Η Αφροδίτη ήταν κάποτε κατοικήσιμος πλανήτης;

"Το Venus Express της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA) βοηθάει τους πλανητικούς επιστήμονες να ερευνήσουν εάν η Αφροδίτη είχε κάποτε ωκεανούς. Εάν είχε, τότε ενδεχομένως να ήταν ένας κατοικήσιμος πλανήτης, όπως η Γη."
Σήμερα, η Γη και η Αφροδίτη μοιάζουν εντελώς διαφορετικές. Η Γη είναι ένας πλούσιος, και ήπιος κόσμος, που βρίθει από ζωή, ενώ η Αφροδίτη είναι ένας φρικτός πλανήτης, με τη θερμοκρασία επιφάνειας να καίει τα πάντα.

Κάτω όμως από την επιφάνεια, οι δύο πλανήτες έχουν κάποιες χτυπητές ομοιότητες. Είναι σχεδόν πανομοιότυποι σε μέγεθος και σήμερα, χάρη στο Venus Express, οι επιστήμονες μπορούν να δουν και άλλες ομοιότητες.

«Η βασική σύσταση της Αφροδίτης και της Γης είναι παρόμοια,» όπως αναφέρει ο Hakan Svedhem της ESA. Υπάρχει όμως μία διαφορά: η Αφροδίτη έχει ελάχιστο νερό. Εάν το νερό των ωκεανών της Γης μοιραζόταν ισομερώς σε όλη της την επιφάνεια, θα σχηματιζόταν ένα υδάτινο στρώμα βάθους 3 χλμ. Εάν μπορούσαμε να υγροποιήσουμε στην επιφάνειά της την ποσότητα του νερού που εξατμίζεται στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης, τότε θα δημιουργούνταν μία μικρή λίμνη μόλις 3 εκατοστά σε βάθος.

Παρόλα αυτά, υπάρχει μία ακόμα ομοιότητα εδώ μεταξύ των δύο πλανητών. Πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, η Αφροδίτη ενδεχομένως να είχε πολύ περισσότερο νερό. Το Venus Express επιβεβαίωσε πως ο πλανήτης έχασε μεγάλη ποσότητα νερού στο διάστημα. Αυτό συνέβη γιατί η υπεριώδης ακτινοβολία από τον Ήλιο περνάει στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης και διασπά τα μόρια του νερού σε άτομα: δύο υδρογόνα και ένα οξυγόνο, τα οποία στη συνέχεια διαφεύγουν στο διάστημα.

Το Venus Express μέτρησε το βαθμό αυτής της διαφυγής και επιβεβαίωσε πως διαφεύγει σχεδόν το διπλάσιο υδρογόνο σε σύγκριση με το οξυγόνο. Επομένως, οι επιστήμονες πιστεύουν πως πηγή αυτών των διαφυγόντων ιόντων είναι το νερό. Επιπλέον, έδειξε πως μία βαριά μορφή υδρογόνου, που ονομάζεται δευτέριο, εμπλουτίζεται σταδιακά στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας της Αφροδίτης, διότι είναι πιο δύσκολο για το βαρύ υδρογόνο να φύγει από τον πλανήτη.

«Όλα δείχνουν πως υπήρχαν μεγάλες ποσότητες νερού στην Αφροδίτη κατά το παρελθόν,» υποστηρίζει ο Colin Wilson από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Αλλά αυτό δεν σημείνει απαραίτητα πως υπήρχαν ωκεανοί στην επιφάνεια του πλανήτη.

Ο Eric Chassefière, από το Πανεπιστήμιο Paris-Sud της Γαλλίας, ανέπτυξε ένα υπολογιστικό μοντέλο, που δείχνει πως το νερό ήταν σε μεγάλο βαθμό ατμοσφαιρικό και υπήρχε μόνο τα πρώτα χρόνια της ύπαρξης του πλανήτη, όταν η επιφάνειά του ήταν τελείως ρευστή. Καθώς τα μόρια του νερού έσπαγαν σε άτομα με τις ηλιακές ακτίνες και διέφευγαν στο διάστημα, η επακόλουθη πτώση της θερμοκρασίας ενδεχομένως να προκάλεσε τη στερεοποίηση της επιφάνειας.

