Μενέλαος Λουντέμης: Αγαπώ θα πει εγώ αγαπώ… Το τι κάνει ο άλλος είναι δική του δουλειά

Μενέλαος Λουντέμης. `Ενας από τους σπουδαιότερους και πολυγραφότερους `Ελληνες συγγραφείς που άφησε πίσω του σημαντική πνευματική κληρονομιά.

Αποφθέγματα & αποσπάσματα από έργα του σπουδαίου Έλληνα συγγραφέα, ο οποίος μέσα από τα βιβλία του μας δίνει την προσωπική οπτική του ανεκπλήρωτου έρωτα, της μοναξιάς και της δυστυχίας του κόσμου.-Aπό τη Μανταλένα Μαρία Διαμαντή

Ανήκει στους Έλληνες λογοτέχνες του μεσοπολέμου που στράφηκαν προς τον κοινωνικό ρεαλισμό. Το έργο του θεωρείται ιδιότυπο λόγω του "ερασιτεχνικού" τρόπου γραφής του συγγραφέα, τον οποίον υπηρέτησε με πλήρη συνείδηση, καθώς ο ίδιος υποστήριζε πως δεν τον ενδιαφέρει η Τέχνη. Κύριος σκοπός του ήταν η καταγραφή της πραγματικότητας και η κατάδειξη της κοινωνικής ανισότητας. Το έργο του εντάσσεται στο ρεύμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού και  χαρακτηρίζεται από τη ρεαλιστική απεικόνιση τοπίων και προσώπων με έντονη αισθηματολογία. Στο Μενέλεαο Λουντέμη άρεσε να στρέφεται γύρω από ένα κεντρικό πρόσωπο - αφηγητή, που ανήκει  καταπιεσμένα κοινωνικά στρώματα, δίνοντάς την προσωπική οπτική του ανεκπλήρωτου έρωτα,  της μοναξιάς, αλλά και της δυστυχίας του κόσμου.

`Εγραφε με ιδιαίτερο  λυρισμό, αμεσότητα, δύναμη και ρεαλισμό. Πολλά από τα μυθιστορήματά του - ανάμεσά τους :  «Συννεφιάζει», «Οι κερασιές θα ανθίσουν φέτος» και το μπεστ-σέλερ «Ένα παιδί μετράει τ` άστρα» διαβάστηκαν πολύ από τους νέους, τις δεκαετίες του `50, του `60 και του `70.

Επέλεξα κάποια από τα σπουδαιότερα αποφθέγματά του καθώς και αποσπάσματα από έργα του και σας τα παραθέτω:

Κείνος που στ’ αληθινά αγαπά το Λαό δε γίνεται ποτέ αρχηγός του, γίνεται υπηρέτης του.

Αν είσαι καλός πού ’ναι οι οχτροί σου;

Φτηνά τη Λευτεριά δεν την πουλούν πουθενά. Ούτε και τη χαρίζουνε. Όσοι την πήραν χάρισμα τη χαράμισαν.

Βάλε μια δύση κι ένα βαρκάκι να λιώνει μέσα. Ομορφιά! Μα, αν δεν υπάρχει μάτι να το δει, είναι ομορφιά;

Όλα τα λόγια του θεού είναι καλά. Μόνο, βάρντα, να μην τα πάρουνε στο στόμα τους οι παπάδες.

Η φιλία κρατάει μονάχα μια μέρα. Κάθε μέρα πρέπει να της αλλάζεις βρακί.

Φοβού τον Θεόν αλλά τρέμε τους πιστούς του!

Το άπλυτο κορμί το πλένεις. Καθαρίζει. Η βρόμικη ψυχή πώς πλένεται;

Εάν βυθισθώμεν, ας βυθισθώμεν εις τον ωκεανόν! Ουχί εις την σκάφην!

Ένας άνθρωπος που δίνει στο διψασμένο νερό ποτές δεν είναι κακός.

Όλες οι συμφορές στον κόσμο απ’ τα παρακάλια έγιναν.

Ο αέρας φύσαγε σαν γύφτος. (η πρώτη φράση από το "Ένα Παιδί Μετράει τ’ Άστρα")

Η λακωνικότερη ιστορία του κόσμου είναι η ιστορία των δειλών ανθρώπων.

Τι τσινιάρικη φοράδα είν’ αυτή η Ελλάδα και δεν μποράνε να την κάνουν ζάφτι;

Τώρα που χρειάζονταν τα νιάτα, ήρθαν τα γηρατειά… (“Θυμωμένα Στάχυα”)

Άιντε, ένα χεράκι ακόμη και τη βγάλαμε τη ζωή… Να πάρουν σειρά οι άλλοι.

Και περνούσα τις μέρες μου, με τα χρώματά μου τακτοποιημένα. Με τα όνειρά μου συγυρισμένα. Με τα ποιήματά μου καθαρογραμμένα... Γιατὶ έτσι τα ῾βλεπα. Ἔτσι νόμιζα.

Εγώ δεν είμαι παρά ένας στρατολάτης
ένας αποσταμένος περπατητής
που ακούμπησε στη ρίζα μιας ελιάς
ν’ ακούσει το τραγούδι των γρύλων.
Κι αν θέλεις, έλα να τ᾿ ακούσουμε μαζί.

