Τα πιο σημαντικά πράγματα που μας έμαθε ο Μίλαν Κούντερα.

Ο μεγάλος συγγραφέας, ο δημιουργός της Αβάσταχτης Ελαφρότητας του Είναι και αρκετών άλλων λογοτεχνικών αριστουργημάτων, μας μαθαίνει πράγματα για το όνειρο, τη σοφία, τη συγχώρεση και τον έρωτα, απαντώντας σε ερωτήματα που διαχρονικά απασχόλησαν και θα εξακολουθήσουν να απασχολούν τον άνθρωπο.

Το όνειρο είναι η απόδειξη, ότι το να φαντάζεται, το να ονειρεύεται αυτό που δεν έχει υπάρξει, είναι μια από τις βαθύτερες ανάγκες του ανθρώπου.

Όποιος θέλει διαρκώς να “εξυψωθεί” πρέπει να περιμένει ότι μια μέρα θα τον πιάσει ίλιγγος . Ο ίλιγγος είναι άλλο πράγμα από τον φόβο μην πέσουμε. Είναι η φωνή του κενού κάτω από εμάς που μας τραβάει και μας καταπίνει, η επιθυμία μας να πέσουμε που μετά την πολεμάμε με τρόμο.

Όσο οι άνθρωποι είναι λίγο πολύ νέοι και η μουσική παρτιτούρα της ζωής τους δεν είναι παρά στους πρώτους της ρυθμούς, μπορούν να συνθέσουν μαζί και να ανταλλάξουν μοτίβα, αλλά , όταν συναντιόνται σε μια πιο ώριμη ηλικία η μουσική τους παρτιτούρα είναι λίγο πολύ συμπληρωμένη , και κάθε λέξη , κάθε αντικείμενο, σημαίνουν κάτι διαφορετικό στην παρτιτούρα του καθενός.

Η πρώτη προδοσία είναι ανεπιδιόρθωτη. Προκαλεί, με αλυσιδωτή αντίδραση, άλλες προδοσίες, η καθεμιά από τις οποίες μας απομακρύνει όλο και περισσότερο από το σημείο της αρχικής προδοσίας.

Κάποια μέρα, παίρνει κανείς μια απόφαση χωρίς καλά-καλά να ξέρει πως κι αυτή η απόφαση έχει τη δική της δύναμη αδράνειας. Κάθε χρόνος που περνάει κάνει ακόμα δυσκολότερο το να αλλάξει κανείς.

Το θέμα είναι να βρει κανείς εικόνες που συντηρούν την ερωτική έλξη χωρίς να πυροδοτούν την απογοήτευση.

Η πηγή του άγχους βρίσκεται στο μέλλον. Αν μπορείς να κρατήσεις το μέλλον έξω από το μυαλό σου, μπορείς να ξεχάσεις τις στεναχώριες σου.


Όταν η καρδιά μιλάει, το μυαλό το θεωρεί μεγάλη απρέπεια να φέρει αντίρρηση.

Δεν μπορείς να καταλάβεις τίποτα για την τέχνη, ιδιαίτερα τη μοντέρνα τέχνη, αν δεν καταλαβαίνεις ότι η φαντασία είναι μια αξία από μόνη της.

Το να είσαι συγγραφέας δεν σημαίνει να κηρύττεις μια αλήθεια, σημαίνει να ανακαλύπτεις μια αλήθεια.

Επιφανειακά, ένα έξυπνο ψέμα. Κατά βάθος, η χαζή αλήθεια.

Η φιλία προσφέρει έναν καθρέφτη όπου μπορεί ο άλλος να αποθαυμάζει την αλλοτινή του εικόνα, η οποία χωρίς το αιώνιο μπλα μπλα των αναμνήσεων μεταξύ φίλων, θα είχε σβήσει προ πολλού.

Είναι δυνατόν να υποφέρει κανείς από νοσταλγία έχοντας μπροστά τον αγαπημένο του, αν διαβλέπει ένα μέλλον όπου ο αγαπημένος δεν υπάρχει όταν ο θάνατος του αγαπημένου, αδιόρατα είναι ήδη παρών.

