Janis Joplin: Η Βασίλισσα της ψυχεδέλειας

Αντώνης Καμπίσι

19 Ιανουαρίου του 1943 και κάπου στο Port Arthur του Texas, έρχεται στη ζωή το κορίτσι που θα έμενε στην ιστορία ως η «Βασίλισσα της ψυχεδέλειας»:

Η Janis Lyn Joplin.

Ως μία από τις ελάχιστες γυναικείες φιγούρες που άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους στην ανδροκρατούμενη ροκ μουσική και που συνδέθηκαν με το ρητό «sex, drugs & rock ‘n’ roll», στο άκουσμα του ονόματός της, μας έρχονται στο μυαλό πολλές εικόνες, τραγούδια και γεγονότα:

Από την ακατέργαστη και ηλεκτρισμένη φωνή της και τον αντισυμβατικό τρόπο ζωής της, μέχρι την ψυχεδελική της Porsche και την είσοδό της στο club 27.

Ας γνωρίσουμε, λοιπόν, λίγο καλύτερα την Pearl, όπως ήταν γνωστή για τους φίλους και συνεργάτες της, μέσα από 10+1 ενδιαφέροντα facts σχετικά με τη ζωή και το έργο της.
Ήταν «απροσάρμοστη» και την αποκαλούσαν «φρικιό»

Έδειξε από νεαρή ηλικία το ταλέντο της στη ζωγραφική.

Στην εφηβεία της όμως, η Janis Joplin αντιμετώπισε bullying από τον περίγυρό της, με τους συμμαθητές της να την αποκαλούν «φρικιό», «τέρας» και «γουρούνι», λόγω του βάρους της και των ουλών που σχηματίστηκαν στο πρόσωπό της, αφού αντιμετώπιζε δερματικά προβλήματα.

Κάνοντας παρέα με έτερους misfits, η Joplin ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με τη μουσική των Bessie Smith, Ma Rainey και Lead Belly, καλλιτέχνες που αργότερα αναγνώρισε ως βασικές τις επιρροές. Όπως έχει δηλώσει η ίδια για εκείνα τα χρόνια:


Ήμουν απροσάρμοστη. Ζωγράφιζα, διάβαζα, σκεφτόμουνα και δεν μισούσα τους μαύρους…
Το πρώτο κομμάτι που ηχογράφησε

Η πρώτη φορά που ηχογραφήθηκε η φωνή της. Δεκέμβρης του 1962, και η 20χρονη τότε Janis τραγούδησε το blues κομμάτι ‘What Good Can Drinkin’ Do’, στο σπίτι ενός συμφοιτητή της από το Πανεπιστήμιο του Texas.

Ακούστε την εδώ να παρουσιάζει και να ερμηνεύει το πρώτο της τραγούδι.



 

Απογείωσε τους Big Brother and the Holding Company

Το 1965 ηχογράφησε 7 studio tracks μαζί με τον James Gurley, κιθαρίστα των Big Brother and the Holding Company, τα οποία κυκλοφόρησαν στο άλμπουμ ‘This is Janis Joplin 1965’.

Η μοναδική, bluesy φωνή της δεν έμεινε απαρατήρητη από την μπάντα, η οποία την επόμενη χρονιά την έφερε στο San Francisco και της πρότεινε τη θέση της frontwoman. Τ

ο ψυχεδελικό συγκρότημα είχε ήδη αρχίσει να αποκτά φήμη στην εκκολαπτόμενη hippie σκηνή του San Francisco, αλλά με την Joplin στις τάξεις της, έκανε το μεγάλο breakthrough.

Το 1968, έναν ακριβώς χρόνο μετά από το ομώνυμο άλμπουμ τους, ακολουθεί το ‘Cheap Thrills’, με τις διασκευές σε κομμάτια όπως τα ‘Piece of My Heart’, ‘Summertime’, ‘Down οn Me’ και ‘Ball and Chain’, να είναι μερικά από τα τραγούδια που ξεχώρισαν αμέσως από αυτές τις δύο δουλειές.

Τα διθυραμβικά σχόλια των media για την Janis και η αναφορά του συγκροτήματος ως «Janis Joplin and Big Brother and the Holding Company» από τις μουσικές σκηνές, έπειτα από τη μεγαλειώδη εμφάνισή της JJ στο Monterey Pop Festival του 1967, δημιούργησαν δυσαρέσκεια εντός της μπάντας και το διαζύγιο δεν άργησε να έρθει…






 

Πλήρωσε για τον τάφο της Bessie Smith

Η Bessie Smith υπήρξε μία από τις επιδραστικότερες ερμηνεύτριες της jazz (γνωστή και ως η «Αυτοκράτειρα των blues») και, παράλληλα, ένα είδωλο για την Janis.