"Τότε που κυνηγουσα τους ανέμους"
Η αγάπη είναι σαν το νερό που τρέχει... τρέχει... ασυλλόγιστα στους γκρεμούς, που δε διαλέγει αυλάκι, δε ρωτά τα λουλούδια που ποτίζει, ούτε και τα χαλίκια που κατρακυλά. Δε ρωτά τίποτα, μόνο τρέχει. Να πεις "όχι" στην αγάπη είναι σαν να κατσουφιάζεις μπροστά σ` ένα λουλούδι που ετοιμάζεται ν` ανοίξει. Σαν να βρίζεις το φως που σου έδειξε τον κόσμο".
Κάτω από το πευκάκι ο κόσμος γίνεται απέραντος.
Σωπαίνουν όλες οι φωνές που είχες μέσα σου. Γίνεται ησυχία. Οι ιδέες που βουίζουν μεσ` στ` αυτιά σου....τα παράπονα που φουσκώνουν το στήθος σου...Οι έγνοιες που χουν εκεί μέσα την φωλιά τους...Όλα πέφτουν στο νερό, σκορπούνε, χάνονται. Ακουμπάς στη ρίζα,αντίκρυ στην πεντάμορφη πόλη. Ύστερα κλείνεις την πόλη όξω απ` τα μάτια σου, και φέρνεις στη θέση της ένα κήπο. Δάσος οινερατζιές...και το παγκάκι ολομόναχο κάτω από μια νερατζιά. Είναι τα μάτια της λαμπερά και σε λούζουν. Κείνη λέει τ`ονομά σου πολλές φορές. Ακουμπάει το χέρι της στην άκρη των μαλλιών σου -έτσι. Κι εσύ ο νιώθεις -το χέρι της!- το νιώθεις να κοκκινίζεις απ`την ντροπή. Τόσο όμορφο, τόσο ντροπαλό χέρι...πάει, δεν είναι πια να ξαναγίνει.
Ύστερα κάτι γίνεται κι όλα σταματούν... Οι νερατζιές απόμειναν σκυφτές από πάνω μας...Το φιλί της μοσχοβολούσε νιότη!... Αλίκη...Τ`ονομά σου έμεινε στα χείλη μου σαν το κλαδάκι της βραδυνής μας νερατζίας.Το κρατώ και μοσχοβολά ο κόσμος.
Τάρα (αγάπη μου...αγάπη μου..), τώρα ζηλεύω το παγκάκι που ακουμπούσε το φουστάνι σου...Και ζηλεύω και τον εαυτό μου που ήταν εκεί και το `δε.... Αλίκη.. θέλω να πω ένα τραγούδι και φοβάμαι μην καεί το στόμα μου.
Μα βλέπεις, η αγάπη είναι ανήμερο θεριό που τρώει την ζωή μας....Μα μόλις φύγει καταλαβαίνουμε ότι αυτή ήταν η ζωή μας.
Η αγάπη είναι μεγάλη όταν την περιμένουμε ή όταν την χάνουμε. Όταν την έχουμε μας ξεφεύγει. Χάνουμε την αίσθηση της. Και την ξαναποκτούμε μόνο ότν την χάσουμε. Κοίταξε να ζήσεις την αγάπη που έχασες. Να χαρείς την αγάπη που περιμένεις. Καν`την τραγούδια,ξενύχτια. Καν`την βιβλία, αταξίες. Μόνο μην την μοιρολογάς.Είναι σαν να την βρίζεις.Σαν να τη κλεινεις τον δρόμο να ξανάρθει.

"Οι κερασιές θα ανθίσουν και φέτος"
-Έχουμε την ανάγκη της, γι` αυτό δεν έρχεται. Σ` αυτόν τον παραστρατημένο κόσμο μας λείπει ακριβώς εκείνο που θέλουμε.
-Μας λείπει, γι`αυτό το θέλουμε! Αν είχαμε όσα θέλαμε τι θα μας έλειπε; Κι αν δεν μας έλειπε τίποτα, τι θα επιθυμούσαμε; Και τι αξία θα είχε η ζωή χωρίς πεθυμιές; Όχι, να μου απαντήσεις!
Αγαπητέ μου φίλε, αλλοίμονο στον άνθρωπο που δεν απότυχε ποτέ. Κλάψ` τον! Πάρε όλα τα έργα. Δίπλα στα πολύ μεγάλα υπάρχουν τα πολύ μικρά. Και να το ξέρετε: Τα μεγάλα υπάρχουν χάρη στα μικρά. Μια μεγάλη αποτυχία φέρνει μια μεγαλύτερη επιτυχία. Ποτέ όμως η μεγάλη επιτυχία δε φέρνει μια μεγαλύτερη. Άμα πετύχαινε ο άνθρωπος στην πρώτη εξόρμηση, δε θα `κανε δεύτερη. Η δόξα είναι μια κορυφή που για να την ανέβεις πρέπει πρώτα να κατέβεις.
Η πρώτη κραυγή του ανθρώπου είναι κλάμα. Από εκεί και πέρα οι άνθρωποι ή παραμένουν άνθρωποι και κλαίνε ή γίνονται τέρατα και κάνουν τους άλλους να κλαίνε.

https://www.klik.gr/gr/el/vivlio/menelaos-lountemisagapo-tha-pei-ego-agapo-to-ti-kanei-o-allos-einai-diki-tou-douleia-2/


Lemmy