Για να μην συρρικνωθεί το εγώ μας, για να διατηρήσουμε τον όγκο του, πρέπει να ποτίζουμε τις αναμνήσεις σαν τα λουλούδια στη γλάστρα, κι αυτό το πότισμα απαιτεί τακτική επαφή με τους μάρτυρες του παρελθόντος δηλαδή με τους φίλους.

Όσο πιο βαρύ είναι το φορτίο, όσο πιο κοντινή στη γη είναι η ζωή μας, τόσο είναι πιο αληθινή πιο πραγματική. Σ΄αντιστάθμισμα, η ολική απουσία του φορτίου κάνει το ανθρώπινο ον να γίνεται πιο ελαφρύ απ΄τον άνεμο , να πετάει , ν΄απομακρύνεται από τη γη, απ΄το γήινο είναι, να μην είναι παρά μόνο κατά το ήμιση αληθινό και οι κινήσεις του να είναι εξίσου ελεύθερες όσο και χωρίς σημασία.

Δεν μπορεί κανείς ποτέ να ξέρει αυτό που πρέπει να θέλει, γιατί έχουμε μόνο μια ζωή και δεν μπορούμε ούτε να την συγκρίνουμε με προηγούμενες ζωές, ούτε να την επανορθώσουμε σε ζωές επερχόμενες.

Ο έρωτας δεν εκδηλώνεται με την επιθυμία να κάνεις έρωτα (αυτή η επιθυμία ταιριάζει σε αναρίθμητο πλήθος γυναικών) αλλά με την επιθυμία του μοιρασμένου ύπνου (αυτή η επιθυμία δεν αφορά παρά μια και μόνο γυναίκα)

Το να αγαπάς κάποιον από συμπόνια δεν σημαίνει ότι τον αγαπάς πραγματικά.

Δεν υπάρχει τίποτα πιο βαρύ από την συμπόνια. Ούτε ο ίδιος μας ο πόνος δεν είναι τόσο βαρύς όσο ο πόνος που μοιραζόμαστε μ΄έναν άλλο, για έναν άλλο, στη θέση ενός άλλου, πολλαπλασιασμένος απ΄τη φαντασία, σε εκατοντάδες αντίλαλους.

Το τυχαίο είναι που κάνει τέτοια μάγια, όχι το αναγκαίο . Για να είναι ένας έρωτας αξέχαστος πρέπει τα τυχαία να συναντιόνται σ΄αυτόν από την πρώτη στιγμή.

Η στιγμή που γεννιέται ο έρωτας: η γυναίκα δεν αντιστέκεται στη φωνή που καλεί την τρομαγμένη της ψυχή, ο άντρας δεν αντιστέκεται στη γυναίκα που η ψυχή της ξέρει να προσέχει τη φωνή του.

Όλοι έχουμε ανάγκη να μας κοιτάνε . Ανάλογα με τί είδους είναι το βλέμμα κάτω απ΄το οποίο θέλουμε να ζούμε, μπορούμε να καταταγούμε σε 4 κατηγορίες:
Η πρώτη αναζητάει το βλέμμα ενός ατέλειωτου αριθμού ανώνυμων ματιών, μ’ άλλα λόγια το βλέμμα του κοινού.
Στην δεύτερη κατηγορία εκείνοι που δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς το βλέμμα ενός πλήθους γνώριμων ματιών.
Τρίτη η κατηγορία αυτών που έχουν ανάγκη να βρίσκονται κάτω από το βλέμμα του αγαπημένου προσώπου.
Τέλος η τέταρτη η πιο σπάνια αυτών που ζουν κάτω απ΄τα φανταστικά βλέμματα πλασμάτων που είναι απόντα. Είναι οι ονειροπόλοι.

Είναι μια τεράστια ανακούφιση να διαπιστώνει κανείς πως είναι ελεύθερος, πως δεν έχει αποστολή.

koutipandoras