Εάν η Αφροδίτη είχε κάποτε νερό στην επιφάνειά της, ο πλανήτης ενδεχομένως να βρισκόταν σε μία πρώιμη κατοικήσιμη φάση.Εάν κάτι τέτοιο αληθεύει, τότε το μοντέλο του Chassefière δεν αποκλείει την πιθανότητα κομήτες, που συγκρούστηκαν στον πλανήτη, να έφεραν περισσότερο νερό μετά την κρυσταλλοποίηση της επιφάνειας και να δημιουργήθηκαν σώματα νερού, στα οποία μπορούσε να σχηματιστεί ζωή.

Οι επιστήμονες στις Ηνωμένες Πολιτείες λένε ότι τα νέφη ψηλά στην ατμόσφαιρα του πλανήτη Αφροδίτη περιέχουν χημικές ουσίες, που μπορεί να δείχνουν παρουσία μια μορφή ζωής.
Τα διαστημικά σκάφη δεν έχουν βρει ποτέ οποιοδήποτε σημάδι ζωής πάνω στην Αφροδίτη, η οποία έχει μια εξαιρετικά καυτή επιφάνεια και μια ατμόσφαιρα που περιέχει ένα μίγμα δηλητηριωδών χημικών ουσιών.

Αλλά οι Dirk Schulze-Makuch και Louis Irwin, από το Πανεπιστήμιο του Τέξας, λένε ότι η ατμόσφαιρα της Αφροδίτης είναι "σχετικά φιλόξενη" και μπορεί να υπάρχουν ένας μεγάλος αριθμός βακτηριδίων. "Από την άποψη της αστροβιολογίας, η Αφροδίτη έχει ελπίδες", ισχυρίζονται οι επιστήμονες μετά το τέλος της έρευνάς τους, που δημοσιεύεται στο περιοδικό New Scientist.

Εντούτοις, οι περισσότεροι αστρονόμοι παραμένουν δύσπιστοι και η γενική συναίνεση είναι ότι η ζωή στον πιο στενό γείτονα της Γης, θα ήταν αδύνατη.
Στοιχεία της ΑφροδίτηςΔεύτερος πλανήτης από τον ήλιο - Παρόμοιος στο μέγεθος και τη μάζα με τη Γη - Παχιά, δηλητηριώδης ατμόσφαιρα με διοξείδιο του άνθρακα και θειικό οξύ - Η επίδραση του φαινομένου του θερμοκηπίου κρατά την επιφάνεια αρκετά καυτή, ώστε να λιώνουν τα μέταλλα.

Μοναδικότητες.
Χρησιμοποιώντας στοιχεία από τις ρωσικές διαστημικές αποστολές Venera και επίσης τα σκάφη Venus και Magellan, οι ερευνητές έχουν μελετήσει την υψηλή συγκέντρωση σταγονιδίων ύδατος στα σύννεφα της Αφροδίτης.

Παρατήρησαν κάποιες μοναδικότητες στη χημική σύνθεσή τους, που θα μπορούσαν να εξηγηθούν αν υποτεθεί ότι υπάρχουν μικρόβια στην ατμόσφαιρα.

Οι επιστήμονες βρήκαν υδρόθειο και διοξείδιο του θείου - δύο αέρια που αντιδρούν το ένα με το άλλο, και δεν φαίνονται στην ίδια θέση εκτός αν κάτι τα παράγει.
Επίσης λένε ότι - παρά την ηλιακή ακτινοβολία και τις αστραπές - η ατμόσφαιρα περιέχει μετά βίας οποιαδήποτε ποσότητα μονοξείδιο του άνθρακα, που αυτό φανερώνει ότι ένα απροσδιόριστο πράγμα αφαιρεί αυτό το αέριο.
Βακτηριακή ζωή. Οι ερευνητές είπαν ότι τα μικρόβια που ζουν στα νέφη της Αφροδίτης θα μπορούσαν να ενώσουν χημικά το διοξείδιο του θείου με το μονοξείδιο του άνθρακα και ενδεχομένως με το υδρόθειο σε έναν μεταβολισμό παρόμοιο με αυτόν μερικών πολύ-πολύ παλιών, στην πρόωρη Γη, γήινων μικροβίων.

