Υπάρχω γιατί θυμάμαι

Αυτό που με λυπεί, όταν θυμάμαι τα παιδικά μου χρόνια, δεν είναι ότι χάθηκαν τα ίδια, αλλά που έλειψε η συγκίνηση, η ένταση που συνόδευε κάθε καινούργια ανακάλυψη. Τότε όλα συνέβησαν για πρώτη φορά! Οι γεύσεις, τα ταξίδια, οι άνθρωποι, τα παιχνίδια, ένας κόσμος μαγικός αποθηκευμένος στη μνήμη.

Πολλές φορές επισκέπτομαι αναμνήσεις που εκτοπίστηκαν από κάποια σκονισμένη εσοχή του ασυνείδητου και πλέον ανήκουν σε αυτό που αισθάνεσαι σαν μια άλλη ζωή, ένας εαυτός που φαίνεται τόσο ξένος και τόσο απομακρυσμένος, παγιδευμένος από τη μνήμη. Αύγουστος ήταν. Ίσως και Ιούλιος.

Πάντως καλοκαίρι. Έκανε ζέστη, το μόνο που με ακρίβεια θυμάμαι. Όλα τα υπόλοιπα χάνονται στην ομίχλη που τη μέρα εκείνη τύλιξε την ακτή ενώ έκανα ποδήλατο για πρώτη φορά. Εκεί ήμουνα εγώ-πολύ χαρούμενη. Αυτό μόνο θυμάμαι. Ένα αβέβαιο, ελλιπές, με ατέρμονα χάσματα μνήμης, παιδικό εγώ...

Η μνήμη μάς βοηθά να σκαρφαλώνουμε μέσα στον παλιό μας εαυτό, να ανασχηματίζουμε το παρελθόν και να προχωράμε. Νευρώνες-αφοσιωμένοι στην αναπαράσταση της μεταγνώσης του εαυτού μας, που γίνεται ένα κέντρο αφηγηματικής βαρύτητας, μια ιστορία που λέμε στον εαυτό μας, μια απόπειρα ανα-σύστασης της μικροϊστορίας μας, ένας ιδιότυπος σωστικός νόστος, ταξίδι ψηλάφησης του παρελθόντος, αναζήτηση της ταυτότητας, περιπλάνηση, στιγμές που όλοι οι τόποι και οι άνθρωποί μας ενώνονται, επανασύνδεση με το πατρώο σπίτι αλλά και επιστροφή στον τόπο, που αισθάνεσαι κι επιθυμείς να «ανήκεις».

Οι αναμνήσεις, η μνήμη του χωροχρόνου είναι αναπόσπαστο κομμάτι της επίγνωσης του εαυτού μας, ο πυρήνας της προσωπικής μας ιστορίας, η προσωπική μας ταυτότητα. Η μνήμη και ο χρόνος συνεχώς συγχωνεύονται. Και οι δύο ξεφεύγουν από τη θέλησή μας. Είναι η μνήμη που δημιουργείται από εμάς, ή μήπως είμαστε εμείς;

Η ταυτότητά μας είναι ανεξάρτητη από τη μνήμη που έχουμε. Αλλά ας μην υποθέσουμε ότι η μνήμη είναι αποθήκη, περισσότερο είναι η κόλλα που κρατάει το σύμπαν ενιαίο: Υπάρχω γιατί θυμάμαι, αν χάσω τη μνήμη μου θα είμαι άλλος ή δεν θα υπάρχω.

Παναγιώτα Ψυχογιού

artinews