Ευρω-μαγειρέματα με τους φορολογικούς παραδείσους

Συντάκτης: Μπάμπης Μιχάλης

Η Ευρωπαϊκή Ενωση δημοσιοποιεί αύριο λίστα με τα κράτη, τις κτήσεις, τις περιοχές και όλους εν γένει τους δικαιοδοτούμενους του κόσμου που θεωρεί ότι δεν συνεργάζονται σε ζητήματα διεθνούς φορολόγησης ή αλλιώς αποτελούν φορολογικούς παραδείσους.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ε.Ε. δημοσιεύει τη δική της λίστα με τους φορολογικούς παραδείσους. Είναι όμως η πρώτη φορά που η προσπάθειά της θεωρείται σοβαρή, αφού υπάρχει το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στις χώρες που θα βρίσκονται στη λίστα.

Ωστόσο, πριν ακόμη ανακοινωθεί, η λίστα της Ε.Ε. φαίνεται να αυτοϋπονομεύεται, καθώς αφήνει εκτός καραμπινάτους φορολογικούς παραδείσους της υφηλίου, γεγονός το οποίο εγείρει ζητήματα αξιοπιστίας αλλά και υποκρισίας από την πλευρά των Ευρωπαίων.

Η Ε.Ε. προχώρησε στην αξιολόγηση και τη δημιουργία της «μαύρης λίστας» με βάση τρία κριτήρια: τη φορολογική διαφάνεια, τη δίκαιη φορολογία και τα μέτρα κατά Διάβρωσης της Φορολογικής Βάσης και της Μεταφοράς Κερδών (BEPS) από τις πολυεθνικές.

Η φορολογική διαφάνεια σχετίζεται με τα Κοινά Πρότυπα Αναφοράς (CRS) που εισηγήθηκε και προώθησε ο ΟΟΣΑ και τα οποία αφορούν την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εθνικών φορολογικών αρχών.

Τα αντίμετρα BEPS είναι τα μίνιμουμ πρότυπα φορολόγησης των πολυεθνικών εταιρειών που προωθήθηκαν επίσης από τον ΟΟΣA. Ο τελευταίος όμως δεν συνηθίζει να κρίνει συνήθως όλους τους «παραδείσους» του κόσμου με το ίδιο μάτι.

Μεγάλες χώρες-μέλη του, όπως οι ΗΠΑ, μένουν συνήθως στο απυρόβλητο και το πιο πιθανό είναι ότι θα βρίσκονται εκτός της λίστας της Ε.Ε.

Η αλήθεια όμως είναι ότι οι ΗΠΑ, εκτός του ότι έχουν Πολιτείες με νομοθεσίες που ευνοούν σκανδαλωδώς τη φοροαποφυγή των εταιρειών, όπως η Νεβάδα, το Νιου Τζέρσεϊ και το Ντέλαγουερ, είναι και το μοναδικό χρηματοοικονομικό κέντρο στον κόσμο που αρνείται πεισματικά να ανταλλάξει πληροφορίες με άλλες χώρες και να συμμετάσχει στα CRS του ΟΟΣΑ.

Το κριτήριο της δίκαιης φορολογίας από την πλευρά του έχει και αυτό το μειονέκτημα ότι είναι τόσο χαλαρά σχεδιασμένο και η εφαρμογή του τόσο αδιαφανής που θεωρητικά είναι αδύνατο στους ανεξάρτητους ερευνητές να κάνουν την ίδια αξιολόγηση με την Ε.Ε. για μια χώρα.




Ο έλεγχος της δίκαιης φορολογίας από την Ε.Ε. στηρίζεται έτσι όχι μόνο στη δημόσια πληροφόρηση αλλά και σε ιδιωτικά χορηγούμενες απαντήσεις, ενώ πραγματοποιείται από την υπέρ το δέον μυστική ομάδα κώδικα συμπεριφοράς της Ε.Ε. για τη φορολόγηση των εταιρειών.

Εχοντας όλα αυτά υπ’ όψιν τους, αναλυτές του Tax Justice Network -ενός ανεξάρτητου διεθνούς δικτύου ερευνών και αναλύσεων που εστιάζει σε ζητήματα διεθνούς φορολόγησης και χρηματοοικονομικού απορρήτου- προχώρησαν στις δικές τους εκτιμήσεις.

Βρήκαν ότι περισσότερες από 41 χώρες θα έπρεπε να περιλαμβάνονται στη «μαύρη λίστα» της Ε.Ε. αν τα παραπάνω κριτήρια εφαρμόζονταν με δίκαιο, ίσο και ακριβή τρόπο.

Το TJN διαπίστωσε ακόμη ότι με βάση τα κριτήρια της Ε.Ε., 6 χώρες αυτής (Βρετανία, Ιρλανδία, Κύπρος, Λουξεμβούργο, Μάλτα και Ολλανδία) θα έπρεπε να βρίσκονται στη λίστα.

Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα και η ΜΚΟ Oxfam είχε διαπιστώσει επίσης στη δική της αντίστοιχη μελέτη ότι Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Μάλτα και Ολλανδία θα έπρεπε με βάση τα κριτήρια της Ε.Ε. να περιληφθούν στη λίστα.

Ωστόσο η Ε.Ε. -όπως τουλάχιστον άφησε να εννοηθεί ο αρμόδιος επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί σε δηλώσεις του την προηγούμενη εβδομάδα- δεν προτίθεται να βάλει κάποια χώρα-μέλος της στη λίστα.

Η εξαίρεση των ευρωπαϊκών χωρών και των ΗΠΑ εκθέτει ανεπανόρθωτα την Ε.Ε. και αναμφίβολα υπονομεύει τη νομιμότητα των ενεργειών της.

Γεννά υπόνοιες ότι μυστικές συμφωνίες που προηγήθηκαν θα οδηγήσουν τελικά σε μια λίστα με πολύ λιγότερους φορολογικούς παραδείσους από τους 41 που διαπίστωσε το TJN ή τους 39 που βρήκε η Oxfam.

Ας σημειωθεί ότι σύμφωνα με διαρροές που δημοσιοποιήθηκαν νωρίτερα στους Financial Times, η Ε.Ε. έγραψε πρόσφατα σε περισσότερες από 50 χώρες, προειδοποιώντας ότι ενδέχεται να μπουν σε μαύρη λίστα της εάν δεν βελτίωναν τη φορολογική τους πολιτική... Ευρωπαϊκό «μαγείρεμα» λοιπόν και εδώ.

http://www.efsyn.gr/arthro/eyro-mageiremata-me-toys-forologikoys-paradeisoys