Θεωρούν επίσης ότι οι θερμοκρασίες της Αφροδίτης ήταν κάποτε πολύ πιο χαμηλές και θα μπορούσαν να έχουν υπάρξει ωκεανοί στον πλανήτη."Η ζωή θα μπορούσε να έχει αρχίσει εκεί και να υποχώρησε σε πιο σταθερές μορφές ζωής, σαν τα μικρόβια, μόλις άρχισε η επίδραση του φαινομένου του θερμοκηπίου", λέει ο κ. Schulze-Makuch. Βέβαια οι περισσότεροι επιστήμονες είναι δύσπιστοι για αυτόν τον ισχυρισμό. Τέλος ισχυρίζονται ότι τα μικροσκοπικά σταγονίδια του νερού δεν είναι αρκετά για να υποστηρίξουν τη ζωή στον πλανήτη Αφροδίτη.

Προηγούμενες αποστολές στην Αφροδίτη. Η αποστολή Μαγγελάνος της NASA τοποθετήθηκε σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη επί 4 έτη, πριν βυθιστεί στην ατμόσφαιρά της Αφροδίτης το 1994.
Τα σκάφη της NASA Mariners 2, 5 και 10 η επίσης επισκέφθηκαν την Αφροδίτη. Αρκετά διαστημικά σκάφη προσεδάφισαν οι Σοβιετικοί στην Αφροδίτη.
Επίσης οι χημικές αναλύσεις των βράχων δείχνουν μια σύνθεση παρόμοια με αυτήν των ηφαιστειακών βράχων που βρίσκονται πάνω στη Γη.

 

Σε φωτογραφίες, τραβηγμένες στην Αφροδίτη την δεκαετία του 1980 από σοβιετικές διαστημικές συσκευές, απεικονίζονται μετακινούμενα αντικείμενα, τα οποία ενδέχεται να έχουν ιδιότητες ζωντανών όντων.
Σε αυτό το συμπέρασμα ήρθε ο υπάλληλος του Ινστιτούτου διαστημικών ερευνών της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών ο Λεωνίδας Ξανθομαλλίτης, ο οποίος ανάλυσε τις πανοραμικές φωτογραφίες τραβηγμένες από το διαστημικό εξερευνητικό σταθμό «Βενέρα-13».

Η αναζήτηση πλανητών, στους οποίους μπορεί να υπάρχει ζωή, πραγματοποιείται βάσει του αξιώματος περί των κανονικών συνθηκών στην «κατοικήσιμη ζώνη», δηλαδή την πίεση, την θερμοκρασία, την σύσταση της ατμόσφαιρας παρόμοιες με αυτές της Γης. Αλλά μήπως αυτή η προσέγγιση ενδέχεται να παρουσιάζεται ως ο γήινος σοβινισμός; Μπορεί να αποκλειστεί η δυνατότητα ύπαρξης ζωής υπό εντελώς διαφορετικές συνθήκες;

 

Ο Λεωνίδας Ξανθομαλλίτης δεν αποκλείει μια τέτοια δυνατότητα.«Δίχως να σχολιάσουμε την υπάρχουσα αντίληψη το ότι στην Αφροδίτη είναι αδύνατη η ύπαρξη ζωής, κάνουμε μία τολμηρή υπόθεση, πως οι μορφολογικές ενδείξεις επιτρέπουν να υποθέσουμε, πως μέρος των ευρεθέντων αντικειμένων έχει ιδιότητες ζωντανών οργανισμών», – γράφει ο επιστήμονας σε άρθρο, δημοσιευμένο στο περιοδικό «Αστρονομικός αγγελιοφόρος».