Το 1937 έχασε τη ζωή της σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στα 43 της χρόνια, και μέχρι τον Αύγουστο του 1970, αναπαυόταν σε έναν ανώνυμο τάφο.

Κάτι που δεν άρεσε καθόλου στην Joplin, η οποία για να την τιμήσει όπως της άρμοζε, εισηγήθηκε και πλήρωσε μαζί με την Juanita Green, για την τοποθέτηση μίας κανονικής ταφόπλακας στον χώρο του μνήματος της Smith.



Ακόμη, η Janis Joplin θαύμαζε τόσο πολύ την Billie Holiday, που κουβαλούσε μαζί της σε όλη την ενήλικη ζωή της το ‘Lady Sings the Blues’, την αυτοβιογραφία της σπουδαίας jazz τραγουδίστριας.

Όπως έχουν δηλώσει οι οικείοι της, αυτό το βιβλίο ήταν «η Βίβλος της».
Η «μέτρια» εμφάνιση στο Woodstock

Αμέσως μετά από το κεφάλαιο «Big Brother and the Holding Company», η Janis ακολουθεί σόλο καριέρα και ιδρύει την δική της backing μπάντα, τους Kozmic Blues Band (το 1970, λίγο πριν από τον θάνατό της, ίδρυσε και την τελευταία της μπάντα, τους Full Tilt Boogie Band).

Στις 2 τα ξημερώματα της 17ης Αυγούστου του 1969, η Joplin και το συγκρότημά της εμφανίζονται στο θρυλικό φεστιβάλ Woodstock.

Αν και ήταν μία ιστορική ευκαιρία, οι εξαρτήσεις της δεν της επέτρεψαν να δώσει μία ερμηνεία που θα μπορούσε να μνημονεύεται ως μία από τις κορυφαίες της. Φτάνοντας σχεδόν 10 ώρες πριν από την εμφάνισή της στον backstage χώρο του Woodstock, βυθίστηκε στο αλκοόλ και την ηρωίνη, κάτι που αποτυπώθηκε και στην ερμηνεία της:

Η φωνή της έτρεμε κατά διαστήματα, δυσκολευόταν να χορέψει, ενώ και τα λόγια της πάνω στη σκηνή, πολλές φορές δεν έβγαζαν νόημα.

Αν και εμφανίστηκε ως headliner, οι εκτελέσεις της, με δική της επιθυμία, δεν συμπεριλήφθηκαν στην ταινία και το soundtrack του φεστιβάλ (‘Woodstock: Music from the Original Soundtrack’) που κυκλοφόρησαν αργότερα, ενώ ο Pete Townshend των Who που έπαιξαν λίγο μετά από την Joplin, περιέγραψε, επιεικώς, κάπως έτσι την εμφάνισή της:


Ήταν απίθανη στο Monterey, αλλά απόψε δεν ήταν στα καλύτερά της, μάλλον λόγω της μεγάλης καθυστέρησης και των ποσοτήτων αλκοόλ και ηρωίνης που κατανάλωσε όσο περίμενε.

Αλλά ακόμα και σε μία μέτρια βραδιά, η Janis ήταν καταπληκτική…

Fun fact: Εκείνη την ημέρα, μπορούσες να δεις και να ακούσεις από κοντά την Janis Joplin, με ένα μονοήμερο εισιτήριο του φεστιβάλ που κόστιζε λιγότερο από 10 δολάρια.
Η χυλόπιτα και το χτύπημα με μπουκάλι ουίσκι τον Jim Morrison!

Όταν ο γνωστός παραγωγός Paul Rothchild είχε την φαεινή ιδέα να φέρει… πολύ κοντά τον Jim Morrison με την Janis Joplin, δεν είχε ιδέα για το τι επρόκειτο να ακολουθήσει.

Σύμφωνα λοιπόν με τα λεγόμενά του στο βιβλίο ‘Break On Through: The Life and Death of Jim Morrison’ του James Riordan, οι δυο τους συναντήθηκαν σε ένα πάρτυ στο Hidden Hills της California και όλα κυλούσαν ομαλά, μέχρι που ο Jim… ήπιε λίγο παραπάνω και έγινε αγενής και βίαιος προς την Joplin.

Αν και είχε γοητευτεί από την εμφάνιση του Morrison, η Joplin δεν μπορούσε να ανεχτεί την συμπεριφορά του και θέλησε να αποχωρήσει από το πάρτυ.

Επιβιβάστηκε στο αυτοκίνητό της και ο Morrison την ακολούθησε και λογομάχησε μαζί της, αφού δεν μπορούσε να δεχτεί το «όχι» για απάντηση.

Τότε αυτή, άρπαξε ένα μπουκάλι Southern Comfort (το είχε πάντα πρόχειρο), έβγαλε το χέρι της από το αμάξι και χτύπησε στο κεφάλι τον frontman των Doors, αφήνοντάς τον αποσβολωμένο.

