακόμα από τη νύχτα ο κόσμος ξεχύθηκε στα βουνά και στις ταράτσες, για να «απολαύσει» την έκλειψη του ήλιου. Ο Λυκαβηττός, τα Τουρκοβούνια και τα κοντινά υψώματα είχαν την πολυπληθέστερη λαϊκή πελατεία, ενώ εκείνοι που διαθέτανε πορτοφόλι ή αυτοκίνητο κατέβηκαν στο Σούνιο και στις ακρογιαλιές του Σαρωνικού. Με την έκτακτη καλοκαιρία και ο ύπνος ακόμα στο ύπαιθρο ήταν εξαιρετικά ευχάριστος.

Έτσι όταν «ήλθε η στιγμή», ο ήλιος για πρώτη ίσως φορά βρήκε τους περισσότερους Αθηναίους «αστρονόμους και παρατηρητές».
Οι Έλληνες παρατηρητές του Αστεροσκοπείου Αθηνών είχαν εγκατασταθεί στην έπαυλη του Ζαρίφη στο Σούνιο. Η ιταλική και αυστριακή αποστολή στο ξενοδοχείο «Μον Ρεπό» του Σουνίου και η πολωνική στην Κερατέα.

Στις 5.15 φάνηκαν οι πρώτες ακτίνες του δίσκου. Τηλεσκόπια, μαυρισμένα γυαλιά, κοινά κιάλια μπαίνουν σε ενέργεια. Ο ήλιος όσο πάει και μαυρίζει, μια υποβλητική σκοτεινιά απλώνεται παντού, Στις 5.51 η ολική έκλειψη είναι στη μεγαλύτερη φάση. Η σκοτεινιά πιο βαθιά, Άστρα φαίνονται στον ουρανό.

Ανάλογα με το μέρος που βρέθηκε ο καθένας και την απόσταση που ήταν από τη γραμμή της Άνδρου και το Σούνιο, βαστά και η διάρκεια της ολικής έκλειψης. Στην Αθήνα ήταν σχεδόν στιγμιαία. Και έπειτα άρχισε να απλώνεται κάθε λίγο και περισσότερο το φως του ήλιου και να φεύγει από πάνω του ό ίσκιος του φεγγαριού. Το φαινόμενο τελείωσε στις 6.49.

Με την ξεχωριστή διαύγεια της ατμόσφαιρας, πού επικρατούσε χθες το πρωί στην Αττική, οι επιστήμονες κατόρθωσαν να κάνουν σοβαρές παρατηρήσεις. Λέγεται μάλιστα πως το Αστεροσκοπείο της Αθήνας έκανε κάτι ξεχωριστές παρατηρήσεις, πού ακόμα είναι ακαθόριστες.

Γενικά τα πορίσματα των παρατηρήσεων έχουν τεράστια σημασία για την επιστήμη. Μα οι καλύτερες παρατηρήσεις έγιναν στον Σοβιετικό Καύκασο και τη Σιβηρία, όπου είχαν συγκεντρωθεί εκτός από τους Σοβιετικούς σοφούς και πλήθος άλλοι από όλο τον κόσμο.