Μάλιστα, την επόμενη μέρα ο Rothchild συνάντησε τον Morrison σε μία πρόβα:


Ήρθε κοντά και μου είπε: «Τι τρομερή γυναίκα! Είναι απίθανη! Θα μου δώσεις το τηλέφωνό της;».

Του απάντησα: «Jim, η Janis πιστεύει πως δεν είναι καλή ιδέα να ξαναβρεθείτε οι δυο σας…». Και δεν συναντήθηκαν ποτέ ξανά… Πληγώθηκε πολύ.

Πάντως, αν σκεφτούμε πως η Janis Joplin είχε μαύρη ζώνη στο καράτε, ο Jim Morrison ήταν πολύ τυχερός που τη γλίτωσε με ένα μόνο χτύπημα στο κεφάλι.



Η τελευταία της ηχογράφηση

Μπορεί το ‘Mercedes Benz’ να είναι το τελευταίο κομμάτι που τραγούδησε στο στούντιο, αλλά η τελευταία της ηχογράφηση, την 1η Οκτωβρίου του 1970, ήταν μία αφιέρωση στον John Lennon.

Η Janis ηχογράφησε ‘Happy Trails’, ένα κλασικό καουμπόικο τραγούδι, για τα 30ά γενέθλια του θρύλου των Beatles, το οποίο κυκλοφόρησε ως ‘Happy Birthday, John (Happy Trails)’ μαζί με ένα box set της Joplin, το 1993.

Κατά δήλωση του ίδιου του Lennon, όταν έλαβε την ηχογράφηση στο σπίτι του, η Joplin είχε ήδη πεθάνει.



 

Αγαπούσε πολύ τα ζώα

Εκτός από τον George, τον πολυαγαπημένο της σκύλο που έπαιρνε βόλτα με την θρυλική της Porsche, η JJ λάτρευε γενικώς τα ζώα και κατά τη διάρκεια της σύντομης ζωής της είχε παρέα μία γάτα ονόματι Sam, ένα ψάρι που είχε ονομάσει Charley και ένα ακόμα κουταβάκι, τον Thurber, όνομα που εμπνεύστηκε από την αγάπη της για τον Αμερικανό συγγραφέα και σκιτσογράφο, James Thurber.
 
Χτυπούσε τατουάζ πριν γίνουν μόδα και δεν ήταν star

Η Joplin είχε μία ιδιαίτερη συμπάθεια στα τατουάζ. Τον Απρίλιο του ’70, ο θρυλικός tattoo artist, Lyle Tuttle, ζωγράφισε στον καρπό της ένα σχέδιο που έχει πλέον καθιερωθεί ως σύμβολο απελευθέρωσης για τις γυναίκες, ενώ αριστερά στο στήθος της, υπήρχε και το σχέδιο μιας μικρής καρδιάς. Όπως είχε πει για τα τατουάζ της:

«Ήθελα λίγη διακόσμηση… Αυτό εδώ στον καρπό μου είναι για όλους. Αυτό στο στήθος μου είναι για εμένα και τους φίλους μου…».
Είχε μόνο ένα Νο.1 στα charts

Αν και δεκάδες κομμάτια της μπήκαν στα charts, το μοναδικό που έφτασε μέχρι την κορυφή ήταν η διασκευή της στο ‘Me and Bobby Mcgee’, το οποίο έγινε No.1 το 1971, μετά από τον θάνατό της.

Μάλιστα, αυτή ήταν η δεύτερη φορά που ένα κομμάτι σκαρφάλωνε στην πρώτη θέση των αμερικανικών charts έπειτα από τον χαμό του ερμηνευτή του, αφού είχε προηγηθεί ο Otis Redding με το ‘Sitting On The Dock Of The Bay’ λίγα χρόνια πριν.

 
Οι στάχτες της σκορπίστηκαν στον Ειρηνικό

Μετά από τον θάνατό της από overdose, στις 4 Οκτωβρίου του 1970, η σωρός της Joplin αποτεφρώθηκε και οι στάχτες της σκορπίστηκαν στον Ειρηνικό Ωκεανό, κατά μήκος της Stinson Beach στην California.

Η κηδεία της έγινε σε κλειστό κύκλο και σε αυτήν παρευρέθηκαν μονάχα οι γονείς και η θεία της…

Ας κλείσουμε αυτό το αφιέρωμα με μία από τις πιο όμορφες ερμηνείες της:



Ενδεικτικές πηγές: PPcorn, Phactual, UltimateClassicRock, JanisJoplin.net


https://www.rockrooster.gr/janis-joplin-10-syn-1-facts-gia-th-zwh-kai-to-ergo-ths/?fbclid=IwAR0RvdCeDYszcSkdgXaUkpDFeV4qfOs3UwCc75ovsSF7Jd8F8ic0-Ep-z6w